وی امروز (چهارشنبه) در مقالهای که در پایگاه خبری "میدل ایست آی" منتشر شد، نوشت که دولت سعودی از شهروندان عربستان خواسته تا تصمیمات ریاضتی را تحمل کنند، اما میلیاردها دلار چه شده است، اموالی که سعودیها آن را برای پروژههای بزرگ خود و خرید سلاح صرف کردهاند.
مقامات سعودی دوشنبه گذشته از اجرای برنامههای بیسابقه ریاضتی برای نجات کشور از بحران مالی و فروپاشی آن به دلیل سوءمدیریت و نه به دلیل شیوع «ویروس کرونا» یا سقوط قیمت نفت بوده است، خبر دادند.
دولت سعودی همچنین در روزهای اخیر با صدور مصوبهای تصمیم گرفت تا برای مقابله با شرایط سخت و شدت گرفتن بحران اقتصادی در عربستان، حقوق کارکنان بخش خصوصی در این کشور را به میزان ۴۰ درصد کاهش دهد و ضمن تجدیدنظر در قرارداد مشاغل، امکان لغو قرارداد کارکنان بخش دولتی و خصوصی را فراهم کرده است. از سوی دیگر عربستان اعلام کرد که مالیات بر ارزش افزوده را تا ۱۵ درصد افزایش و پرداخت هزینه معیشتی به خانوادهها را متوقف خواهد کرد.
این منتقد عربستانی در اینباره و در واکنش به این تصمیمات سعودیها نوشت: از آنجا که قیمت نفت علائم افزایش را نشان نمیدهد و در حالی که شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان و در داخل کشور متوقف نشده، مشخص نیست که آیا افزایش جدید مالیات بر ارزش افزوده و تعلیق کمک هزینه زندگی، پول کافی برای جبران خسارات سنگین طرحهای بلندپروازانه را فراهم میکند یا خیر.
وی اضافه کرد که اما آنچه مسلم است اینکه هر دو اقدام، تلاشهای نافرجامی برای افزایش درآمد در زمانی است که کالای اساسی یعنی نفت، به طور فزآیندهای ارزانتر از آب در داخل شبه جزیره عربستان شده است. تأثیرات سیاسی بحران اقتصادی فراتر از اقدامات نافرجام و محدود سعودیها است که به خودیخود به هیچ وجه برای جلوگیری از سوق یافتن کشور به سوی آیندهای نامعلوم کافی نیست.
وی افزود که قرارداد اجتماعی سعودیها همواره مبتنی بر نوعی معامله با شهروندان بوده که در آن دولت خدمات کاملی از قبیل مشاغل در بخش دولتی، آموزش و پرورش، مسکن و بهداشت ارائه میدهد، در حالی که شهروندان همچنان باید به تبعیت از آنها پایبند بوده و حاشیه سیاسی خود را بپذیرند و از حق رأی صرف نظر کنند و حتی به نام امنیت و ثروت، تسلیم سرکوب سعودیها میشوند. این قرارداد اجتماعی در عربستان براساس رویا و نه درک دقیق روابط بین دولت و جامعه است و آل سعود از زمان کشف نفت در سال 1933 حتی در دوره ثروت و رفاه باز هم شاهد چالش بوده است.
ایدئولوژی در مقابل اقتصاد
الرشید نوشت: در کل قرن گذشته، جناحها در دولت سعودی، به طور کلی خود را با فرمول ایدئولوژیکی بیان میکنند که به ویژه با وضعیت اقتصادی محلی که مردم در آن زندگی میکنند، ارتباط ندارد. ناسیونالیستهای عرب و اسلامگرایان تندرو سعودی بیشتر از هویت ایدئولوژیک دولت سعودی به جای مسایل اقتصادی و مالی سخن راندهاند.
ناسیونالیستها خود را به پروژههای امپریالیستی و غربی پیوند زدهاند، در حالی که اسلامگرایان تندرو موضوعات مربوط به اصالت ، میراث اسلامی و تعهد به احیای جهانی اسلامی را مستمسک قرار دادهاند و نفت نیز در دست سعودیها مکانیزمی برای تحقق این پروژهها بوده است.
با توجه به چنین پروژههای ایدئولوژیکی که دولت سعودی در سر داشته، دولت همچنان به پرداخت حقوق شهروندان و ارائه خدمات عادی، مدیریت اقتصادی نامطلوب خود ادامه داده و تحت رهبری فعلی «محمد بن سلمان» ولیعهد ، به سطوح جدیدی رسیده است.
اما اکنون با وجود مشکلات جدید اقتصادی و کاهش سطح زندگی در عربستان، به دلیل هدر دادن ثروت در انجام پروژههای بیفایده و با اعمال مالیاتهای جدید ، ممکن است صدای انتقادها بلند شود و مردم نسبت به این شرایط هوشیار شوند.
وی اضافه کرد که تا چه زمانی شهروندان سعودی میتوانند، در ازای فقری که به آنها تحمیل شده، سکوت کنند، در حالی که شاهد هستند که یک طبقه خاص در این کشور از همه امتیازات برخوردار است. اکنون مردم عربستان باید از خواب بیدار شوند و سرنوشت خود تحت نظامی که باعث از بین رفتن امنیت اقتصادی آنها شده و در عین حال میلیاردها دلار را برای پروژههای وحشتناک صرف میکند را در دست گیرند.
این همه پول کجا رفت
الرشید نوشت: میلیاردها دلار در پروژههایی مانند چشم انداز 2030 ، برنامههای تحول ملی و تاسیس شهرهای مدرن و بدون هرگونه مسئولیتپذیری در داخل عربستان تلف شده است. سعودیها مطمئناً در پایان برای این پروژههای اسطورهای عظیم که چیزی جز محصول یک دستگاه تبلیغاتی شیطانی و بیانگر توهمات و هوسهای ولیعهد است، شور و شوق خود را از دست میدهند.
اکنون مقامات سعودی خواستار پایبندی شهروندان به اقدامات ریاضتی دولت هستند، اما در مورد حقوق عظیم ماهانهای که شاهزادگان آل سعود و وابستگان آنها از خزانه دولت دریافت میکنند و همچنین دیگر مزایا و امتیازاتی که جمع بزرگی از شاهزادهها در سفرهای ماهیگیری و تعطیلات اشرافی در استراحتگاههای اروپایی، خرید باشگاههای ورزشی و املاک و مستغلات در داخل و خارج از کشور صرف میکنند، چه میشود.
شهروندان عربستان در مقابل این حقوقهایی که ماهانه به شاهزادهها پرداخت میشود، سکوت میکنند، شاهزادههایی که هیچ کاری نمیکنند، جز اینکه وابسته به خاندان سعودی هستند، زیرا اصل و نسب سعودی آنها را واجد شرایط دریافت هر ماه مبالغ عظیمی میکند که این هزینهها در خزانه یا بودجه دولت محاسبه نمیشود.
سعودیها میلیاردها دلار در راستای تلاش برای جلوگیری از خیزشها در تعدادی از کشورهای عربی و جنگی که علیه یمن انجام میشود، خرج میکنند و باعث تسریع فرسایش ثروتهای عربستان میشوند. علاوه بر آن سعودیها هزینههای گسترده برای خرید اسلحههایی که امنیت محلی را تأمین نمیکند و تضمینی برای صلح منطقهای نیست، صرف میکنند که هیچ انتقادی به آن نمیشود و کسی پاسخگو نیست.
مرحله جدید
منتقد سعودی افزود که یکی از نتایج هزینههای عربستان برای درگیریهای منطقهای، تشدید جنگهای محلی و حفظ آن دسته از رهبران عرب در قدرت است که مصمم هستند شهروندان خود را از حق زندگی با عزت محروم کنند. اموالی که سعودیها صرف میکنند نه تنها باعث هدر رفتن ثروت در داخل شده، بلکه به طولانی شدن عمر رژیمهای فاسد و دیکتاتوری در سراسر منطقه نیز کمک کرده است .
در حالی که سعودیها مالیاتهای جدید وضع میکنند و مردم در حال از دست دادن امتیازاتی هستند که رژیم سعودی به آنها اعطا کرده بود، اکنون شهروندان باید دید خود را از مسایل ایدئولوژیک به اموال خود بدوزند که مقامات این کشور در حال غارت آن و اندوختن آن در شکمهای خود هستند و یا آنها را در پروژههای منطقهای که نفع چندانی نخواهد داشت، صرف میکنند.
شکی نیست که فرسایش تدریجی خدمات دولتی و حقوق و دستمزد ، همزمان با افزایش هزینه کالاهای مصرفی، شهروندان عربستان را وارد یک تونل طولانی فقر میکند که این یک جرقه یک نافرمانی سیاسی جدید را میزند که نتیجه سو مدیریت کشور تحت رهبری فعلی است.