به گزارش دوشنبه ایرنا از روزنامه ال پائیس اسپانیا، واکسیناسیون در آمریکای لاتین با شروعی آرام و نامتوازن پیش می‌رود. به دلایل متعددی ازجمله اختلاف ظرفیت اقتصادی- سیاسی کشورها و نبود اعتماد کافی در جهان به اثربخشی واکسن های تولیدی، همچنین به دلیل تاخیر و نقص در روند دستیابی به مقدار پیش بینی شده واکسن براساس توافق های صورت گرفته میان دولت ها و شرکت های تولیدکننده واکسن، اجرای واکسیناسیون حضور پررنگی در آمریکای لاتین به نمایش نگذاشته است . این مسئله فقط مربوط به امریکای لاتین نیست و حتی در اروپا نیز دولت ها بخاطر کندی روند واکسیناسیون و مشکلات عدیده در توزیع آن، مورد انتقادهای و سرزنش های فراوان قرار گرفته اند.
پس از گذشت یک سال از اولین خبرها درباره ویروس کرونا، بسیاری از مردم این منطقه همچنان از خود می پرسند که آیا واکسیناسیون گسترده تنها راه برون رفت از گسترش این بیماری خواهد بود؟ تردید و بی اعتمادی مردم در حالی بر استقبال از واکسن های تولیدی سایه افکنده که آمریکای لاتین در میان تشدید شیوع موج دوم همه گیری ناشی از تعطیلات کریسمس، دیدارها و سفرهای ماه دسامبر به سر می برد و به نظرمی رسد واکسن کرونا تنها راه حل پیش روی دولت هایی است که در اتخاذ تدابیر بهداشتی چندان موفق نبوده اند.
همزمان با روند صعودی شمار مبتلایان به کووید ۱۹ و همچنین هول و هراس ایجاد شده از نمونه جدید ویروس جهش یافته در انگلیس، در میان تکاپوی دولت ها در کارزار واکسیناسیون، کشورهای آمریکای لاتین از جمله مکزیک، شیلی و کاستاریکا نیز به صف دستیابی به واکسن کرونا پیوستند.
تفاوت رویکرد کشورهای آمریکای لاتین در استقبال از انواع واکسن های تولیدی
بسیاری از کشورهای این منطقه هنوز به طور جدی طرح واکسیناسیون را اجرا نکرده اند که عوامل متعددی در آن دخیل است. ازجمله دلایل اقتصادی، سیاسی میزان اقبال عمومی هریک از کشورها نیز بر پیشبرد موضوع واکسیناسیون تاثیر گذاشته است. در میزان حصول توافقات دو جانبه با شرکت های تولیدکننده دارو، شیلی پیشتاز کشورهای منطقه است. همچنین مکزیک نیز در به کارگیری روش های پیشرفته ایمنی سازی و کارزار واکسیناسیون در منطقه پیشروست.
آرژانتین، دومین کشور تایید کننده واکسن روسی اسپوتنیک-وی، ۳۰۰ هزار دوز اولیه این واکسن را دریافت کرده است. پس از واکسن روسی اسپوتنیک وی و فایزر، آسترازنکا سومین واکسن کووید-۱۹ است که به تایید مقام های آرژانتینی می‌رسد. همچنین این کشور آمریکای لاتین از نهم دی طرح واکسیناسیون کووید_۱۹ را با اولویت بخشیدن به کادر درمانی و بهداشتی آغاز کرده است.
در حالی که تفاوت چشمگیری میان رویکرد مکزیک، ونزوئلا و السالوادور به مقوله تایید واکسن های تولیدی وجود دارد، در برخی کشورها مانند اوروگوئه و پاراگوئه توافق خرید واکسن ثبت نشده است و هنوز مذاکرات دوجانبه ای با هیچ یک از شرکت های تولیدکنندگان واکسن نداشته اند.
«نیکلاس مادورو» رئیس جمهوری ونزوئلا که ریاست اتحادیه کشورهای مقاومت آمریکای لاتین (آلبا) را برعهده دارد، ضمن فراخوانی دولت های آلبا برای پیشبرد روش های درمانی واحد، پیشنهاد امضای توافق برای دستیابی به واکسن کوبایی کرونا و آغاز مرحله کارآزمایی های بالینی در ونزوئلا را مطرح کرد.
از سوی دیگر، برزیل به عنوان پهناورترین کشور آمریکای لاتین با شمار بالای موارد فوت و ابتلا در حالی که قدرت خرید بالایی برای دستیابی به واکسن دارد، نه تنها هنوز واکسیناسیون شهروندان را آغاز نکرده بلکه موانع بسیاری برای مذاکره شرکت‌های تولیدی واکسن با ژائیر بولسونارو رئیس‌جمهوری که منکر بیماری همه‌گیر است، وجود دارد. بولسونارو گفته است کاری که همسایگان او انجام می‌دهند برایش اهمیتی نداشته و او را تحت فشار قرار نمی‌دهد.
به گزارش رسانه‌های آمریکای لاتین، در میان کشورهای حوزه آمریکای لاتین، دولت برزیل با وجود این که بیشترین تعداد فوتی‌های ناشی از کرونا را به خود اختصاص داده اما اعلام کرده بود که تا نیمه ماه فوریه ۲۰۲۲۱ قصد آغاز واکسیناسیون را ندارد.
با این وجود، با توجه به اختلاف نظر قبلی میان دولت و سازمان بهداشت این کشور درباره زمان آغاز واکسیناسیون، دیروز سازمان بهداشت و درمان برزیل (آنویسا) از تایید استفاده اضطراری واکسن «کروناواک» چین و واکسن انگلیسی «آسترازنکا- آکسفورد» خبر داد.
ژائیر بولسونارو رئیس جمهوری برزیل همزمان با شناسایی گونه جدید جهش یافته کرونا در انگلستان، اعلام کرد که تزریق واکسن این بیماری در کشورش رایگان خواهد بود، اما اجباری نیست؛ او که خودش هم به بیماری کرونا دچار شده، با نادیده گرفتن زیان‌ها و آسیب های جانی و مالی ویروس کرونا به شهروندان کشورش، برای چندمین بار تلاش کرد آن را کم خطر نشان داده و گفت: به نظر من این همه گیری رو به پایان است.
رئیس‌جمهوری برزیل که از دریافت هر نوع واکسن کرونا خودداری می‌کند، از شتاب جهان برای دریافت این واکسن انتقاد کرد، زیرا به اعتقاد وی شیوع این بیماری به خط پایان نزدیک شده است. وی افزود: آمارهای موجود این را نشان می‌دهند و ما با افزایش اندکی مواجه هستیم، اما شتاب مردم برای دریافت واکسن کرونا هیچ توجیهی ندارد، زیرا شما با جان مردم بازی می‌کنید.»
رئیس‌جمهوری برزیل پیشتر به دلیل دست کم گرفتن خطر کرونا به شدت مورد انتقاد قرار گرفته بود، این در حالی است که کشورش یکی از متضررترین کشورهای اصلی جهان به خاطر شیوع کرونا است.
آمار کرونا در کشورهای آمریکای لاتین
براساس آخرین به روزرسانی تارنمای وردمیترز، برزیل پس از آمریکا و هند، با بیش از ۸ میلیون و ۴۸۰ هزار نفر مبتلا کرونا به عنوان سومین کشور در شرایط هشدار دهنده از نظر آمار کووید ۱۹ قرار دارد. تعداد جان باختگان ناشی از ویروس کرونا در این کشور بالغ بر ۲۰۹ هزار تن است.
پس از برزیل، کلمبیا، آرژانتین و مکزیک به ترتیب تعداد مبتلایان بیش از ۱ میلیون و ۹۰۰، ۸۰۰ و ۶۰۰ هزار نفر را ثبت کرده اند و آمار فوتی های این کشورها نیز با درنظر گرفتن شمار جمعیتی آنها، به ترتیب بالغ بر ۴۸، ۴۵ و ۱۴۰ هزار تن گزارش شده است.
نکته جالب توجه اینکه، طبق اطلاعات سایت فوق، بجز برزیل در سایر کشورهای آمریکای لاتین شاهد سیر نزولی آمار مبتلایان بوده ایم که جایگاه کشورهایی چون کلمبیا، آرژانتین و مکزیک را به ترتیب به رده های ۱۱، ۱۲ و ۱۳ جدول کشانده است؛ در حالی که در حدود دو ماه گذشته، این کشورها در جایگاه ۱۰ کشور اول جدول قرار داشتند. همچنین کشورهای پرو و شیلی در کاهشی چشمگیر در رده های ۱۸ و ۲۵ جدول از نظر میزان ابتلا قرار گرفته اند.
سایه بی اعتمادی عمومی بر سر واکسن کرونا
به نوشته ال پائیس، رویکرد متفاوت دولت ها شاید بیش از هر عامل دیگری ناشی از فشارهای داخلی این کشورها باشد. شهروندان نگران که چشم انداز روشنی از پایان همه گیری از طریق واکسیناسیون کامل ندارند، با مقایسه کشور خود با همسایگان، دولت ها را وادار می کنند که نشان دهند همزمان با دیگر کشورها اقدامات لازم برای نزدیک شدن به آن چشم انداز را به کار گرفته اند. تناقض آشکاری که در فضای بی اعتمادی شهروندان و عدم قطعیت در قبال واکسن ها شکل گرفته است.
براساس نظرسنجی موسسه فناوری ماساچوست (MIT) از طریق فیسبوک، در ۴ کشور منطقه آمریکای لاتین که اطلاعات هفتگی آنها گردآوری شده، درصد افرادی که تایید کرده اند به محض در دسترس قرار گرفتن واکسن، از آن استفاده خواهند کرد، در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ رو به کاهش بوده است.
از سوی دیگر، اخبار تازه منتشرشده از عوارض جدی واکسن های فایزر که حتی به مرگ ۲۳ نفر در نروژ منجر شده بر بی اعتمادی عمومی به این واکسن ها می افزاید. افراد زیادی در آمریکا و اروپا از دریافت واکسن سر باز زده اند و بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران حوزه های مختلف از عواقب پیدا و پنهان واکسن های آمریکایی سخن گفته اند.
کارشناسان بهداشتی چین به دلیل عدم اطمینان ایمنی واکسن "فایزر" در پی مرگ ۲۳ سالمند نروژی، از سایر کشورها خواستند تا از واکسن‌های مبنتی بر "mRNA" تولید شده توسط این شرکت به ویژه در میان افراد مسن خودداری کنند.
به نوشته پایگاه خبری گلوبال تایمز، طبق گفته این کارشناسان حوادث مرگ و میر در نروژ اثبات کرد که اثر واکسن mRNA ساخته شده توسط "فایزر" آنچنان که انتظار می‌رفت، نبوده است.
روزنامه فرانسوی لوموند نیز اخیراً فاش کرد اسناد مربوط به واکسن کرونا که ماه گذشته از سوی هکرها ربوده شدند نشان می دهد آژانس دارویی اتحادیه اروپا برای تایید فوری واکسن کرونای آمریکایی-اروپایی فایزر و بیون تک تحت فشار بوده است، با وجود اینکه همچنان نگرانی‌هایی برای تایید زود هنگام آن وجود داشت. از جمله یکی از مسائل نگران کننده بین محققانی که وظیفه ارزیابی کیفیت واکسن ها را دارند، نه تنها موثر بودن بلکه ایمن بودن آنهاست.
به این ترتیب، پس از تولید واکسن کرونا، چالش جدی تری که دولت ها با آن مواجه شده اند، ترغیب و تشویق مردم بی اعتماد به واکسن کرونا برای دریافت این واکسن است.
در حالی که کارشناسان، ریشه کن شدن کرونا را در گرو واکسیناسیون بیش از ۷۰ درصد مردم می‌دانند، اروپایی‌ها بدبین‌ترین و بی اعتمادترین مردم جهان به واکسن کرونا هستند.
به نوشته نشریه ال تیمپو کلمبیا، آمریکای لاتین در سال ۲۰۲۱ با اکراه به این نتیجه می رسد که همه گیری ویروس کرونا تنها از طریق واکسن قابل کنترل و مهار نیست، هرچند که می تواند ابزاری برای نجات جان بسیاری از افراد باشد، اما حرف آخر را نمی زند!
در نتیجه دولت ها نیازمند به کارگیری تدابیر روشن اقتصادی، اجتماعی و بهداشت عمومی برای مقابله با بحران کرونا هستند.
به نوشته خبرگزاری اسپانیایی اِفه، با توجه به دشواری های پیش روی منطقه برای دستیابی به واکسن کرونا که احتمال پوشش واکسیناسیون ۷۰ درصد جمعیت را به زحمت تا سال ۲۰۲۲ پیش بینی می کند، انتظار می رود اقدامات بهداشتی پیشگیرانه همچنان ادامه یابد.
همچنین در کنار این اقدامات می بایست با ترس دریافت واکسن که بنابر نظرسنجی های صورت گرفته در کشورها، در میان عموم مردم در حال گسترش است، مبارزه کرد.
«کارلوس تریّوس پنیا» متخصص اپیدمیولوژی در این رابطه گفت: انتشار پیام های هشدار دهنده درباره واکسیناسیون در شبکه های اجتماعی نیز بر ترس و وحشت مردم افزوده است.
با این وجود وی گفت، مردم از اهمیت واکسن در کاهش مرگ و میر و انتقال ویروس آگاهند.
انتظار می رود دولت‌های منطقه در ماه‌های آتی، با تنظیم و هماهنگی زیرساخت های لازم برای اجرای مطلوب واکسیناسیون بر چالش های آمریکای لاتین در برابر واکسن کرونا غلبه کنند. اما قبل از هر کاری، باید به دور از تبلیغات و هیاهو، با فرآیندهای علمی و اقناع کننده، اعتماد عمومی را برای دریافت واکسن مقبول و مورد تایید جلب کنند.