شیوع ویروس کرونا در کشورمان همسو با دیگر کشورهای جهان در کنار تأثیرات مخرب و منفی خود در تمامی حوزه‌ها یکی از بیشترین تأثیرات مخرب خود را بر تعطیلی سالن‌های نمایشی (سینما و تئاتر) گذاشت. به‌گونه‌ای که در سال ۱۳۹۹ هنرمندان تئاتر به‌سبب تعطیلی فعالیت‌های این هنر جز در موارد محدود، روزها و شرایط سختی را چه در حوزه تولید و اجرای عمومی و چه در سایه بسته بودن سالن‌های نمایشی از نظر معیشتی و اقتصادی گذراند.
بعد از جشنواره سی‌ونهم تئاتر فجر در بهمن‌ماه سال گذشته (۱۳۹۹) زمزمه‌هایی مبنی بر قرار گرفتن فعالیت هنرمندان تئاتر از گروه مشاغل سه به گروه دو مطرح شد و در نهایت با اعلام نظر ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی برقرار گرفتن فعالیت هنرهای نمایشی از گروه سه مشاغل به گروه دو، شاهد باز شدن تالارهای نمایشی و از سر گرفتن اجراها در شهرهای نارنجی و زرد بودیم، اما اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا در موج چهارم خود از اواخر اسفندماه بار دیگر حکم به تعطیلی سالن‌های نمایشی کشورمان داد. تااینکه از هیجدهم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ یک‌بار با بهبود نسبی شرایط شاهد آغاز حیات تئاتر در سال جاری (۱۴۰۰ خورشیدی) بودیم.
اما جمعه (۱۱ تیرماه) بار دیگر اعلام شد به دلیل شیب صعودی میزان ابتلای هموطنانمان به ویروس کرونا (سویه دلتا که نخستین بار در هندوستان دیده شده است) و قرار گرفتن در موج پنجم این ویروس، بار دیگر تهران و برخی دیگر از استان‌ها و شهرستان‌های کشورمان در شرایط قرمز قرار گرفتند و همین مساله یک‌بار دیگر حکم به تعطیلی فعالیت‌های تئاتر در کشورمان تئاتر داد.
مُهر سکوت کرونا بر تالارهای نمایشی پایتخت و ۹۰ شهرستان دیگر کشورمان مهمترین خبر حوزه هنرهای نمایشی را در آغازین روز این هفته به خود اختصاص داده به گونه‌ای که دیگر اخبار مهم چون انتشار فراخوان چهلمین جشنواره تئاتر فجر و تمدید پنج ساله میزباین همدان از جشنواره بین‌الملیل تئاتر کودک و نوجوان را تحت الشعاع خود قرار داد.
در کنار این اخبار رویدادهای دیگری نیز طی روزهای نخست هفته جاری (۱۱ تا ۱۴ تیرماه) در حوزه نمایش به گوش علاقمندان این هنر رسید که از جمله مهمترین آنها می‌توان به ضرورت توجه به بُعد بین‌الملل جشنواره تئاتر کودک و نوجوان، تعطیلی تالارهای نمایشی حداقل تا دو هفته آینده، تمدید میزبانی همدان از جشنواره بین المللی تئاتر کودک تا ۵ سال، انتشار فراخوان چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، مُهر سکوت دوباره کرونا بر اجراهای نمایشی، «تهران-پرندک» و «آنکه گفت آری؛ آنکه گفت نه» در بازار کتاب، معرفی هیأت داوران مسابقه مطبوعاتی سالانه انجمن منتقدان خانه تئاتر، معرفی هیات داوران بخش نمایشنامه کودک و نوجوان کانون پرورش فکری، همراهی مریم سعادت و اصغر همت با جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک و انتخاب شهره لرستانی به عنوان دبیر جشنواره فرهنگی و هنری «کو.کو ۱۹» اشاره کرد.
تمدید میزبانی همدان از جشنواره بین المللی تئاتر کودک تا ۵ سال
تفاهم نامه تمدید پنج ساله میزبانی همدان برای برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر کودک روز گذشته در مراسمی با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدسعید شاهرخی استاندار و حمیدرضا حاجی‌بابایی نماینده مردم همدان، امضا شد.
بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان آبان سال ۹۸ به دبیری مجید قناد و با حضور ۵۲ نمایش از ۱۳ استان کشورمان و هفت کشور خارجی در همدان برگزار شد.
این تفاهم‌نامه به منظور برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ به مدت سه دوره میان استانداری همدان و معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به امضا رسید.
ضرورت توجه به بُعد بین‌الملل جشنواره تئاتر کودک و نوجوان
سیدعباس صالحی در نشست امضای تفاهم‌نامه برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان با همکاری استانداری همدان و معاونت امور هنری بر اهمیت حوزه تئاتر کودک و نوجوان تاکید کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه به بُعد بین‌المللی جشنواره را ضروری دانست و تاکید کرد: از این مزیت باید در راستای رشد سطح تئاتر کودک و نوجوان بهره گرفت؛ بهبود کیفیت آثار تولید شده در حوزه کودک و نوجوان، در ارتقای سطح تئاتر بزرگسال هم تاثیر بسزایی دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه خواست دبیرخانه جشنواره در بخش پژوهش تئاتر کودک و نوجوان نیز فعالیت دائم داشته باشد.
تاکید بر لزوم برنامهریزی برای بهره‌برداری حداکثری
در بخش دیگری از این جلسه سیدمجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر لزوم برنامهریزی برای بهره‌برداری حداکثری از جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به ویژه در بخش گردشگری، افزود: برگزاری این جشنواره شناخته شده، نیازمند مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی مرتبط در استان است. باید برای تبدیل جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان به عنوان یک برند فرهنگی و هنری برای همدان، برنامه‌ریزی‌های کارشناسی صورت بگیرد.
تعطیلی تالارهای نمایشی حداقل تا دو هفته آینده
قادر آشنا مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تبعیت از دستور ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر تعطیلی فعالیت‌های نمایشی در شهرهای قرمز گفت: تعطیلی سالن‌های نمایشی حداقل تا دو هفته آینده ادامه خواهد داشت و بازگشایی مجدد منوط به بازگشت به شرایط نارنجی و زرد خواهد بود.
آشنا با بیان آنکه همزمان با اعلام قرار گرفتن تهران در وضعیت قرمز از شامگاه جمعه (۱۱ تیرماه) بار دیگر فعالیت سالن‌های نمایشی بنا بر اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا متوقف شده است در پاسخ به این پرسش که میزان این تعطیلی تا چه زمانی خواهد بود تصریح کرد: تجربه پیش‌از این نشان داده که شیوع هر موج کرونا حداقل دو هفته به شکل مستمر به طول می‌انجامد و بعد از این مدت آرام‌آرام شاهد حرکت شرایط به سمت شیب نزولی خواهیم بود. هرچند مشخص نیست که این موج جدید تا چه میزان به زمان نیاز دارد تا بار دیگر شیب حرکت آن نزولی شود اما حداقل تا دو هفته آینده فعالیت کلیه سالن‌های نمایشی در استان‌ها و شهرهای قرمز به حالت تعطیل درمی‌آید.
مدیر کل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر آنکه در روزهای تعطیلی تئاتر طی سال گذشته و از سرگیری فعالیت تالارهای نمایشی از نیمه اردیبهشت ماه سال جاری همواره تمامی مراحل ضدعفونی سالن‌ها و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به شکل کامل مدنظر مسئولان و مدیران تالارها قرار داشت، تصریح کرد: در روزهای بازگشایی سالن‌های نمایشی طی سال گذشته و سال جاری حتی یک مورد ابتلای هموطنانمان به این ویروس در سالن‌های نمایشی گزارش نشده بود اما با این وجود ما نیز مانند تمامی مراکز تابع دستورات ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم.
انتشار فراخوان چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
فراخوان چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در هشت بخش مسابقه نمایشنامه نویسی، نمایش‌های صحنه ای، نمایش‌های خیابانی، دیگرگونه‌های اجرایی، تئاتر ملل، رادیو تئاتر و مسابقه و نمایشگاه عکس و پوستر تئاتر، منتشر شد.
حسین مسافرآستانه دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به مناسبت انتشار فراخوان این رویداد چنین نوشته است: عدد «چهل» در فرهنگ و ادبیات ایران نماد نوعی تکامل است. جشنواره تئاتر فجر در آستانه ۴۰ سالگی خود راه پرفراز و نشیبی را با یاری بلندهمتان هنر این سرزمین طی کرده، تجربیاتی را در هر دوره با مشارکت هنرمندان به تئاتر ایران افزوده و نه تنها در گستره ملی که در گستره جهانی موجب اعتبار برای تئاتر ایران و هنرمندانش شده است.
آستانه در ادامه یادداشت خود تاکید کرده است: بهره‌گیری ناگزیر از ظرفیت‌های فضای مجازی در دوره‌ی پیش، ساحات دیگری از نحوه مواجهه با مخاطبان را برای جشنواره فراهم کرد. در این دوره علاوه بر ارتقا فعالیت‌های پیشین، با هدف تقویت فرایند انتخاب آثار با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فضای مجازی طیف متکثر و متنوع‌تری از هنرمندان و فعالان تئاتر کشور ستاد برگزاری را در انتخاب آثار یاری خواهند کرد.
بزرگداشت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، توجه به شعار سال (تولید؛ پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها)، توجه به زمینه‌های فرهنگ ایرانی- اسلامی و بهره‌گیری از مضامین بومی و قومی در جهت تقویت وفاق ملی، نگاه کاوشگرانه به مضامین اجتماعی در جهت ترویج ارزش‌های دینی، انسانی، اخلاق اجتماعی، مشارکت‌های جمعی و امید به آینده، توجه ویژه به نمایشنامه‌نویسی ایرانی و تئاتر ایرانیِ اندیشه‌ورز و اهمیت دادن به تعاملات بینافرهنگی، میان تئاتر ایران و سایر ملل؛ شش محور اصلی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به شمار می‌رود.
متقاضیان می‌توانند از تاریخ ۲۲ تیرماه با مراجعه به نشانی www.fitf.ir علاوه بر دسترسی به متن فراخوان چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، نسبت به ثبت تقاضا اقدام کنند.
چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در بهمن ماه ۱۴۰۰ به دبیری حسین مسافرآستانه برگزار می‌شود.
مُهر سکوت دوباره کرونا بر اجراهای نمایشی
تالارهای نمایشی دولتی چون مجموعه تئاترشهر، تماشاخانه سنگلج، تالار هنر و تماشخانه ایرانشهر در کنار تمامی سالن‌های خصوصی تئاتر در پایتخت به دلیل قرارگرفتن شهر تهران در وضعیت قرمز کرونایی از یکشنبه (سیزدهم تیرماه) تا اطلاع ثانوی اجرایی نخواهند داشت.
تمامی آثار نمایشی به صحنه رفته در تالارهای مختلف پایتخت به دلیل قرار گرفتن در وضعیت قرمز کرونایی پایتخت و مصوبه ستاد ملی کرونا در حوزه طبقه بندی مشاغل از روز یکشنبه (سیزدهم تیرماه) تا اطلاع ثانوی اجرایی ندارند.
طی روزهای گذشته نمایش‌های داستان باغ وحش به کارگردانی مهدی پاشایی و بازی مهدی زمین پرداز، بهار نوحیان و مهدی پاشایی در تالار قشقایی و تنها به کارگردانی علیرضا معروفی با بازی فرزاد تجلی، امیررضا حشمی پور، محمد جواد حشمی پور، امیر ارسلان خالویی، فردین شاه حسینی، هادی شیخ‌الاسلامی، حسین عارف، آرمان میرزایی، حامد نساج بخارایی و محمد نیازی در تالار سایه اجراهای خود را آغاز کرده بودند.
همچنین تماشاخانه ایرانشهر نیز اعلام کرده است: نمایش‌های شاهزاده خانم کاکل شالیزار به کارگردانی علیرضا یوسفیان و اسطرلاب به کارگردانی صدرا صباحی به ترتیب در ساعت‌های ۱۸ و ۲۰، از سوم تیر در سالن ناظر زاده کرمانی و نمایش غلامرضا لبخندی به کارگردانی کهبد تاراج ساعت ۲۰، از ۹ تیر در سالن سمندریان میزبان مخاطبان بودند و امید است که با تبدیل شرایط کنونی کرونا به وضعیت مناسب در آینده نزدیک امکان خدمتگزاری مجدد به هنرمندان و هنردوستان عرصه هنرهای نمایشی فراهم شود.
هرگونه اطلاع رسانی درباره از سرگیری اجراهای عمومی تالارهای نمایشی در روزهای آینده، از سوی روابط عمومی مجموعه‌های میزبان آثار تئاتری اعلام خواهد شد.
«تهران-پرندک» و «آنکه گفت آری؛ آنکه گفت نه» در بازار کتاب
دو نمایشنامه تهران-پرندک و آنکه گفت آری؛ آنکه گفت نه نوشته مهرداد رایانی مخصوص با همتِ نشر نیستان منتشر و وارد بازار نشر شد.
هر دو نمایشنامه در سال ۱۳۸۵ در تالار سایه مجموعه تئاترشهر، اجرا رفته اند. اولی درباره زندگی و پیش‌گویی‌های یک مرد افغانی است و دومی زندگی دو زوج با دو تفکر قدمایی و امروزی در کنار میراث‌شان را نشان می‌دهد.
به نظر می‌رسد در ساحتِ ساختاری، تجربه خاصی در این دو نمایشنامه به‌ویژه در تهران-پرندک رخ داده است. نمایشنامه اول ۸ صحنه و نمایشنامه دوم ۱۰ صحنه دارد. صحنه‌ها در هر دو اثر، دو به دو همدیگر را به شکل موازی تکمیل می‌کنند. این تکمیل‌کنندگی در نمایشنامه «تهران-پرندک» به نحوی است که حتی تعداد کلماتِ صحنه‌های ۱+۲ و ۳+۴ و ۵+۶ و ۷+۸ و ۹+۱۰ یکسان هستند.
در نمایش تهران-پرندک که سال ۱۳۸۵ توسط سپیده نظری‌پور کارگردانی شده است حمیدرضا آذرنگ، علی سرابی، هدایت هاشمی و سپیده نظری‌پور؛ و در نمایش آنکه گفت آری؛ آنکه گفت نه که در همان سال به نویسندگی و کارگردانی مهرداد رایانی مخصوص به صحنه رفت بازیگرانی چون سپیده نظری‌پور و فرزین صابونی حضور داشتند.
معرفی هیأت داوران مسابقه مطبوعاتی سالانه انجمن منتقدان خانه تئاتر
همزمان با پایان یافتن مهلت تمدید شده فراخوان بیستمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و انجام امور دبیرخانه‌ای آثار رسیده با روش اعمال کدگذاری متقاضیان شرکت در مسابقه، آثار رسیده و رسانه‌های شرکت کننده، اسامی هیأت داوران این دوره اعلام شد.
بر همین اساس، استاد فریدون صدیقی (روزنامه نگار و منتقد)، دکتر یونس شکرخواه (روزنامه‌نگار و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران) و دکتر حمید امجد (نویسنده، پژوهشگر، کارگردان تئاتر) با همراهی استاد سیف‌الله صمدیان (عکاس، مستندساز و دبیر جشن سالیانه تصویر سال) به عنوان مشاور عالی هیأت داوران در بخش عکس، کار داوری آثار این دوره را از ۱۲ تیر آغاز کردند.
پس از پایان فرایند داوری، انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران با معرفی نامزدهای بخش‌های هفت‌گانه (گزارش، گفت‌وگو، نقد، مقاله، ترجمه، یادداشت و عکس) در مورد نحوه برگزاری آئین پایانی این رویداد اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
معرفی هیات داوران بخش نمایشنامه کودک و نوجوان کانون پرورش فکری
شهرام کرمی نویسنده، کارگردان، منتقد، مدرس دانشگاه و مدیر فرهنگی و هنری، حسن دادشکر کارگردان، نویسنده، بازیگر، مدرس دانشگاه، مدیر سابق مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری و نادر برهانی‌مرند نویسنده و کارگردان تئاتر و نمایش‌های رادیویی و دبیر جشنواره‌های تئاتر، اعضای هیات داوران بخش نمایشنامه پنجمین مسابقه فیلم‌نامه و نمایشنامه کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را تشکیل می‌دهند.
هیأت داوران بخش نمایشنامه پنجمین مسابقه فیلم‌نامه و نمایشنامه کودک و نوجوان، ۱۹ نمایشنامه برتر که در مرحله اول از سوی هیأت انتخاب اعلام شده بودند را داوری کردند و به‌زودی نامزدهای این بخش معرفی می‌شوند.
همراهی مریم سعادت و اصغر همت با جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک
مریم کاظمی، مدیر نخستین جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک طی نامه‌های جداگانه دو هنرمند پیشکسوت تئاتر و تئاتر کودک و نوجوان را به عنوان دبیران افتخاری این دوره معرفی کرد.
مریم سعادت بازیگر، عروسک‌گردان و کارگردان سینما و تئاتر که از سال‌های ابتدایی دهه ۶۰ فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرده در کنار اصغر همت بازیگر سینما و تئاتر که از سال ۵۷ تاکنون فعالیت مستمر و حرفه‌ای خود را در این عرصه ادامه داده، به عنوان دبیران افتخاری، جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک را همراهی می‌کنند.
بنا به اعلام دبیر جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک، در متن نامه مریم کاظمی به این دو هنرمند آمده است: برگزاری نخستین جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک نیازمند کوشش و اهتمام هنرمندان و کارشناسان خبره‌ای است که منزلت و شأن گرانقدر و مناسب فرزندان ایران عزیز و این جشنواره را به این رخداد نوپا بخشد. شناخت همه جانبه‌ی موضوع حیطه‌ی فعالیت و کوشش‌هایی که از سرکارعالی توقع می‌رود، اعتلاء و درخشش در این جشنواره را نوید خواهد داد. با احترام نظر به دانش، تعهد و تجارب ارزشمند سرکارعالی به عنوان «دبیر افتخاری جشنواره» منصوب می‌شوید.
اولین جشنواره آموزشی تئاتر پنجمک با مدیریت مریم کاظمی و مشارکت پردیس تئاتر تهران در مرداد ماه ۱۴۰۰ برگزار می‌شود.
انتخاب شهره لرستانی به عنوان دبیر جشنواره فرهنگی و هنری «کو.کو ۱۹»
جشنواره کو.کو ۱۹ (کودک و کووید ۱۹) به دبیری شهره لرستانی، کاری از کانون آشنایی با حیات وحش و موسسه فرهنگی هنری ودود بوده که در راستای پروژه آگاهی‌افزایی مشارکتی درباره کووید ۱۹ در دو بخش کودک و خانواده برگزار می‌شود.
این رویداد فرهنگی و هنری با حمایت مالی و معنوی برنامه کمک‌های کوچک تسهیلات محیط زیست جهانی، برنامه توسعه ملل متحد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تازگی آغاز شده تا اواسط شهریورماه به صورت برخط ادامه پیدا می‌کند.
کودکان ۷ تا ۱۵ سال با ارسال آثار در حوزه‌های استنداپ کمدی، شعر، داستان‌نویسی و نقاشی و خانواده‌ها با ارسال فیلم کوتاه از مشارکت اعضای خانواده در خواندن شعر، بازی و هر نوع سرگرمی خلاقانه در محیط خانه در دوران همه‌گیری کووید ۱۹ می‌توانند در همه بخش‌های این جشنواره شرکت کنند.
علاقه‌مندان به شرکت در این جشنواره می‌توانند، آثار خود را تا پایان ۲۲ مردادماه ۱۴۰۰، از طریق پنل ثبت‌نام سایت جشنواره به نشانی www.coco۱۹.ir به صورت رایگان ارسال کنند.