به گزارش ایرنا، طبق اعلام رسمی شورای هماهنگی بانک های مازندران در پنج ماهه امسال مردم استان بیش از ۷۸۰ هزار میلیارد ریال سپرده گذاری در ۱۴ بانک دولتی زیر نظر شورای هماهنگی بانک ها داشتند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از ۶ درصد رشد داشت و به باور فعالان حوزه اقتصادی ادامه این روند می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به فضای کسب و کار این دیار وارد کند.
مقایسه آماری و بررسی عملکرد بانک های دولتی در جذب سپرده گذاری های جدید نشان می دهد که در اسفند ۱۳۹۹ میزان سپرده گذاری مردم در بانک های دولتی ۷۵۰ هزار میلیارد ریال بود که استمرار این شرایط، میزان سرمایه گذاری مردم در فضای کسب و کار های خرد و متوسط مازندران را به شدت کاهش خواهد داد.
همچنین در سال ۹۸، میزان سپرده مردم استان مازندران در بانک های دولتی و خصوصی دستکم ۳۷۰ هزار میلیارد ریال بود که رشد ۲ برابری سپرده گذاری ها در بانک های عامل طی ۱۸ ماه نیازمند واکاوی است. براساس آخرین آمار بانک مرکزی و تحلیل میزان سپرده گذاری در بانک های دولتی و خصوصی نشان می دهد مازنی ها جزو پول دارترین استان های کشور در کنار تهران، یزد و قم هستند و به طور متوسط هر مازندرانی به احتساب جمعیت و میزان سپرده گذاری ها افزون بر ۸۰ میلیون ریال سپرده دارند.
بیکاری، تورم، افزایش هزینه تولید، کمبود نقدینگی از جمله پیامدهای اجتماعی و اقتصادی استمرار و افزایش سپرده گذاری پول به صورت بلند مدت در بانک ها است که به باور کارشناسان تبدیل نشدن پول راکد و تنبل به پول مولد می تواند اقتصاد استان مازندران را با بحران مواجه کند.
کارشنان اقتصادی افزایش چشمگیر سپرده گذاری پول در بانک های دولتی و خصوصی را معقولانه و منطقی نمی دانند چراکه نه تنها فضای کسب و کار جدید در سال های آینده در مازندران شکل نخواهد گرفت بلکه کسب و کارهایی که از سال گذشته در استان پاگرفته اند، رفته رفته با بحران های مالی رو به رو خواهند شد.
علت افزایش سپرده گذاری بانکی چیست؟
کاهش خطر پذیری فعالان اقتصادی برای راه اندازی واحدهای تولیدی و صنعتی به دلیل تورم و مشخص نبودن آینده اقتصادی کشور یکی از دلایل افزایش سپرده گذاری پول در بانک ها و بی رغبتی فعالان اقتصادی برای نقش آفرینی برای بهبود فضای کسب و کار است.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه مازندران در گفت و گو با ایرنا با ابراز نگرانی از وضعیت اقتصادی کشور گفت: فصل جدید کاری با تغییر و تحولات در بدنه اجرایی کشور آغاز شده است و یکی از اولویت‌های دولت سیزدهم به طور حتم باید رفع مشکلات اقتصادی باشد.
دکتر یوسف محنت پرست افزود: فشارهای خارجی و تحریم وضعیت اقتصادی در کشور را بی ثبات کرده و سرمایه گذاران با توجه به افزایش نقدینگی و تورم در کشور در حال حاضر نمی خواهند در بخش تولید و صنعت فعالیت داشته باشند.
وی اضافه کرد: در شرایط کنونی به جرات می‌توان گفت که وضعیت اقتصادی کشور خوب نیست و باید برای میدان داری سرمایه گذاران در حوزه صنعت و تولید، دولت امید را به بدنه اقتصادی جامعه برگرداند.
محنت پرست خاطر نشان کرد: در سال‌های گذشته اعتقاد بسیاری از صاحبنظران حوزه اقتصادی این بود که افزایش نرخ سود بانکی دلیل افزایش سپرده گذاری ها است اما در ۲ سال اخیر ماهیت و دلیل سپرده گذاری ها شکل جدیدی به خود گرفت که شیوع کرونا ویروس و سرازیری پول مردم از بخش تولید و صنعت از دلایل افزایش سپرده گذاری ها بلند مدت در بانک ها است.
بانک‌ها بنگاه داری نکنند
فعالان اقتصادی معتقدند ماهیت و یکی از وظایف بانک‌ها کمک به اقتصاد و توسعه کشور است و نباید بانک های عامل دولتی و خصوصی در شرایطی که کشور با مشکلات مختلف اقتصادی دست و پنجه نرم می کند به سمت بنگاه داری بروند.
یکی از صنعتگران مازندران در گفت و گو با ایرنا گفت: در سال های گذشته بانک ها در کنار انجام وظایف ذاتی خود به سمت درآمدزایی در حال حرکت هستند که این امر در بلند مدت می تواند ماهیت ضربه جبران ناپذیری به کشور وارد کند.
علی یوسفی ادامه داد: کار بانک ها بنگاه داری نیست و تسهیل در پرداخت تسهیلات و بازگرداندن واحدهای صنعتی راکد به چرخه فعال بدون مساعدت بانک ها امکانپذیر نیست.
وی خاطر نشان کرد: بانک ها این روزها از شرایط اقتصادی کشور نهایت بهره برداری را می کنند و با برنامه ریزی برای اجرای طرح سرمایه گذاری کم ریسک با سود تضمینی، نظر مردم برای سپرده گذاری جلب می شود.
یوسفی اضافه کرد: در سال ۹۸ قرار شد که برای اجرای طرح توسعه برای تولید سبدهای پلاستیکی اقدام کنم اما شیوع کرونا و بی ثباتی در وضعیت اقتصادی کشور باعث شد که نتوانم این طرح را اجرا کنم و اکنون بخشی از سرمایه ام را به عنوان سپرده در بانک گذاشتم.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: سرمایه گذارانی خوبی برای راه اندازی و اجرای طرح های توسعه ای در بخش تولید و صنعت مازندران فعالیت دارند که با کاهش تورم و ثبات وضغیت اقتصادی می توانند برای توسعه استان به میدان بیایند.
بانک ها رقیب بازار و تولید؟
کارشناسان مسایل اقتصادی می گویند با وعده سودهای وسوسه کننده و هیجانی، پول های مردم در حال سرازیر شدن در بانک ها است که این امر در دراز مدت می تواند فضای کسب و کار را متلاشی کند.
یکی از صاحبنظران حوزه اقتصادی در گفت و گو با ایرنا گفت: رقابت در نظام بانکی برای جلب نظر مردم برای سپرده گذاری با وعده و اجرای سودهای ۱۸ درصد و بالاتر باعث شده که بانک ها به نوعی برای جذب سرمایه مردم رقیب بازار و تولید شوند.
ابوذر مدانلو تصریح کرد: اقتصاد کشور در حال حاضر در وضعیت رکود تورمی به سر می برد و خروج پول از بازار و کوچ آن به سمت بانک های عامل، باعث افزایش تورم و رشد نقدینگی می شود.
وی اضافه کرد: آمارها نشان می دهد میزان تولید کالا در بخش صنعت در مازندران در ۲ سال گذشته ۱۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته است که این آمار به معنای کاهش حجم سرمایه گذاری و کوچ پول فعالان اقتصادی از تولید و بازار به سمت خرید و فروش املاک و یا طلا و دلار حکایت دارد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: عبور از این بحران نیازمند کلان‌نگری است و باید وزارت اقتصاد و دارایی دولت سیزدهم قدم‌های جدی برای عبور از بحران بردارد.
وی خاطر نشان کرد: به طور حتم یکی از چالش های جدی و نگران کننده افزایش سپرده گذاری پول از سوی مردم در بانک های عامل دولتی و خصوصی ، افزایش آمار بیکاری و نابودی شاخص های بهبود فضای کسب و کمار در مازندران است.
روند صعودی سپرده گذاری ها در مازندران
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی مازندران گفت: مردم این استان در سه ماهه اول سال جاری ۷۷۸ هزار میلیارد ریال سپرده گذاری در بانک های دولتی داشتند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته آن ۴.۹ درصد رشد داشت
سید اسماعیل هاشمی اضافه کرد: همچنین بانک های دولتی در مازندران ۷۴۹ هزار میلیارد ریال از ابتدای فروردین تا خرداد ۱۴۰۰ تسهیلات پرداخت کردند که رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۷.۷ درصد افزایش یافته است.
وی خاطر نشان کرد: عوامل مختلفی را در افزایش سپرده گذاری ها در مازندران می توان برشمرد که مهم ترین آن شیوع کرونا ویروس و مشکلات اقتصادی ناشی از فشارهای خارجی و تحریم و کاهش ریسک پذیری مردم برای اجرای طرح های تولیدی و صنعتی است.
سود سپرده گذاری منبع درآمد نباشد
روانشناس و مشاور خانواده در گفت و گو با ایرنا گفت: براساس یافته های علمی، پنداشتن سود سپرده گذاری به عنوان منبع درآمد در افزایش آمار تن پروری اعضای یک خانواده بسیار تاثیر گذار است.
شقایق ملک زاده افزود: در نظر گرفتن سود سپرده گذاری از هرنوعی، به عنوان درآمد اصلی برای خانواده ها زیان بار است چرا که یکی از پایه های زندگی مشترک کار و فعالیت اجتماعی است و پول درآوردن بدون فعالیت جسمانی و فکری و سودخوری، در ایجاد مشکلات خانوادگی بسیار تاثیر گذار است.
وی خاطر نشان کرد: درآمدزایی آخرین مرحله از فرایند مراحل تجربه اندوزی و تلاش برای رسیدن به شغل مناسب در جامعه است اما سودخوری و طی نکردن مراحل مختلف زندگی باعث بی تجربه بار آورده شدن فرد در بررسی مسایل مختلف اجتماعی می شود.
ملک زاده اضافه کرد: بیکاری یکی دیگر از پیامدهای منفی سپرده گذاری بی حساب کتاب است که باید والدین به فرزندانشان آموزش دهند که نباید سود بانکی را به عنوان منبع درآمد تلقی کنند و رشد و بالندگی فردی نیازمند کار در اجتماع است.
افزایش ورود منابع مالی به مازندران
رییس شورای هماهنگی بانک های دولتی استان مازندران علت اصلی افزایش نقدینگی و سپرده گذاری در بانک های استان در سال های گذشته را بازار مسکن می دادند و معتقد است افزایش قیمت زمین و مسکن و به طور کل املاک در ۲ سال اخیر باعث ورود حجم بالایی از منابع پولی به مازندران شد.
خانعلی رشیدی افزود: این میزان سرمایه به دلیل غیر مولد بودن دارندگان آن، وارد سپرده های جاری و مدت دار بانک ها شد که افزایش حدود ۶۰ درصدی سپرده بانکی استان در سال ۱۳۹۹ را رقم زد.
وی افزایش قیمت محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی را از دیگر عوامل افزایش سپرده بانکی در مازندران می داند به واسطه افزایش قیمت محصولات کشاورزی و صنعتی همراه با متغییر تورمی، میزان گردش مالی استان از جمله در بخش کشاورزی سپرده کوتاه مدت و بلندمدت رشد چشمگیری داشته است.
وی ادامه داد: شیوع کرونا و کاهش ریسک پذیری صنعتگران برای اجرای طرح های توسعه ای در بخش تولید و صنعت به واسطه فشارهای خارجی و تحریم در افزایش سپرده گذاری در بانک ها بی تاثیر نبوده است.
به باور کارشناسان اینکه چرا سیستم مالی ما به گونه ای شده که سپرده گذاری از سرمایه گذاری های پر ریسک و دردسر دار در کارهای تولیدی به صرفه تر و اقتصادی تر است مشکلی است که دولت سیزدهم باید در این سرآغاز کار خود به آن بپردازد و آن را بعنوان یک بیماری که به جان اقتصاد کشور افتاده و بازار کارآفرینی و تولید را کساد کرده است، تلقی کند. در کشور های دیگری در جهان نیز سود سپرده گذاری بالا وجود دارد اما در این کشور ها ارزش واقعی سپرده ها حفظ نمی شود چرا که متناسب با نرخ های بهره بالا ارزش پول این کشور ها در مقابل ارزهای قوی کاهش می یابد. اما در ایران دولت های ما مجهز به درآمدهای سرشار نفت از کاهش ارزش پول متناسب با تورم و بهره های نجومی جلوگیری می کنند کاری که سپرده گذاری را تا این اندازه جذاب کرده است. اگر دولت های ما اجازه می دادند ارزش پول متناسب با تورم کاهش یابد ، هرگز این سپرده گذاری ها دلربا نمی شد.