ناصر دواتگر روز یکشنبه در همایش استانی روز جهانی خاک که در سالن اجتماعات موسسه تحقیقات علوم دام کشور مستقر در کرج برگزار شد، گفت:بزرگترین چالش بر سر راه اراضی کشاورزی کشور مربوط به تغییر کاربری اراضی و کوچک شدن این زمین ها است .
وی اظهار داشت: اراضی کشاورزی در سه حالت دستکاری می شود که شامل پروژه های عمرانی ، توسعه شهری و توسعه اراضی کشاورزی است.
دواتگر با بیان اینکه برداشت غیرمجاز خاک از استان های شمالی کشور یکی از معضلات بخش کشاورزی است، اظهار داشت: به طور معمول برای توسعه شهری به سمت اراضی حاصلخیز که دارای درخت و آب و هوای خوب است می رویم که یکی از عوامل آسیب زا است.
وی گفت: همچنین جهش مسکن نیز آسیب زیادی به اراضی وارده ضمن اینکه فرسایش خاک در کشور ما بیشتر انسان زا است .
عضو انجمن علوم خاک ایران اظهار داشت: خاک خدمات اکوسیستمی متنوعی دارد که کشاورزی یکی از پازل های آن است و دیگر تاثیرات آن را می توان در محیط زیست، کنترل سیلاب، ساخت و سازها و تغییر اقلیم برشمرد.
دواتگر به موضوع حکمرانی خاک اشاره کرد و افزود: زمانی که موضوع حکمرانی در بحث خاک پیش می آید یکسری ذی نفعان به کشمش در حوزه توسعه، مالکیت و منابع می پردازند که این کشمکش ها بازهم تاثیری منفی بر این نهاده و زیرساخت مهم دارد.
وی با بیان اینکه از ۱۶۵ میلیون کیلومتر مربع وسعت کشور فقط ۱۸.۵ میلیون هکتار خاک کشاورزی داریم که بیشتر آن اراضی دیم است، اظهار داشت: از این میزان نیز فقط پنج میلیون هکتار خاک حاصلخیز کشاورزی درجه یک و 2 است که بیشتر در استان های شمالی کشور واقع شده است.
وی گفت: اراضی درجه سه و چهار کشاورزی که بیشتر عرصه های کشاورزی را به خود اختصاص داده اند دارای محدودیت هایی همچون شوری، قلیایی و سنگ هستند و بر اساس همین خاک است که کشاورزی می کنیم.
استفاده 19 برابری از ظرفیت زیستی البرز
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز در این نشست گفت: طبق بررسی ها تاکنون استفاده 19 برابری از ظرفیت زیستی این استان انجام شده که تهدید زیست محیطی به شمار می رود.
عبدالرضا بازدار افزود: در استان البرز با محدوده ۵۵۰ هزار هکتاری، بیش از سه میلیون نفر جمعیت زندگی می کنند که وضعیت خاک ، منابع طبیعی و محیط زیست آن را با چالش های زیادی روبرو کرده است.
وی با بیان اینکه وضعیت خاک در دنیا به صورت یکسان دچار چالش شده است، بیان داشت: بیابان های بحرانی که در البرز وجود دارد که خاک این استان را نابود می کند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز تاکید کرد: تمام فعالیت های راه سازی، جاده سازی و توسعه کارخانه ها باید با ضوابط خاک و پایداری خاک همراه باشد که اگر نشود آسیب می بینیم.
در پایان این همایش استانی از نقشه حاصلخیزی خاک استان البرز و نقشه اجزای اراضی واحد خاک استان رونمایی شد.
همچنین از تعدادی از حافظان خاک و آثار نقاشی کودکان با موضوع حفاظت از خاک تجلیل شد.