تهران- ایرنا- محققان موفق شدند برنج هیبرید تجاری را از طریق کلون بذرها تکثیر کنند.

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه فیز (phys)، یک تیم پژوهشی بین‌المللی موفق به تکثیر برنج هیبرید تجاری از طریق کلون بذرها با بازدهی ۹۵ درصدی شدند. با این روش، هزینه بذر برنج هیبریدی کاهش می‌یابد و گونه‌های برنج پرمحصول و مقاوم به بیماری در اختیار کشاورزان کم‌درآمد در سراسر جهان قرار می‌گیرد.

هیبریدهای نسل اول گیاهان زراعی، در مقایسه با گونه‌های والد خود، اغلب عملکرد بهتری نشان می‌دهند؛ اما اگر هیبریدها برای نسل دوم با هم پرورش داده شوند، این امر ادامه نخواهد داشت؛ بنابراین هنگامی که کشاورزان می‌خواهند از گونه های گیاهی هیبریدی با عملکرد بالا استفاده کنند، باید هر فصل، بذر جدیدی خریداری کنند.

برنج غذای اصلی نیمی از جمعیت جهان محسوب می‌شود؛ اما تولید هیبرید آن نسبتاً پرهزینه است؛ در نتیجه بسیاری از کشاورزان جهان هنوز از مزایای هیبریدهای برنج برخوردار نشده‌اند. گوردِو خوش (Gurdev Khush)، استاد علوم گیاهی دانشگاه کالیفرنیا در آمریکا، تلاش‌هایی برای تولید انواع جدید برنج پرمحصول انجام داد که در نتیجه آن، جایزه جهانی غذا را در سال ۱۹۹۶ میلادی دریافت کرد.

یک راه حل برای این کار، تکثیر هیبریدها به عنوان کلون‌هایی است که از نسلی به نسل دیگر بدون تولیدمثل بیشتر یکسان باقی می‌مانند. بسیاری از گیاهان وحشی می توانند بذرهایی تولید کنند که کلون خودشان هستند؛ این فرایند نامیختگی (آپومکسیس، نوعی تولیدمثل غیرجنسی) نام دارد.

یک قدم تا بذرهای هیبریدی کلون‌شده

گروهی از محققان در فرانسه، آلمان و غنا اکنون با استفاده از یک بذر برنج هیبرید تجاری به بازدهی کلونال ۹۵ درصدی دست یافته‌اند که می‌تواند حداقل سه نسل ادامه یابد.

به گفته محققان، این روش به شرکت‌های تولید بذر این امکان را می‌دهد که بذرهای هیبریدی را با سرعت بیشتر و در مقیاس بزرگ‌تر تولید کنند و همچنین بذرهایی را تولید کنند که کشاورزان می‌توانند آن‌ها را ذخیره و از فصلی به فصل دیگر دوباره بکارند.

بیش از ۳۰ سال است که محققان جهان درخصوص نامیختگی در گیاهان زراعی پژوهش کرده‌اند؛ زیرا تولید بذر هیبریدی را برای همه دسترس‌پذیر می‌کند. با این روش، نیازی به افزایش استفاده از زمین، آب و کودهای شیمیایی برای افزایش محصول وجود ندارد.