به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، سید مجتبی خیام نکویی امروز (چهارشنبه) در دومین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران با بیان اینکه تنها مسیر برای ایجاد امنیت غذایی دانش بنیان شدن بخش کشاورزی است، افزود: یکی از مهم‌ترین مولفه‌های دانش بنیان شدن بخش کشاورزی این است که دانش‌های بومی و فنی به بخش کشاورزی نفوذ کند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: در مجموعه سازمان تات و دانشگاه‌ها فعالیت‌های خوبی انجام شده، اما بسیاری از آنها به بخش اجرایی ورود نکرده است.
وی تصریح کرد: سال گذشته تدابیری اندیشیدیم که چرخ‌دنده‌های بخش تحقیقاتی با بخش اجرایی کشاورزی درگیر و دانش‌هایی که در طول سال‌ها مختلف به دست آمده سازماندهی شود و به بخش کشاورزی رسوخ کند.
خیام نکویی گفت: ذهنیت غلطی شکل گرفته که هرچه جلوتر می‌رویم که منابع ما محدود می‌شود؛ بنابراین نباید به توان اکولوژیکی خودمان فشار بیاوریم، یعنی اگر ۱۲۵ میلیون تن تولیدات کشاورزی داریم باید به ۱۱۰ و یا حتی کمتر یعنی ۷۰ میلیون تن برسد و استدلال این است که منابع به خصوص آب محدود است.
غذا یک اهرم سیاسی و تبدیل به سلاح شده است
به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، بعضی مواقع در نظر نمی‌گیریم که خرید غذا و واردات غذا امر عادی نیست، زیرا غذا یک اهرم سیاسی و تبدیل به سلاح شده است.
وی اظهار داشت: این تصور که ما از منابعمان استفاده نکنیم و به سمت واردات برویم غلط است. ما باید علم و دانش و فناوری را به بخش کشاورزی وارد کنیم تا شاهد ارتقای تولید و بهره‌وری باشیم.
رییس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت: سال گذشته ۷ میلیون و ۲۵۰ هزار تن گندم در کشور خریداری شد و امسال این عدد به ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید؛ یعنی نسبت به سال گذشته ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن افزایش خرید داشته‌ایم که اگر به این میزان ۳.۵ میلیون اضافه کنیم از ۱۲ میلیون تن عبور خواهیم کرد.
نیاز سالانه کشور به ۱۳.۵میلیون تن گندم
وی با بیان اینکه نیاز سالانه کشور به گندم ۱۳.۵میلیون تن است، تصریح کرد: افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، استفاده صحیح از کودهای پتاسه و فسفاته و بذور اصلاح شده سازگار با اقلیم‌های مختلف باعث افزایش تولید می‌شود، این پتانسیل و ظرفیت تولید به‌گونه‌ای است که اگر از ظرفیت دانش بنیان‌ها بهره بگیریم، بدون شک جزو صادرکنندگان گندم خواهیم بود.
خیام نکویی بیان کرد: ۲ میلیون هکتار سطح زیر کشت گندم آبی و ۴ میلیون هکتار سطح زیر کشت گندم دیم داریم که با اجرایی شدن طرح جهش تولید در دیمزارها میانگین عملکرد گندم در دیمزارها به بیش از یک تن در هکتار رسیده و تولید افزایش یافته است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی نیاز کشور به غذا را حدود ۱۴۲ میلیون تن دانست و افزود: اکنون میزان تولید ما ۱۲۵ میلیون است؛ یعنی تقریباً ۸۰ درصد ضریب خودکفایی داریم و برای ۲۰ درصد مابقی سالی ۱۰ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می‌شود.
وی ادامه داد: نباید در دانش خساست به خرج داد؛ بلکه باید دانش‌های موجود را به بهترین شکل به بخش خصوصی انتقال دهیم به طور مثال ۷۰ سال واردکننده بذر سیب‌زمینی بودیم؛ اما در مجموعه بیوتکنولوژی توانستیم این بذر را تولید کنیم و دانش آن به ۱۶ شرکت خصوصی انتقال دهیم.
خیام نکویی گفت: امروز تعداد شرکت‌های هسته فناور در بخش کشاورزی مطلوب نیست که باید با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صندوق توسعه نوآوری و شکوفایی و سازمان اقدامات بیشتری در این بخش اقداماتی انجام شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: در زمینه ترویج ضعف‌هایی داریم. امسال تدابیری اندیشیده‌ایم و مزارع نوآور بهره‌ور را تعریف کرده‌ایم که در این مزارع از فناوری‌ها و دانش‌ها استفاده می‌شود و باید حمایت‌هایی از جانب معاونت علمی ریاست جمهوری، صندوق توسعه نوآوری و سازمان تات صورت گیرد.
وی با بیان اینکه از ۱۲۵ میلیون تن تولید بخش کشاورزی ۲۴ میلیون تن تولیدات باغی است، گفت: ۶۰ درصد از باغات ما درجه ۲ و ۳ هستند که این باغات آب بیشتری مصرف می‌کنند و کمترین میزان بهره‌وری را دارند.
میانگین سنی کشاورزان ۵۴ سال است
خیام نکویی افزود: امروز یکی از مهم‌ترین چالش‌های بخش کشاورزی سن کشاورزان و دانش آنها است؛ زیرا در آینده کشاورز جوان نداریم و اکنون میانگین سنی کشاورزان ۵۴ سال است که آنها نیز تا ۱۰ سال دیگر راندمان دارند.
وی با اشاره به اهمیت نسل جوان در بخش کشاورزی اظهار داشت: اکنون فارغ‌التحصیلان ما وارد بخش کشاورزی نمی‌شوند اگر بخواهیم کشاورزی را دانش بنیان کنیم باید کشاورزان را تربیت کنیم که این مهم باید از مسیر هنرستان‌ها انجام شود.
رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ادامه داد: در بحث امنیت غذایی تصور همه بر این است که فقط وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت دارد، در حالی که ۶ تا ۷ وزارتخانه دیگر در این حوزه باید همکاری داشته باشند به طور مثال اگر وزارت نفت به‌موقع کود مورد نیاز کشاورزان را تامین کند در این بخش دچار چالش نمی‌شویم.
خیام نکویی با اشاره به اینکه اگر کشاورزی دانش بنیان شود، در مدت ۴ سال آینده امنیت غذایی کشور را تامین می‌کنیم، گفت: انتظار کشور امنیت غذایی نیست، بلکه حاکمیت غذایی است؛ یعنی علاوه بر نیاز خودمان بتوانیم غذای برخی کشورهای دیگر را تامین کنیم.
۶ میلیارد دلار صادرات محصولات کشاورزی/ مصرف روغن در کشور ۲ برابر میانگین اروپایی‌هاست
وی با بیان اینکه سالیانه ۶ میلیارد دلار صادرات داریم؛ اما همچنان تراز بخش کشاورزی منفی است افزود: باید تلاش کنیم تراز تجاری بخش کشاورزی را مثبت کنیم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی به الگوی مصرف در کشور اشاره کرد و اظهار داشت: طبق آمارها مصرف روغن در کشور ۲ برابر میانگین کشورهای اروپایی است به طوری که مصرف روغن در کشورهای پیشرفته ۱۲ کیلوگرم است.
خیام نکویی گفت: در حالی که ۹۰ تا ۹۲درصد روغن مورد نیاز کشور از محل واردات تامین می‌شود و سهم واردات روغن از واردات محصولات کشاورزی ۲۰درصد است که امیدواریم روی الگوی مصرف تجدیدنظر شود.