به گزارش روز دوشنبه ایرنا، طرح بازگرداندن اتباع افغانستانی که به صورت پنهانی و یا غیرقانونی در پاکستان بسر میبرند پس از اتمام ضرب الاجل دولت اسلامآباد علیرغم نگرانی سازمانهای بین المللی مانند آژانس پناهندگان سازمان ملل و سازمان عفو بین همچنان ادامه دارد و این فرایند به تازهترین علل تنش در مناسبات از قبل متشنج دو کشور همسایه پاکستان و افغانستان تبدیل شده است.
خشم هیات حاکمه موقت افغانستان نسبت به تصمیم دولتمردان پاکستانی حکایت از تداوم فضای مخدوش بی اعتمادی میان دو کشور است با این حال اسلامآباد اصرار دارد که طرح بازگرداندن اتباع خارجی غیرقانونی صرفا محدود به افغانستان نیست و مقامات این کشور و دیگر سازمانهای بین المللی باید به تصمیم دولت پاکستان به عنوان یک کشور مستقل و آزاد احترام بگذارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان نیز اخیرا در کنفرانس مطبوعاتی هفتگی خود اعلام کرد که روابط برادرانه و سنتی ما با افغانستان بر سر جای خود باقی است و ما همچنان از پناهندگان رسمی این کشور میزبانی میکنیم. وی افزود که کانالهای ارتباطی میان اسلامآباد و کابل برقرار است.
اما ناظران سیاسی در پاکستان معتقدند که لبریز شدن صبر این کشور در قبال ناکارآمدی اقدامات دولت سرپرست در کابل برای ریشه کنی معضل تروریسم به ویژه در مرزهای مشترک دو کشور یکی از دلایل جدی بودن اسلامآباد برای اخراج اتباع خارجی غیرقانونی است که اکثریت آن را اتباع افغانستانی تشکیل میدهند.
نخست وزیر دولت موقت پاکستان هفته گذشته پیش از عزیمت به ازبکستان برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی جایی که افغانستان غایب این نشست منطقهای بود، بار دیگر از تصمیم دولت خود برای اخراج اتباع خارجی غیرقانونی از پاکستان دفاع کرد و گفت: از زمان تسلط طالبان بر کابل تروریسم در پاکستان تشدید و حملات انتحاری در این کشور ۵۰۰ درصد افزایش یافته است.
وی افشا کرد که طی یکسال اخیر دهها تبعه افغانی طی درگیری نیروهای امنیتی پاکستان با عناصر تروریستی در مناطق مختلف این کشور شناسایی و در تبادل آتش در این عملیاتها کشته شدند.
انوار الحق کاکر، کابل را به شکست در پاسخگویی به نگرانی کشورهای همسایه در بحث پدیده تروریسم متهم کرد و خطاب به هیات حاکمه موقف افغانستان گفت که آنان باید بین تروریستها (گروه تحریک طالبان پاکستان) و دولت پاکستان یکی را انتخاب نمایند.
منابع دیپلماتیک در پاکستان گفتند که این کشور از عملکرد طالبان افغانستان برای دفع تهدید تروریسم در مرزهای مشترک به ویژه سرکوب عناصر ضدپاکستانی در قلمروی افغانستان نا امید است و تصمیم دارد دیگر پیگیر راهکارهای به رسمیت شناختن حاکمیت افغانستان در مجامع منطقهای و بین المللی نباشد.
این منابع مدعی شدند که پاکستان تصمیم گرفته است حمایتهای دیپلماتیک، اتخاذ رویکرد نرم و یا امتیازات دهی که پس از تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱ به رژیم طالبان افغانستان تعلق گرفته بود، را پس بگیرد.
اما طالبان افغانستان با رد ادعاهای طرف پاکستانی، موضع همیشگی خود مبنی بر جلوگیری از استفاده تروریستها از قلمروی افغانستان را تکرار میکند. کابل همسایه خود را به یافتن راه حل مشکلات خود در داخل دعوت کرد و تاکید دارد که افغانستان تسلیم هیچ فشاری نمیشود.
روزنامه انگلیسی زبان اکسپرس تریبیون پاکستان امروز در گزارشی نوشت: برخلاف انتظار پاکستان، خروج شرم آور نیروهای خارجی تحت رهبری آمریکا از افغانستان، باعث شد تا گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان جسورتر شود. تلاشها صلح با میانجیگری طالبان افغانستان بین دولت پاکستان و گروه تروریستی تحریک طالبان به سرعت تیره شد و حملات این گروه در پاکستان شدت گرفت.
در این گزارش آمده است: پاکستان بارها با مدارک مستند از دولت سرپرست در کابل خواست تا علیه پناهگاه های امن تحریک طالبان پاکستان و استرداد فرماندهان تحت تعقیب تروریستی اقدام کند اما کابل هیچ تعهدی را از خود نشان نداد و حتی منکر حضور طالبان پاکستانی در خاک افغانستان شد.
تریبیون نوشت که تصمیم اسلامآباد برای عقب نشینی از پیگیری پرونده حاکمیت طالبان در افغانستان در منطقه و جهان میتواند شانس به رسمیت شناختن بینالمللی را برای دولت طالبان کاهش دهد، زیرا پاکستان شاید تنها کشوری است که دائماً از پرونده کابل در سطح بینالمللی حمایت کرده است. این باید یک حرکت مایوس کننده برای رژیم نوپای طالبان باشد، اما هنوز همه چیز از بین نرفته است زیرا پاکستان با وجود همه تردیدها، تاکید دارد که "کانال ارتباطی" را با افغانستان باز نگه می دارد.
کارشناسان سیاسی پاکستان تاکید دارند که تشدید تنشها با افغانستان به ضرر دو کشور تمام میشود، دو همسایهای که امنیت داخلی، ثبات اقتصادی و ارتباط منطقهاس آنان به یکدیگر گره خورده است.
دولت اسلامآباد در طول یکسال اخیر مقامات بلندپایه سیاسی، نظامی و اطلاعاتی خود را به کابل اعزام کرد اما این رایزنیها نتیجهای برای دو کشور درپی نداشت. ۲ سفر نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان به کابل و دیدار با مقامات طالبان نیز دستاوردی نداشت و به اذعان طرف پاکستانی، افغانستان حاضر به همکاری و رفع نگرانی همسایگان نیست.
اواسط اردیبهشت امسال وزیر خارجه حکومت موقت طالبان در جریان سفر به پاکستان با فرمانده ارتش این کشور دیدار کرد. فرمانده ارتش پاکستان با تاکید بر لزوم افزایش همکاریها با افغانستان برای مقابله موثر با چالش های مشترک تروریسم و افراط گرایی، خواستار تعهد و حمایت کابل از پیشبرد مناسبات دوجانبه شد. این درحالی است که اسلامآباد مدعی نقض پیمان صلح دوحه از سوی طالبان افغانستان است.