به گزارش خبرنگار ایرنا، شهرداری تهران به واسطه داشتن ستاد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار برنامه‌ها و اقداماتی را برای این بانوان به عهده دارد و براساس آمارهای موجود ۳۵ هزار نفر عضو این سامانه هستند.
یکی از نهادهای عمومی در راستای حمایت از زنان سرپرست خانوار، شهرداری تهران است که در همین راستا با ایجاد ستاد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در این شهرداری تهران در کنار ارایه خدمات شغلی و آموزشی زنان سرپرست خانوار، مجموعه‌ای از خدمات حمایتی و رفاهی را برحسب اولویت‌های شناسایی شده به این بانوان ارایه می‌کند.
زنان سرپرست خانوار به عنوان اقشار آسیب‌پذیر به دلیل عواملی همچون فوت، طلاق، اعتیاد همسر، ازکارافتادگی و حتی متارکه وارد جامعه شده و در سال‌های اخیر تعداد آنها روند افزایشی داشته است، به واسطه مشکلات و موانعی همچون وضعیت اقتصادی نامطلوب، نبود شغل مناسب، نبود قوانین حمایتی، تبعیض جنسیتی و نداشتن منبع درآمدی، زنان سرپرست خانوار به عنوان گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شوند.
این گروه از بانوان به واسطه نقش‌های فراوان در خانواده و اجتماع ضمن قرار داشتن در وضعیت خاص، نیازمند توانمندی‌ها و مهارت‌های متعددی می‌شوند تا بتوانند علاوه بر پرداختن به مسایل و مشکلات فردی خود، در راهبری خانواده هم موفقیت‌هایی را به دست آورند، اما وضعیت اغلب پیچیده و ویژه آنها باعث شده تا در مقایسه با سایر زنان، فرصت‌های کمتری برای مشارکت اقتصادی و اجتماعی داشته باشند که در این راستا کارآفرینی می‌تواند فرصت جدیدی برای افزایش سرمایه و حل مشکل بیکاری زنان سرپرست خانوار و توانمندسازی آنان فراهم کند.
این گروه از زنان با مسایل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در حوزه‌های معیشتی، عاطفی، ازدواج دوباره، محدودیت‌های اجتماعی، وسواس فکری و دیگر موضوعات دست به گریبان هستند به طوری که یکی از مهمترین دغدغه‌های معاونت اجتماعی شهرداری تهران بحث ساماندهی این گروه از بانوان است. در سال‌های گذشته نرخ اشتغال زنان در ایران وضعیت قابل توجهی نداشت و بیکاری زنان زمانی اهمیت بالایی پیدا می‌کند که اقشار آسیب‌پذیر جامعه از جمله زنان سرپرست خانوار مورد توجه قرار گیرند.
چه گروه‌هایی از بانوان از شهرداری تهران خدمات دریافت می‌کنند
مدیرکل امور زنان و خانواده شهرداری تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، خدمات تعلق گرفته این اداره‌کل را به سه گروه زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنها، زنان کم‌برخوردار و فرزندان آنها و زنان زندانی رأی باز و اعضای خانواده عنوان کرد و گفت: اطلاعات مربوط به این جامعه هدف، توسط ادارات امور بانوان مناطق ۲۲گانه در «سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار شهرداری تهران» ثبت و گردآوری می‌شود.
مریم اردبیلی با بیان اینکه این سامانه بیش از ۱۰ سال است که مورد بهره‌برداری قرار گرفته است، اظهار کرد: اطلاعات این سامانه به‌طور مرتب به‌روزرسانی می‌شود و سه مرحله پیاپی بروزرسانی در سال‌های ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ با تلاش ادارات امور بانوان مناطق انجام شد.
وی ادامه داد: مشاوران و مددکاران حوزه بانوان در مناطق ۲۲گانه موظف هستند که پس از شناسایی مددجو و انجام مصاحبه اولیه و بازدید از منزل و درج اطلاعات در سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، با توجه به اطلاعات به دست آمده از مراجعان و متناسب با نیازهای او نسبت به طراحی یک برنامه توانمندسازی فردی اقدام کنند.
۳۵ هزار نفر عضو سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار
اردبیلی افزود: بر اساس آمار اداره کل زنان و خانواده شهرداری تهران تعداد کل افراد ثبت شده در «سامانه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار شهرداری تهران» بیش از ۳۵ هزار نفر است که مشتمل بر ۱۹ هزار و ۸۲۳ بانویی است که از این تعداد ۱۲ هزار و ۹۳۶ زن سرپرست خانوار و کم‌برخوردار به شمار می‌رود که تعداد ۱۵ هزار ۱۸۲ نفر از فرزندان زنان گروه هدف در این سامانه عضو که به فراخور نیاز آنان از طرح‌های توانمندسازی بهره‌مند می‌شوند.
وی اضافه کرد: همچنین اکنون ۹۳ مرکز توانمندسازی کوثر در سطح مناطق ۲۲گانه شهر تهران فعال هستند که در زمینه توانمندسازی اقتصادی زنان به ویژه زنان سرپرست خانوار و زنان کم‌برخوردار فعالیت دارند. همچنین ۲۲ اتاق خانواده‌یار در ۲۲ منطقه، مرکز خدمات جامع خانواده محور گلپاد در منطقه ۲ و مرکز خدمات جامع خانواده‌محور الوند در منطقه ۶ نیز در حوزه توانمندسازی فردی و خانوادگی فعال هستند.
اقدامات شهرداری تهران برای زنان سرپرست خانوار، کم برخوردار و فرزندان آنها
به گفته اردبیلی، در سه سطح خدمات مشاوره و مددکاری و حمایت معیشتی، آموزش‌های فردی و خانواده‌محور و خدمات مهارت‌آموزی و اشتغال برای زنان سرپرست خانوار انجام می‌شود.
وی بیان کرد: خدمات مشاوره و مددکاری و حمایت معیشتی به منظور شناسایی و نیازسنجی گروه هدف برای ارجاع آنها جهت دریافت خدمات متناسب با نیازهای آنان ارایه می‌شود؛ همچنین در راستای تسهیل دسترسی زنان و خانواده به خدمات مشاوره روانشناسی فردی و خانوادگی با هدف تحکیم بنیان خانواده، خدمات مشاوره‌ای رایگان در مناطق ۲۲گانه به متقاضیان ارایه می‌شود. آموزش‌های فردی و خانواده‌محور نیز با هدف دانش‌افزایی زنان سرپرست خانوار و کم‌برخوردار و فرزندان محصل آنان انجام می‌شود.
مدیرکل امور زنان و خانواده شهرداری تهران گفت: خدمات مهارت‌آموزی و اشتغال نیز با هدف فرصت‌آفرینی برای اشتغال زنان سرپرست خانوار و کم‌برخوردار، ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای و شغلی و حمایت از معیشت پایدار آنان انجام می‌شود و شامل آموزش مهارت‌های شغلی، فراهم آوردن و توسعه فضای فروش برای زنان صاحب کسب و کارهای خُرد و خانگی و نیز توسعه مراکز توانمندسازی کوثر در سطح مناطق ۲۲گانه، همچنین ارایه آموزش‌های ورود به بازار کار برای فرزندان زنان سرپرست خانوار و کم‌برخوردار، مانند آموزش فنی حرفه‌ای و اردوهای کارآفرینی، نوآوری و خلاقیت است.
زنان زندانی رأی باز و خانواده آنها
اردبیلی اظهار کرد: اداره‌کل امور زنان و خانواده شهرداری تهران و اداره کل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان تهران، از سال ۱۴۰۰ پیرو تفاهم‌نامه همکاری مشترک اقدام به ارایه خدمات مشاوره، مددکاری و اشتغال به زنان زندانی رأی باز و اعضای خانواده آنان کرده‌اند که با توجه به ظرفیت‌های شهرداری تهران، اشتغال برای زنان رأی باز در قالب مراکز توانمندسازی کوثر امکان‌پذیر است و خدمات پشتیبان شامل جلسات مشاوره روانشناختی و مددکاری ارایه می‌شود. همچنین مددجویانی که دارای مهارت‌های نسبی، سلامت جسمانی و روانی نسبی، جرایم فاقد آسیب اجتماعی برای دیگران، باانگیزه برای اشتغال و آموزش‌پذیر هستند برای اشتغال به مراکز توانمندسازی کوثر فرستاده می‌شوند.
به گفته مشاور شهردار تهران در امور زنان و خانواده، منطقه ۲۰ با دارا بودن ۱۸ مرکز و منطقه چهار با هشت مرکز فعال، بیشترین مراکز توانمندسازی زنان سرپرست خانوا را دارند.
اردبیلی با اشاره به اینکه در ابتدای سال ۱۴۰۰، بیش از ۵۴ مرکز کوثر فعال در سطح مناطق وجود داشت، خاطرنشان کرد: این تعداد در سال ۱۴۰۲ به ۹۳ عدد رسید. درصدد هستیم که در سال ۱۴۰۳ تعداد مراکز فعال توانمندسازی کوثر را به ۱۱۵ عدد ارتقا دهیم. در واقع اداره کل زنان و خانواده شهرداری تهران با آموزش‌های حرفه‌ای و تخصصی، مشاوره‌های شغلی، راه‌اندازی کسب و کارهای خُرد و خانگی، توسعه فضای فروش، اشتغال در مراکز توانمندسازی کوثر به تقویت توانمندهای روانی و اجتماعی شرایط زندگی زنان سرپرست خانوار بهبود بخشد.
شهرداری تهران با طرح مشاغل خانگی، جشنواره زنان و تولید ملی، ایجاد بازارچه های خوداشتغالی شرایط اشتغالزایی زنان را فراهم و آنها را حمایت می‌کند. همچنین نهادهای غیردولتی و موسسه‌های خیریه با راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی، پرداخت وام و تامین اعتبارات و ایجاد بازار فروش محصولات تولیدی در سازماندهی و یاری زنان سرپرست گام برمی‌دارند.
اجرای مرحله چهارم طرح «خانواده‌یار» در ۲۲ منطقه تهران
اردبیلی همچنین درباره طرح «خانواده‌یار» که در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران در حال اجراست، بیان کرد: این طرح در سه مرحله توانسته نسبت به ارایه راهکار درباره بخشی از مسایل خانواده‌های تهرانی و تسهیل دسترسی شهروندان تهرانی به خدمات مشاوره از طریق استقرار مشاوران و در فضای اختصاص یافته از سوی مناطق گام‌های موثری بردارد. در سال جاری نیز مرحله چهارم آن با همکاری دانشگاه توانبخشی در حال اجراست.
وی افزود: اتاق‌های خانواده‌یار و مراکز خدمات خانواده‌محور، اهدافی همچون تحکیم و تقویت بنیان خانواده در جامعه و ایجاد جامعه‌ای خانواده‌محور، تسهیل دسترسی به نظام خدمات مشاوره‌ای قبل، حین و پس از تشکیل خانواده برای استحکام آن و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و عوامل موثر در تزلزل نهاد خانواده را دنبال می‌کنند.
توسعه مشاغل خانگی با برگزاری دوره‌های آموزشی
اردبیلی با تاکید بر اینکه توسعه مراکز خدمات خانواده‌محور و اتاق‌های خانواده‌یار، به صورت کیفی دنبال می‌شود، اظهار کرد: در هر مرحله از اجرا، نیازهای زنان و خانواده در هر منطقه احصا شده و در مرحله بعدی در قالب گروه‌درمانی و دوره‌های آموزشی خانواده‌محور مدنظر قرار می‌گیرد. همچنین کیفیت ارائه خدمات در هر دوره نیز ارزیابی می‌شود.
وی درباره توسعه مشاغل خانگی تاکید کرد: توسعه مشاغل خانگی با برگزاری دوره‌های آموزشی به عنوان مهمترین ابزار توانمندسازی زنان در دستور کار قرار گرفته است. پویش «کار تو خونمونه» به منظور آموزش زنان صاحب کسب و کارهای خُرد و خانگی با همکاری دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران برگزار می‌شود که تا کنون ۲ دوره از این پویش اجرا شده و در سال جاری نیز ادامه خواهد شد.