تهران- ایرنا- ریختارها یا فرماسیون‌های موسوم به «عنکبوت» مریخی که اولین بار دو دهه پیش در سیاره سرخ مشاهده شد، اکنون در آزمایشگاه بازسازی شده و به محققان شناخت عمیق‌تری از شرایط و عوامل شکل‌گیری آنها داده است.

به گزارش گروه علمی ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی دی‌بریف، این خصوصیات نامعمول ژئولوژیک که اولین بار در سال ۲۰۰۳ در امتداد نیمکره جنوبی مریخ یافت شد، با وجود دی اکسید کربن مرتبط شده‌اند و نقش این ماده را در شکل‌ دادن به منظره منحصر به فرد سیاره سرخ بر ملا می‌کنند.

محققان در لابراتوار جی پی ال اداره کل ملی هوانوردی و فضای آمریکا (ناسا) به تازگی در یک رشته آزمایش‌ها موفق به بازسازی شرایط موجود در سیاره مریخ برای کمک به آنها در شناخت بیشتر این فرماسیون‌های عجیب و شبیه به عنکبوت شدند که با عنوان «ناحیه تارتنک» شناخته می‌شوند.

اکنون اعتقاد بر این است که این اشکال عجیب و گسترده که تا حد یک کیلومتر هم طول دارند محصول ترکیب تماس با تشعشعات خورشیدی از طریق نور خورشید در کنار وجود یخ دی اکسید کربن هستند. محققان لابراتوار جی پی ال ناسا که فرایندهای منجر به تشکیل عنکبوت‌های مریخی را بازسازی و تکرار کردند، بر فرایندهای موجود در «مدل کیفر» (Kieffer model) تکیه کردند. مدلی که فرض می‌کند نور خورشید موجب گرم شدن خاک مریخ در زیر تکه‌هایی از یخ شفاف دی‌اکسید کربن می شود.

در حالی که خاک زیرین گرما را جذب می‌کند، یخ ذوب می‌شود و به طور مستقیم از حالت جامد به گاز تبدیل می‌شود که این موجب تجمیع فشار در زیر سطح مریخ است. در نهایت تجمیع گاز به میزان کافی فشار وارد می‌کند که موجب شکاف خوردن ناحیه سطحی می‌شود و در نتیجه آن پره‌ها یا رگه‌هایی از خاک و شن ایجاد شده و به تشکیل اشکالی مانند عنکبوت در مناطقی که در آنجا ذوب شدن یخ (دی اکسید کربن) روی داده است منجر می‌شود.