به گزارش خبرنگار ایرنا، خراسان شمالی از شرایط جغرافیایی و اقلیمی مناسب برای ایجاد و توسعه تاکستان برخوردار است، این استان یکی از مناطق مهم پرورش انگور محسوب می شود و به لحاظ سطح زیر کشت انگور دیم رتبه نخست و انگور آبی رتبه سوم ایران را دارد.
سالانه از تاکستان‌های خراسان شمالی با توجه به شرایط آب و هوایی بین ۱۴۰ تا ۱۸۰ هزار تن انواع انگور برداشت می‌شود و این محصول به یکی از پیشران‌های اقتصاد کشاورزی استان تبدیل شده است.
اگرچه در گذشته تاکداران خراسان شمالی بدلیل نبود بازار فروش محصول، پایین بودن قیمت و فقدان صنایع تبدیلی با استقرار در حاشیه جاده ها به فروش محصول تولیدی خود به مسافران عبوری روی آورده بودند ولی در سال های اخیر بدلیل احداث سردخانه و صنایع تبدیلی این رویه تغییر کرده و یاقوت های سبز این خطه به مدد صنایع تبدیلی سر از بازارهای کشورهای خارجی در می‌آورند.
سازمان ها و ارگان های زیادی بعنوان متولی صادرات در این امر دخیل هستند ولی سازمان جهاد کشاورزی بدلیل نقش مهمی که در تولید دارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در قالب گفت و گویی با مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در خصوص اقدامات انجام شده در راستای صادرات انگور بیشتر بحث می کنیم.
ایرنا: برنامه ریزی برای چه میزان صادرات انگور انجام شده است؟
صفدری: برنامه‌ریزی شد تا بیش از ۶ هزار تن انگور کلاهداری از استان به کشورهای عراق، پاکستان و روسیه صادر شود که از اول مهرماه تاکنون بیش از چهار هزار تن صادر شده است و این در حالی است که سال گذشته تنها ۶۰۰ تن انگور و ۳۵۰ تن برگ شور از استان به خارج از کشور صادر شد.
اکنون روزانه بیش از ۲۰۰ تن انگور کلاهداری از تاکستان های این استان برداشت و بسته بندی و روانه بازارهای داخلی و خارجی می شود.
ایرنا: علاوه بر صادرات چه برنامه ای برای انبارداری این محصول انجام شده است؟
صفدری: انبارداری انگور در اولویت دیگر بهره برداران باید قرار گیرد و تاکنون بیش از ۲ هزار تن انگور کلاهداری در سردخانه های استان ذخیره سازی شده است که در شب یلدا و ایام عید نوروز وارد بازار می شود.
اکنون قیمت انگور در تاکستان ها با توجه به کیفیت ۱۶۰ تا بیش از ۲۰۰ هزار ریال است که کشاورزان محصولات درجه یک و ۲ خود را برای ارسال به تهران و صادرات اختصاص می دهند.
انگور درجه سه، چهار و پنج نیز توسط پنج ایستگاه خرید از باغ داران با قیمت ۹۰ تا ۱۱۰ هزار ریال جمع آوری و به کارخانجات در راستای فرآوری ارسال می شود که این امر باعث کاهش ضایعات محصول شده است.
ایرنا: چه تعداد سردخانه در استان انگور را ذخیره می کنند؟
صفدری: ۶ سردخانه نگهداری محصولات کشاورزی در استان وجود دارد که ۲ سردخانه برای نگهداری انگور اعلام آمادگی کرده اند و از تاکداران می خواهیم از این فرصت برای ذخیره سازی محصول خود استفاده کنند.
اگر محصول باغی پس از چیدن وارد سردخانه ها شود کاهش دما باعث ماندگاری بیشتر و کاهش ضایعات محصول باغی خواهد شد.
۲۹ محصول باغی در استان خراسان‌شمالی وجود دارد که مهمترین آن انگور است که انگور نگهداری شده در سردخانه ها در ایام نوروز مورد استقبال شهروندان قرار می گیرد.
ایرنا: میزان تولید انگور استان چقدر است؟
صفدری: پیش بینی می شود امسال بیش از ۱۴۰ هزار تن انگور از سطح تاکستان های استان تولید شود که انگور تولیدی استان شامل ارقام زودرس و دیررس می شود که به نوعی تا اواسط پاییز دراستان انگور وجود دارد.
۲۹ درصد باغ‌های استان و ۶۰ درصد تولیدات باغی استان را انگور تشکیل می‌دهد که باید برای نگهداری این محصول در سردخانه ها برنامه ریزی بیشتری انجام شود.
۳۰ نوع محصول باغی در استان تولید می‌شود که ۱۰ محصول عمده از جمله انگور سطح بیشتری را به خود اختصاص داده است.
ایرنا : ارزش اقتصادی انگور خراسان شمالی را ذکر کنید؟
صفدری: تولید ۱۴۰ هزار تن انگور برای سال زراعی جاری از سطح تاکستان های این استان پیش بینی شده که ارزش اقتصادی آن بیش از ۳۰ هزار میلیارد ریال است و با صادرات این محصول ارزش افزوده بیشتری عاید کشاورزان خواهد شد.
خراسان شمالی دارای ۱۳ هزار و ۶۱۵ هکتار تاکستان است که هشت هزار و ۷۸۱ هکتار معادل ۶۰ درصد آن آبی و چهار هزار و ۸۳۴ هکتار معادل ۴۰ درصد دیم تشکیل می دهد.
۸۴ هزار تن انگور تولیدی در سال جاری مربوط به رقم سلطانی است که بخش زیادی از این محصول تبدیل به کشمش خواهد شد و ۵۶ هزار تن نیز انگور کلاهداری را شامل می شود که اکنون در فصل برداشت انگور کلاه داری هستیم و این رقم انگور به کشورهای روسیه، عراق و پاکستان صادر می شود.
استان از نظر تولید و سطح زیر کشت انگور رتبه ۱۰ کشوری را دارد و سرانه مصرف انگور در استان ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم، سرانه مصرف کشمش دراستان نیم کیلوگرم و شیره انگور ۲ تا سه کیلوگرم است.
ایرنا: چه تعداد واحد صنایع تبدیلی انگور در استان وجود دارد؟
صفدری: ۶ واحد تولید کشمش در استان فعال است که با احتساب کشمش خانگی تولید این محصول در این خطه امسال ۱۳ هزار و ۴۶۰ کیلوگرم پیش بینی شده است.
یک واحد تولیدی شیره انگور با ظرفیت اسمی ۵۰۰ تن نیز در این استان ایجاد شده است که امسال ۳۵۰ تن شیره انگور در این واحد تولید خواهد شد.
یک واحد تولید سرکه انگور با ظرفیت ۵۰۰ تن و یک واحد کنسانتره با ظرفیت ۱۰ هزار تن نیز در این استان دایر است که به ترتیب امسال ۱۵۰ تن سرکه و سه هزار و ۴۰۰ تن کنستانتره تولید خواهد شد.
ایرنا: چه میزان از انگور تولیدی استان درجه یک و صادراتی است؟
صفدری: از مجموع انگور تولیدی این استان ۵۰ هزار تن انگور درجه یک است که برای تازه خوری تبدیل به کشمش و صادرات می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
۸۱ هزار تن انگور استان نیز درجه ۲ است که برای بحث تازه خوری، کشمش مورد استفاده قرار می گیرد و هشت هزار و ۶۰۰ تن نیز درجه سه و چهار است که تبدیل به کنسانتره، سرکه و شیره انگور خواهد شد که این محصولات فراوری نیز از کیفیت بسیار خوبی برخوردار هستند.
به نوعی ۴۴ هزار تن انگور درجه یک استان قابلیت صادرات دارد که در این راستا باید برنامه ریزی های لازم انجام شود که برند سازی و بسته بندی مناسب از جمله آن است که باید مد نظر باشد.
ایرنا: چه توصیه ای به کشاورزان برای تولید انگور کیفی دارید؟
صفدری: کشاوزان برای تولید محصولات صادراتی باید به توصیه های کارشناسان باغی، تجار و سرمایه گذاران و فعالان بخش اقتصادی نسبت به اقداماتی از قبیل مصرف سموم، بسته بندی، برند سازی و سایر فاکتورها توجه کنند.
بیشتر تاکداران استان خرده مالک هستند که محصولاتی که دارای ارزش صادراتی است باید برداشت، بسته بندی و در سردخانه های نگهداری و به سرمایه گذاران صادراتی معرفی شود.
صفدری در پایان از تاکداران استان خواست تا انگور کلاهداری خود را زودتر جمع آوری کنند چرا که در صورت کاهش محسوس دما دچار سرمازدگی خواهد شد.
انگور کلاهداری دارای پوسته ضخیمی است و بعد از کاهش دما دارای رنگ زیبایی خواهد شد و همچنین شیرین تر نیز می شود اما اکنون که با تغییرات آب و هوایی مواجه هستیم احتمال سرما و کاهش دمای زیاد وجود دارد که از تاکداران می خواهیم این ریسک را نکنند و نسبت به جمع آوری محصول زودتر اقدام کنند.
همچنین صادرات محصوات کشاورزی به فاکتورهای زیادی زیر ساختی از جمله حمل و نقل مناسب، فعال بودن سرمایه گذاران و تجار، تسریع روند های تجارت و سایر موارد بستگی دارد که باید سازمان ها و دستگاه های زیادی برای این مهم دست به دست هم دهند و شرایط و روند صادرات را برای محصولات کشاورزی آسان سازی کنند.
به گزارش ایرنا، ارقام عمده انگور استان شامل «کلاهداری، کشمشی، عسکری، لعل، انگور سیاه و پیکامی» است و ۱۶ هزارو ۸۰۰ بهره بردار در زمینه تولید انگور فعال هستند.
پرورش انگور از قدیم در خراسان شمالی معمول بوده که سازگاری خوبی با اقلیم منطقه دارد و تاکداران استان فراورده‌های متنوعی از جمله کشمش، سرکه و شیره انگور تولید می‌کنند.
از مجموع ۳۴۴ هزار هکتار اراضی کشاورزی استان ۱۴۸ هزار و ۶۶۹ هکتار اراضی زراعی و باغی آبی و ۱۲۷ هزار و ۱۱۱ هکتار اراضی زراعی و باغی دیم است.