حفظ كيفيت خاك با استفاده علمي از كودهاي آلي

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از وزارت جهاد كشاورزی، 'جهانگیر پرهمت' افزود: به حداقل رساندن تجمع كودهای شیمیایی در محصولات كشاورزی، منابع آب، خاك و سایر موجودات زنده، راهكاری جز توسعه استفاده علمی و صحیح از كودهای آلی و زیستی ندارد و این امر در خط مشی و سیاست های وزارت جهاد كشاورزی بروز پیدا كرده است.

وی اظهارداشت: علاوه بر توسعه تحقیقات كاربردی در این زمینه، ساختارهای قانونی،اعتباری و اجرایی لازم به منظور تحقق كامل آن نیز پیش بینی شده است.

پرهمت دامه داد: اتخاذ سیاست های حمایتی از تولیدكنندگان كودهای آلی و زیستی، بازگرداندن مواد آلی به خاك از طریق توسعه تولید كودهای كمپوست و ورمی كمپوست از پسماندهای فساد پذیر خانگی و كشاورزی و ایجاد نظام نظارت بر تولید و توزیع و فرآوری محصولات كشاورزی گواهی شده (سالم و ارگانیك كه مستلزم به كارگیری گسترده از كودهای آلی و زیستی) از راهكارهای وزارت جهاد كشاورزی در این زمینه است.

معاون وزیر جهاد كشاورزی تصریح كرد: كشاورزی با آغاز بهره گیری از فن آوری های نوین در دنیای پیشرفته امروز، به استفاده مداوم از كودها و آفت كش های مصنوعی وابسته شده است.

پرهمت افزود: همچنین نیاز روزافزون به غذا كه به طور عمده ناشی از افزایش جمعیت و تغییر الگوی مصرف است، نیاز به افزایش تولید غذا را ضروری كرده است.

وی اضافه كرد: با توجه به محدودیت‌های افزایش سطح زیر كشت در سال های اخیر، مهمترین تلاش ها به افزایش عملكرد در واحد سطح محدود می‌شود.

رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی اظهارداشت: برآوردها نشان می دهد كه حداقل 33 درصد افزایش تولید مواد غذایی در سه دهه گذشته در جهان، مرهون مصرف كودهای شیمیائی بوده است، اما متاسفانه با شیوه فعلی كشاورزی متمركز و استفاده بی رویه از كودهای شیمیایی، خاك ها دیگر حاصلخیزی اولیه را ندارند.

وی با بیان اینكه مصرف انواع كودهای شیمیایی در ایران از سال 1325 آغاز شد، گفت: در ابتدای امر بین مصرف انواع كودهای آلی و معدنی، تعادل مناسبی وجود داشت، اما هم اكنون به دلیل سهولت تهیه و كاربرد، قیمت مناسب و تاثیر سریع و قابل ملاحظه این مواد بر رشد گیاهان، مصرف كودهای شیمیایی به حدی افزایش یافته كه مصرف سایر انواع كودها، به حداقل رسیده است.

پرهمت تصریح كرد: كود، یكی از رایج ترین و مهمترین نهاده كشاورزی در دنیا به شمار می رود و همین امر باعث افزایش تولید این محصول در واحد سطح شده است ، بنابراین ایران نیز از این موضوع مستثنی نیست.

وی ادامه داد: وجود اثرات مثبت كود بر عملكرد و افزایش كمی تولید محصول، این مواد خود دارای یك سری عوارض منفی نیز هستند.

وی اضافه كرد: استفاده بی رویه كودهای‌ شیمیایی‌ علاوه‌ بر اتلاف‌ سرمایه‌ و خسارات‌ مالی‌، موجب‌ آلودگی‌منابع‌ آب و خاك‌، بر هم‌ خوردن‌ تعادل‌ عناصر غذایی‌ در خاك‌، كاهش‌ بازده‌ محصولات‌ كشاورزی‌ در اثر كمبود یا سمی‌ بودن‌ بعضی‌ عناصر، تجمع‌ مواد آلاینده‌ (نظیر نیترات‌) در اندام‌های‌ مصرفی‌ محصولات‌زراعی‌ و به‌ طور كلی‌ به‌ خطر افتادن‌ حیات‌ و سلامتی‌ انسان‌ها و سایر موجودات‌ زنده‌ می شود.

معاون وزیر جهاد كشاورزی افزود: بروز مشكلات‌ اقتصادی‌ و زیست‌ محیطی‌ ناشی‌ از ‌ كودهای‌ شیمیایی‌ ازته‌ (در نتیجه‌ فرایندهایی‌ چون ‌تصاعد آمونیاك‌، دنیتریفیكاسیون‌ و آبشویی‌ نیترات‌)، موجب شده كه‌ در سال‌های‌ اخیر سیستم‌های‌ بیولوژیك‌ تثبیت‌ كننده‌ ازت‌ همراه با استفاده از كودهای سبز یا بقایای مواد آلی در خاك، به‌ عنوان‌ بخشی‌ از برنامه‌های‌ كشاورزی‌ پایدار جایگزین‌ كودهای‌ شیمیایی شوند.

وی اظهارداشت: اثرات زیست محیطی و بهداشتی كودهای شیمیایی، متخصصان را بر آن داشت كه هر چه بیشتر از موجودات زنده در خاك برای تأمین نیازهای غذایی گیاه كمك بگیرند و به این ترتیب تولید كودهای زیستی آغاز شد.

پرهمت تصریح كرد: نخستین كود زیستی در اواخر قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفت و از آن زمان به بعد سایر كودهای بیولوژیك ساخته شد.

وی اظهارداشت: ارگانیزم‌هایی كه در تولید كودهای بیولوژیك مورد استفاده قرار می‌گیرند به طور عمده از محیط زیست جداسازی شده و سپس در شرایط آزمایشگاه در محیط ‌های كشت مخصوص مورد تكثیر و پرورش قرار می گیرند و در نهایت آماده مصرف می‌شوند.

پرهمت گفت: كودهای زیستی به مواد حاصلخیز‌كننده‌ای اطلاق می‌شوند كه حاوی تعداد كافی از یك یا چند گونه از ارگانیسم های مفید خاكزی هستند كه روی مواد نگهدارنده مناسبی عرضه می شوند.

وی اظهارداشت: كودهای زیستی به صورت مایه تلقیح میكروبی و به عنوان یك تركیب حامل سوش‌های میكروبی موثر و با راندمان بالا برای تامین یك یا چند عنصر غذایی مورد نیاز گیاه تعریف می‌شوند و این مواد قادرند عناصر غذایی را از شكل بدون استفاده به شكل قابل استفاده تبدیل كنند و این تبدیل در یك پروسه بیولوژیكی انجام می شود.

وی ادامه داد: بنابراین فرایند مذكور باعث كاهش هزینه تولید كودهای بیولوژیك و به طور عمده كاهش آلودگی در اكوسیستم می شود.

وی با اشاره به اینكه امروزه خاك های مناطق خشك و نیمه خشك كشور با مشكل جدی كمبود مواد آلی مواجه هستند گفت: مقدار مواد آلی موجود در خاك های كشور به جز مناطق محدودی در شمال كمتر از 5/0 درصد است و در شرایط فقدان مواد آلی در خاك، جذب كودهای شیمیایی نیز دچار اختلال گشته و كارایی لازم برای رشد گیاهان را نخواهد داشت.

رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی تصریح كرد: در حقیقت مواد آلی (كاه و كلش و بقایای گیاهی، كود حیوانی، كمپوسیت و كود سبزو ...) فرآورده های طبیعی و بی خطری هستند كه یكی از پایه های اساسی كشاورزی پایدار را تشكیل می دهند ، به طوری كه محققان از مدیریت مطلوب ماده آلی در خاك، به عنوان قلب كشاورزی پایدار نام می‌برند و آنچه مسلم است، بدون افزایش كودهای شیمیائی نیز می توان حاصلخیزی خاك را افزایش داد.

پرهمت افزود: خاك گوهر گران بها و از بركات حیات بخش الهی است كه بهره برداری بهینه و اصولی ازآن به عنوان یك وظیفه ملی قلمداد شده و نیاز به عزم ملی دارد.

وی گفت: خاك به عنوان محیطی كه در آن موجودات زنده زیادی فعالیت دارند، نیازمند حفاظت و بهره‌برداری بهینه بوده و مستلزم افزایش شناخت و آگاهی همه افراد جامعه در زمینه شیوه صحیح بهره برداری و تغذیه صحیح محصولات كشاورزی است.

اقتصام**9186**1601