#
پاریس ، ایرنا: نهم دی 1382 برابر با 30 دسامبر 2003
فرانسه این سرزمین ها و به ویژه الجزایر را برای بیش از یک قرن، جزیی
از قلمرو استعماری خود می دانست و به دلیل مجاورت آن با سرزمین اصلی خود
و سهولت دسترسی به منابع آن حضوری متمرکز و بسیار گسترده در این مناطق
داشت.
روابط فرانسه با مسلمانان مقیم این کشورها در دوران استعمار شمال
افریقا، بر پایه روابط کشوری استعمارگر و ملل استعمار شده استوار بود.
در جنک بزرک جهانی اول، فرانسویان که درگیر خونین ترین جنک تاریخ خود
شده بودند برای تامین بخشی از نیروهای رزمی خود نظر به مستعمرات خود
داشتند و شهروندان مسلمان شمال افریقا برای نخستین بار به صورت گسترده
به خدمت ارتش فرانسه درآمدند.
بدین ترتیب صدها هزارتن ازمسلمانان شمال افریقا، در طول جنک جهانی اول
(1914-1918) وارد خاک فرانسه شدند، حضوری که برای خدمت در جبهه های
مرگبار جنک جهانی پیش بینی شده بود.
با پایان جنک جهانی شماری از سربازان مسلمان سرزمین های مستعمره فرانسه
به عنوان ضرورت حضور در واحدهای ذخیره ارتش همچنان در این کشور باقی
ماندند.
دولت فرانسه که به خوبی به نقش مهم صدها هزار سرباز مسلمان ارتش این
کشور در نبردهای خونین جنک جهانی واقف بود، اندکی پس از پایان جنک،
دراقدامی نمادین تصمیم به احداث نخستین مسجد مسلمانان در پاریس پایتخت
این کشور گرفت.
بنای نخستین مسجد فرانسه در سال 1921 میلادی در پاریس را می توان سرآغاز
حضور مسلمانان در این کشور دانست.
مسجد بزرک پاریس با معماری اسلامی و مناره بزرک خود نمادی از روابط
فرانسه و مسلمانانی بود که دههاهزار تن از آنان در جنک فرانسویان جان
خود را از دست داده بودند.
با آغاز جنک جهانی دوم در سال 1939 میلادی و فراگیر شدن نایره شوم جنگی
ویرانگر در اروپا، فرانسه به صحنه نخستین درگیریهای خونین این جنک مبدل
شد و نیروهای ارتش آلمان نازی با گذر از مرزهای این کشور دامنه نبرد را
به خاک فرانسه کشاندند.
تسلیم فرانسه در جنک، انتقال مرکز مقاومت بر ضد اشغالگران آلمانی به
خارج از این کشور را مطرح ساخت. شارل دوگل که پس از سقوط پاریس در سال
1940، رهبری "فرانسه آزاد" را در دست گرفته بود طرح استقرار مقر این دولت
را درالجزایر به عنوان سرزمینی فرانسوی را که از اشغال دشمن به دور است
عنوان کرد.
حضور بخش قابل توجهی از نیروهای فرانسه آزاد در الجزایر در زمان اشغال
کشورشان زمینه ساز آشنایی شمار بیشتری از فرانسویان بااسلام را فراهم
کرد.
پایان جنک جهانی دوم و برجای ماندن اروپایی ویران و سوخته در آتش جنک
حضور مسلمانان در فرانسه را به گونه ای دیگر مطرح ساخت.
فرانسه که دراین جنک ویرانگر تلفاتی سنگین و نزدیک به دومیلیون تن را
متحمل شده بود برای بازسازی کشور با کمبود شدید نیروی انسانی روبه رو
گشت.
پاریس که همچنان امپراطوری گسترده ای از مستعمرات را دراین ایام اداره
می کرد، باردیگر برای پاسخ به نیازهای اساسی خود، بهره برداری از نیروی
کار ارزان در این سرزمین ها را در اولویت قرار داد.
فرانسه ویران و خسته از جنک از سال 1945 به بعد پذیرای دهها هزار نیروی
کار از مستعمرات این کشور به ویژه مناطق مسلمان نشین شمال افریقا شد که
برای مشارکت در عملیات بازسازی بخشهای آسیب دیده در جنک راهی فرانسه شده
بودند.
سیاست دولت فرانسه دراین ایام بر انعقاد قراردادهای استخدام کوتاه
مدت و کمتر از یک سال با کارگران سرزمین های مستعمره استوار بود. چنین
سیاستی می توانست از سکونت دایم کارگران در فرانسه جلوگیری کند.
با این همه چنین نگرشی هیچ گاه نتوانست به سیاستی دایمی تبدیل شود
چرا که کارفرمایان که از نیروی کار ارزان و موثر کارگران مسلمان رضایت
داشتند خود پیشنهاد تمدید قرارداد با آنان را به دولت ارایه کردند.
اقامت طولانی تر کارگران مسلمان در فرانسه بتدریج به مسایل جنبی دیگری
چون ضرورت پیوستن خانواده آنان و حضورشان در این کشور انجامید.
بدین ترتیب نسل نخست مهاجران مسلمان مقیم در فرانسه شکل گرفت.
ادامه دارد
225
