#
تهران، ایرنا : چهارم شهریور 1380 برابر با 26 اوت 2001
"محمد خاتمی"، رییس جمهوری اسلامی ایران در جواب پیام تبریک آیت ا...
"یوسف صانعی" نیز گفت: "خدای منان را سپاسگزاریم که ما را جزیی از ملتی
بزرک قرار داده است که دینداری و آزادی خواهی و عزت طلبی اش تاریخ او را
سرشار از والایی و افتخار کرده است و در فراز اخیر سرنوشت خویش، انقلاب
دوران ساز اسلامی را تدارک دیده و به پیروزی رسانده است."
"ملتی با فرهنک و پرسابقه که چون جان مستعدش در پرتو خورشید تابناک
پیام محمدی و ماهتاب مکتب علوی قرار گرفت ، مشعل درخشان در رواق اندیشه و
فرهنک و تمدن بشری شد وامروز نیز با تجربه ممتاز مردم سالاری دینی می کوشد
که به تشنگان حقیقت و معنویت و آزادی و عدالت بخصوص مسلمانان جهان الگوی
تازه ای از جامعه مدنی را ارائه دهد."
"الگویی که در آن انسان هم از نعمت دینداری برخوردار است و هم از عزت
و آزادی و برخورداری، الگویی که در آن خداوند که دارای حاکمیت مطلق به
انسان و جهان است، انسان را بر سرنوشت اجتماعی خود حاکم گردانیده است و با
چنین برداشتی است که قانون اساسی تدوین می شود و به تصویب ملت و تایید
رهبر والامقام انقلاب اسلامی می رسد و چارچوبهای مردم سالاری دینی را مشخص
می کند که درآن در عین اهتمام به استقلال وآزادی و برخورداری از دستاوردهای
مثبت تمدن بشری، مهمترین اساس رابطه میان حکومت شونده و مردم محبت است که
ناشی از اعتماد مردم به حاکمان و احترام حاکمان به مردم است."
"محمد خاتمی" در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ،درباره نهادینه
کردن مشارکت مردمی در مردم سالاری دینی برای انتخابات گفت: "تلفیق دموکراسی
و حکومت دینی پدیده تازه ای است که بحث در این خصوص به زمان بیشتری نیاز
دارد و قبل و بعد از انقلاب در این باره بحثهای زیادی شده که مبارک هم
هست."
"به هرحال ما باید بپذیریم که دارای یک قانون اساسی و یک نظام هستیم ،
بنابراین در عرصه ریاست جمهوری باید مشخص کنیم که در چارچوب این نظام
پذیرفته شده چه می خواهیم بکنیم و هدف چیست."
"وقتی صحبت از حکومت دینی می شود، فرض بر این است که دین در عرصه
اجتماعی دخالت دارد و روابط اجتماعی را از نظر دور نمی دارد، البته من
دموکراسی را یک راه می دانم نه یک هدف و محتوا و این راه مطلوبترین ومناسب
ترین راه با توجه به واقعیتهای موجود است."
"در آن سوی دموکراسی، دیکتاتوری و خودکامگی قرار دارد و هر انسان
منصفی میان خودکامگی و مردم سالاری ، مردم سالاری را انتخاب می کند."
"مردم سالاری یک وجه و فرمول ندارد، ممکن است دموکراسی به نظام لیبرالی
منتهی شود، ممکن است به نظام سوسیالیستی منتهی شود یا اینکه دموکراسی
وجود داشته باشد و معیارهای دینی نیز در حکومت به عنوان محتوا لحاظ شده
باشد که راه مورد نظر ما همین دموکراسی همراه با معیارهای دینی است."
"امروز دموکراسیهای دنیا از یک خلاء بزرک که خلاء معنویت است رنج
می برند، و من فکر می کنم که با لحاظ معیارهای دینی به خصوص اگر دین را به
ظواهر دین تقلیل ندهیم وبه ذات ومعنای دین که عبارت از اخلاق ومعنویت است
توجه کنیم، می توان الگوئی ساخت که در عین حالی که مردم در سرنوشت حکومت
تعیین کننده هستند این حکومت می تواند نسبت به خلائی که در دنیای امروز وجود
دارد از رنج کمتری برخوردار باشد."
"از جمله شرایط مسلم برای تحقق مردم سالاری چه دینی و چه غیر دینی
آزادی تصمیم گیری، نقد و آزادی با قانون است و آزادی بدون قانون به هرج و
مرج منجر خواهد شد و قانون بدون آزادی به خودکامگی می انجامد."
"در چارچوب قانون اساسی باید آزادیها تامین شود، دولت و حکومت پاسخگو
باشند بنابراین نقد قدرت امری قطعی است که باید رعایت شود به خصوص که در
معیارهای دینی ما در زمان پیامبراکرم (ص ) وامیرالمومنین (ع) نقد قدرت امر
رایجی بوده که امروز نیز نمی توان از این اصل گریز داشت و باید به آن دامن
زد."
"در یک نظام مردم سالاردینی امنیت جامعه در درجه اول قراردارد و پس از
آن امنیت حاکمان است، مهمترین عامل امنیت درجامعه استوار شدن پیوند میان
ملت و دولت است که هم حکومت قوی می شود و هم جامعه تضمین می یابد."
"اگر میان حکومت و ملت تعامل وجود داشته باشد، جامعه ضامن ایجاد امنیت
در حکومت خواهد بود و حکومت نیز تامین کننده امنیت جامعه است."
رییس جمهوری اسفند ماه گذشته در مجلس شورای اسلامی گفت:" از افتخارات
انقلاب اسلامی است که در سایه این انقلاب، به این مردم، آزادی حق تعیین
سرنوشت خودشان را داد و- بخواهیم یا نخواهیم - امروز گرایش وحاکمیت مردم
یک اصل قطعی جهانی است و همه ملتهاو افکار این را می خواهند."
"مردم سالاری خواست همه بشریت و خواست یک انسان طبیعی هم هست که
می خواهد بر سرنوشتش حاکم باشد و اسلام هم همین را قبول کرده است."
"انقلاب پایان یک دوران سیاه خودکامگی بود و به گفته امامش میزان رای
ملت است."
"جمهوری اسلامی یک تجربه بزرک، که می توان بر آن بنای استوار دینی ،
تاریخی و فرهنگی ایستاد و آزادی ، مردم سالاری، اندیشه و فکر را توسعه
داد و با پیشرفت موافق بود البته نمی شود فقط ادعا کرد اگر ما می خواهیم
در درون ایران الگو داشته باشیم باید به همه لوازمش تن دهیم. هم واقعا
آزادی را پاس بداریم. هم واقعا دین را محترم بشماریم و هم دین را طوری
بدانیم و ببینیم که با حقوق و آزادیهای مردم سازگار باشد و نیز آزادی در
آن صورتی که با معیارهای ارزشی و فرهنگی و اسلامی سازگار باشد."
رییس جمهوری ایران در دیدار رییس کمیساری عالی حقوق بشر، برخورداری از
حق تعیین سرنوشت افراد را مایه مردم سالاری خواند.
"جمهوری اسلامی ایران که به برکت انقلاب اسلامی مستقر شده است نظامی است،
مردم سالار و مبتنی بر ارزشهای دینی و فرهنگی مردم."
"ما در عرصه بین المللی نیازمند دموکراسی هستیم و لازمه اش این است که
اگر شهروندان یک کشور مردم هستند که از حقوق مساوی برخوردارند ، شهروندان
جامعه جهانی نیز ملت ها هستند که باید از حقوق مساوی برخوردار باشند."
خاتمی خواست ملت ایران به ویژه در 150 سال اخیر را آزادی ، استقلال و
پیشرفت خواند و گفت : " رمز و راز موفقیت انقلاب اسلامی این بوده که این
خواست هااز زبان دین بیان شده اند و ریشه در هویت اعتقادی مردم دارد."
"در دنیای امروز باید پذیرفت کشورهای مختلف از جمله کشورهایی چون
ایران که سابقه مدنی درخشانی دارند،برداشت خود را از مردمسالاری ،استقلال و
آزادی داشته باشند و وجود صورت ها و برداشت های متفاوت دنیا را زیباتر و
متنوع تر می کند و تحمیل یک روش و بینش به همه جهان زیانباراست.
تنها خواست برای تحقق آزادی و مردم سالاری کافی نیست بلکه باید این
خواست نهادینه شود."
* 811 *
