باورهای دینی یکی از عوامل موثر در مصونیت از اعتیاد است

باورهای دینی یکی از عوامل موثر در مصونیت از اعتیاد است # تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 88/10/21 اجتماعی.دین.اعتیاد.پیشگیری تغییرات گسترده اجتماعی، فرهنگی و گوناگونی خرده فرهنک ها، بشر امروز را با بحران معنویت و هویت مواجه نموده که این دو عامل زمینه ی توسعه فردگرایی، افزایش استرس، اضطراب، اختلالات رفتاری، افسردگی و از همه دهشتناک تر، گرایش به مواد اعتیادآور را فراهم کرده است. تحولات فرهنگی - اجتماعی ،گوناگونی جوامع و ارتباطات و درهم تنیدگی فرهنک ها در عصر فرامدرنیته، بشر امروزی را با بحران معنویت و هویت مواجه نموده و این عوامل ،زمینه ساز گسترش فردگرایی، افزایش استرس، اضطراب، اختلالات رفتاری، افسردگی و از همه دهشتناک تر ،گرایش به مواد اعتیادآور شده است. افسردگی روانی یکی از بیماری های شایع عصر ماست که بر روی خلق و خو و رفتار و احساسات افراد تاثیر گذاشته ،فعالیت، اراده، قابلیت های جسمانی و حیاتی و اعتماد به نفس را کاهش می دهد.این مشکلات در افراد مبتلا، با نشانه هایی چون خستگی،بی انگیزگی، نا امیدی،نگرانی ، انزواطلبی و احساس پوچی و بدبینی نسبت به جهان هستی بروز می کند. این گونه افراد چون از روبرو شدن با واقعیات زندگی هراس دارند،برای کسب آرامش به سمت مواد مخدر گرایش می یابند. اینان همچون بت پرستانی هستند که برای پاسخگویی به ندای فطرت خداجوی خود، راه گم کرده و به پرستش غیر خدا روی آورده اند. زندگی خود را از واقعیات جدا کرده و به رویاها و اوهام تکیه می نمایند. این در حالی است که می دانیم دین جزئی از سرشت انسان است. ایمان مذهبی در حقیقت پیوندی است دوستانه میان انسان و جهان. ایمان به خدا تلقی انسان را نسبت به جهان و خلقت دگرگون کرده و شور و نشاط، خوشبینی،آرامش خاطر و امیدواری را در وجود او ایجاد می کند. انسان های با ایمان خداوند متعال را خالق هستی می دانند و به این امر اعتقاد دارند که هیچ اراده ای بجز اراده ی او در جهان موثر نیست. به همین دلیل نسبت به زندگی و آینده هیچ نگرانی و حزن و اندوهی ندارند. یاد خدا را آرامش بخش دلهای مضطر خود می دانند( الا به ذکر الله تطمئن القلوب ). انسان موجودی است با دو بعد روحانی و جسمانی که برای حیات طیبه باید به هر دو بعد توجه کافی داشته باشد.افرادی که فقط به جنبه مادی توجه دارند و معنویت را از زندگی خود دور کرده اند،دچار بحران های روحی و روانی شده و برای تامین آرامش ،ره گم گشتگانی را می مانند که به دنبال سراب رفته اند زندگی ابنای بشر خواه نا خواه دارای خوشی ها، کامیابی ها،شیرینی ها و همچنین درد ها، رنج ها، مصائب، شکست ها و ناکامی ها است که البته برخی از آنها قابل پیشگیری و یا درمان است. شهید مطهری معتقد است که ایمان و اعتقادات مذهبی در انسان نیروی مقاومت می آفریند. انسان با ایمان می داند هر چیزی در جهان حساب معینی دارد و به همین دلیل نگرانی ها و ناراحتی های او به حداقل می رسد.دیگر دچار اضطراب و افسردگی نمی شود. می داند هر چه خود را به خالق هستی نزدیک تر نماید، آرامش و کامیابی بیشتری نصیبش خواهد شد. تحقیقات انجام شده در بسیاری از کشورهای دنیا نشان می دهد افراد در جوامعی که اعتقادات و پایبندی های مذهبی عمیق تری دارند از خطر انحرافات و ناملایمات اجتماعی از جمله گرایش به مواد مخدر در امان هستند. از سوی دیگر ضعیف شدن یا فقدان اعتقادات و ارزش ها ، موجب گسترش ناهنجاری است. دورکیم جامعه شناس فرانسوی علت بسیاری از نابسامانی های اجتماعی را ضعف یا نبود اعتقاد به خدا در جامعه می داند و معتقد است: کسانی که تعهد و التزام به نظام اعتقادی مشترک ندارند،در پی منافع مادی خود می روند و همنوعان را نادیده می گیرند. ژرژ پیکاه دیگر جرم شناس فرانسوی با اشاره به کم بودن جرم و انحراف در روستاها، آن را نتیجه حضور چشمگیر مذهب میان جوامع روستایی می داند. اراده ای شیطانی در جهان وجود دارد که بشر را آماج عصیان های اجتماعی و فرهنگی که اعتیاد از مهمترین آنهاست ،نماید. شبکه های جهانی گسترده و سازمان یافته مواد مخدر بر آن هستند که با بهره گیری از تبلیغات و منطبق با عصر تنوع و کثرت، مدل مصرف را به سمت مواد مخدر صنعتی و شیمیایی تغییر دهند و با تولید انواع روان گردانها و محرک ها ، به جذب بیشتر جوانان و نوجوانان به جرگه معتادان، مبادرت ورزند. در چنین وضعیتی به نقش بی بدیل دین و اعتقادات مذهبی در پیشگیری از اعتیاد باید تکیه کنیم که می تواند بسیار موثر واقع شود. دین یعنی اصلاح زندگی. ادیان آسمانی انسان ها را از یک سو به فضایل اخلاقی و رفتار نیکو فرا خوانده و از سوی دیگر آنها را به دوری از گناه و رفتارهای ناپسند دعوت می کنند. مرحوم علامه طباطبایی دین را امری فطری می داند که هدفش اصلاح حیات اجتماعی و سعادت فردی انسان هاست. دژ محکم دین، انسان را از درون و بیرون پوشش داده و بر عمیق ترین سطوح عوامل پدیدآورنده انحراف و جرم اثر می گذارد ، بر انگیزه های آدمی، رنک الهی زده و ذهن او را از اوهام و افکار پلید دور می سازد. به عبارت دیگر، دین با آموزه های اخلاقی،اجتماعی،فردی،تربیتی و خانوادگی، پناهگاهی است برای در امان ماندن بشر از سقوط به دره ی خطا و گناه . تکیه بر بنیان های دینی و اعتقادی ،خصوصا در نسل جوان و نوجوان ایرانی، با توجه به این که کشورمان در همسایگی افعانستان و در مسیر ترانزیت مواد مخدر به اروپا قرار دارد،قدرت خودکنترلی را که از جمله اصلی ترین زمینه های پیشگیری از اعتیاد به حساب می آید، تقویت و افراد جامعه را از بلای خانمانسوز اعتیاد مصونیت می بخشد. مجید امینیان/ 1338