سریال های رمضان و دسته بندی ذائقه مخاطب تلویزیونی
...................................................
تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی 18/07/86
داخلی.فرهنگی.تلویزیون.رمضان.سینما.
از: حسن معظمی
تب ساخت و پخش سریال های مناسبتی در ماه مبارک رمضان امسال نیزدر میان
شبکه های مختلف تلویزیونی شدت داشت و رویکرد رسانه ملی به مباحث مختلف در
مجموعه های "یک وجب خاک"،"اغماء"، "میوه ممنوعه" و "شکرانه" نشانگر این
ماراتن برای جذب مخاطب است.
سریال های امسال سیما فارغ از شتابزدگی های رایج برای رساندن کار به
آنتن پخش و ضعف های نوشتاری و تکنیکی از ویژگی خاصی در انتخاب مضمون و
دسته بندی ذائقه مخاطب برخوردار بود.
مجموعه "یک وجب خاک" با مضمون اجتماعی و رویکردی طنز امسال نیز همچون
مجموعه های طنز سنوات گذشته تلاش داشت در قالب طرح موضوعی جدی موقعیت های
طنز برای بیان داستان خود داشته باشد.
این مجموعه به دلیل تناقض در طرح موضوع و پرداخت مناسب به داستان و
شخصیت های ارایه شده با وجود استفاده کلامی از دیالوک ها در ایجاد موقعیت
طنز برخلاف مجموعه های قبلی از این دست، همچون "خانه به دوش" و "متهم گریخت"
ناکام ماند.
یک وجب خاک با وجود بهره گیری از چهره های شناخته شده در تلویزیون و
سینما نتوانست به عنوان نخستین تجربه سریال سازی عبدالعلی زاده در مقام
کارگردان تلویزیونی کار قابل اعتنایی شود.
با این وجود طبق نظرسنجی اعلام شده از سوی رسانه ملی این سریال در رتبه
دوم جذب مخاطب در ماه رمضان قرار داشته و نشانگر این است که با وجود برخی
کاستی ها توانسته در یک ماه رمضان در خانه ها بماند.
"اغماء" نیز عنوان مجموعه مناسبتی امسال شبکه یک سیماست که موضوعی
ماواریی را با محور خیر و شر و در ادامه سریال "او یک فرشته بود" ساخته
علیرضا افخمی، روی آنتن پخش رفته است.
اغماء با وجود طرح موضوعی حساس که امروزه به نوعی جوامع مختلف درگیرآن
هستند با دستمایه قرار دادن نقش شیطان در زندگی فردی و اجتماعی افراد
تووانسته مخاطبین زیادی را به خود جذب کند.
در این سریال شیطان بالباس مختلف تلاش درایجاد انحراف درعقاید و رفتار
آدمیان را سرلوحه امور خود قرار داده است، از ضعف مبانی نظری و ایجاد
موقعیت بصری برای درک موضوع رنج می برد.
افخمی که خود کارگردانی مجموعه موفق "او یک فرشته بود" را برعهده داشت
، نویسندگی اغماء را نیز عهده داراست و روایت این مجموعه برای مخاطب آشنا
با ساخته قبلی نویسنده نشانگر امتداد همان خط داستانی است.
ضعف در پرداخت مناسب شخصیت ها با وجود بازی تحسین برانگیز "امین تارخ"
در نقش دکتر پژوهان و "لعیا زنگنه" در نقش دکتر بردیا، این مجموعه از
نوعی رهاشدگی و تناقض در روایت و گسست موضوعی رنج می برد.
نقد آدم های متفاوت از طبقات مختلف اجتماعی و حضور شیطان در میان
آنها با اشکال متفاوت در پاره ای مواقع که نیاز به بودن شیطان در مواقع
مختلف است را با ضعف تکینکی عیان کرده و مخاطب را دچار نوعی سردرگمی
می کند.
به هر سوی این مجموعه نیز با اقبال مخاطبان در رمضان امسال روبه رو
شد و نشان داد که مخاطبان در صورت پرداخت مناسب به مباحث ماورایی و
ارایه داستانی جذاب، علاقه مند به دیدن این گونه آثار هستند.
"میوه ممنوعه" ساخته حسن فتحی نیز بامضمونی اجتماعی تولید ویژه امسال
شبکه دو است که با بهره گیری از داستان "شیخ صنعان" و "شاه لیر" توانست
بیشترین مخاطب را در میان سریال های رمضان جذب کند.
کارگردان این مجموعه که تولید مجموعه های موفق "شب دهم"و"مدار صفردرجه"
را در کارنامه خود دارد در میوه ممنوعه با طرح داستان عاشقی مردی ثروتمند
و مذهبی به دختری که خانواده ای از دست رفته دارد، چالشی شیرین را در میان
خانواده های ایرانی ایجاد می کند.
"حاج یونس فتوحی" دراین مجموعه که نماینده طبقه ثروتمند مذهبی است دل
به دختری به نام "هستی" که او نیز فرزند کارخانه داری ورشکسته است، می بندد
و از نگاه داستان میوه ممنوعه 50 سال عبادت را در این بین از کف رفته
می بیند.
میوه ممنوعه بااین که از نظر زمانی از سایر سریال های ماه رمضان دیرتر
پخش می شود به دلیل کارگردانی مناسب و پرداخت دقیق تر مضمونی و بازیگری در
مقایسه با سایر تولیدات امسال تلویزیون در جذب مخاطب موفق تر نشان داده
است.
از سویی به اعتقاد برخی کارشناسان، تابوشکنی در میوه ممنوعه و بیان
برخی حقایق جامعه در اقتباسی تلویزیونی از داستان های یادشده به همراه
کارگردانی و نوع بازی به ویژه در قالب شخصیت های حاج یونس (علی نصیریان )،
هستی (هانیه توسلی )،"قدسی" (گوهر خیراندیش ) و "جلال" (امیر جعفری ) بر
جذابیت داستان افزوده است.
اما "شکرانه" سریال امسال شبکه پنج سیما که ازآن به عنوان بدشانس ترین
کار در رمضان نام برده می شود، آخرین رتبه نظرسنجی سیما از مخاطبان را در
این ایام به خود اختصاص داده است.
شکرانه متاثر از داستانی تکراری و قدیمی که قهرمان داستان گمشده ای را
دنبال می کند و در این میان نیز سختی هایی می بیند و دلبستگی هایی ایجاد
می شود، است.
نبود تعادل و هماهنگی در دیالوک شخصیت ها و تناقض کلامی در میان
بازیگران ایرانی و تاجیکی، تا حدودی بر جذب مخاطب ایرانی تاثیر داشته است
که در صورت پرداخت دقیق و با مطالعه تر شکرانه می توانست با داستانی
سرراست تبدیل به اثری پر مخاطب شود.
اصرار بر بودن دیالوک های بیهوده،نبود ارتباط مناسب کلامی میان بازیگران
به ویژه در صحنه های مربوط به تاجیکستان، داستان شکرانه را کشدار و کسالت
بار برای مخاطب تلویزیونی کرده است.
با مروری بر مجموعه های امسال و با وجود برخی نقدهای نوشتاری و تکنیکی
این نکته که تلویزیون با توجه به اقبال مخاطبان به تولیدات مناسبتی کمال
گرایی را برای اغنای مردم در این ایام دستمایه کار قرار داده است،
نمایانگر است.
در پایان با ارزیابی مثبت از تهیه و پخش اتین گونه سریال ها در رسانه
ملی، به نظر می رسد برنامه سازان تلویزیونی می توانند با نیازسنجی دقیق از
جامعه و ارتباط منطقی با نخبگان، صاحب نظران و کارشناسان به طرح موضوعهای
متنوع و جذاب در فرصتی مناسب و بدور از شتابزدگی در قالب تولیدات مناسبتی
بپردازند.
فراهنک 1010/ 1144
شماره 072 ساعت 12:43 تمام
