ژن درمانی برای رفع دردمزمن نویدبخش است
#
تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی 01/11/86
خارجی.علمی.ژن.
دو گروه از محققان در مطالعات جداگانه ای که بر روی تسکین دردهای
مزمن انجام داده اند شیوه های جدیدی برای تسکین مبتلایان به دردهای مزمن
یافته اند.
در اولین گروه تحقیقاتی استفاده از یک شیوه جدید آزمایشی ژن درمانی
برای تسکین درد مزمن در موشها توانست به مدت سه ماه علایم درد را در این
حیوانات برطرف کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از شیکاگو، محققان به دسته ای موش ژنی تزریق
کردند که بدن را به آزاد کردن آندوفرین ترغیب می کند. آندورفین یک مسکن
طبیعی در سلولهای عصبی پیرامون طناب نخاعی است.
این درمان تاثیری مشابه داروهای مسکن دارد با این تفاوت که در حوزه
محدودتری عمل می کند و بجای سلولهای عصبی در مغز یا سایر قسمتهای دستگاه
عصبی مرکزی، سلولهای عصبی در امتداد طناب نخاعی را هدف قرار می دهد.
محققان امیدوارند این درمان بتواند بالقوه در مبتلایان به درد مزمن یا
شدید مورد استفاده قرار گیرد و آنها را از برخی عوارض جانبی ناتوان کننده
داروهای opiod ایمن نگه دارد. داروهایی که در حال حاضر در بازار عرضه
می شوند، نه تاثیر موضعی بلکه تاثیر سیستمی دارند.
آندریاس باتلر استادیار داروشناسی، خون شناسی و آنکولوژی پزشکی در
دانشکده پزشکی ماونت ساینای در نیویورک می گوید اثربخشی کم یا عوارض جانبی
غیرقابل تحمل نظیر بی خوابی شدید، هذیان و گیجی، مانع از آن می شود که
تسکین رضایت بخشی از درد مزمن داشته باشند.
در برخی موارد عوارض جانبی منجر به کاهش دوز دارو می شود. برخی
بیماران حاضرند دردشان کمتر تسکین یابد در عوض هشیاری بیشتری داشته
باشند.
ژن درمانی هدفمند از بروز عوارض جانبی ناخواسته ناشی از مسکن هایی
مانند مرفین پیشگیری می کند.
محققان در این مطالعه ژن "prepro-b-endorphin" یک ویروس سرماخوردگی
ناتوان شده را گرفتند و به مایع نخاعی موشها تزریق کردند.
در این موشها که به نوع حیوانی درد عصب شناختی مبتلا بودند، درد به
مدت سه ماه برطرف شد.
این تحقیق هنوز در مراحل آزمایشی مقدماتی است، اما اگر ایمنی و
اثربخشی آن در انسانها نشان داده شود می تواند در نهایت به بیمارانی که
قادر به تحمل عوارض جانبی داروهای مسکن نیستند یا کسانی که این داروها
تسکین کافی برای آنها فراهم نمی کند کمک کند.
مبتلایان به سرطان پیشرفته جزو بهره مندان بالقوه از این درمان هستند.
این تحقیق در نشریه فرهنگستان ملی علوم آمریکا منتشر شده است.
در یک گروه تحقیقاتی دیگر، دانشمندان سوییسی شیوه جدیدی برای درمان
دردهای مزمن یافتند که هیچگونه عوارض جانبی دربرندارد.
این تحقیق نشان می دهد دو گیرنده (سلولهای تخصصی که می توانند تغییرات
را در محیط تشخیص دهند و آنها را به تکانه های الکتریکی تبدیل کنند) در
طناب نخاعی موش ها وجود دارد که هنگام تماس با ماده ای مشابه والیوم، مانند
فیلتر درد عمل می کنند.
"هانس اولریش زل هوفر" استاد داروهای شناسی دانشگاه زوریخ و مجری این
تحقیق گفت، بطور نظری امکان بهره گیری از شیوه درمانی مشابهی در انسان
نیز وجود دارد.
درمان دردهای مزمن به ویژه هنگامی که دلیلی برای این دردها یافت
نمی شود، دشوار است.
در اغلب افراد سالم طناب نخاعی همچون فیلتری برای پیامهای درد عمل
می کند. این امر به آن معناست که همه علایم بخش های مختلف بدن به مغز که درد
در آنجا احساس می شود، انتقال نمی یابد.
اما عملکرد این فیلتر در افرادی که از دردهای مزمن رنج می برند به شدت
آسیب می بیند در نتیجه پیامهای بیشتری به مغز می رسد و این پیامها "درد"
تعبیر می شوند.
به گفته زل هوفر، دلیل از بین رفتن عملکرد این فیلتر احتمالا این است
که سلولهای عصبی که اطلاعات را در نخاع پردازش و ارسال می کنند، دیگر به
خوبی کار نمی کنند.
این پژوهشگران معتقدند دو گیرنده را در این مراکز فرمان یافته اند که
وقتی فعال می شوند می توانند عملکرد فیلتر را احیا کنند.
این دو گیرنده جزو مواد انتقال دهنده عصبی موسوم به GABA هستند و
در دستگاه عصبی مرکزی یافت می شود.
این گیرنده ها را می توان با "بنزودیازپین ها" ، دسته ای از داروها که
بطور گسترده ای برای تسکین و درمان اضطراب استفاده می شود و والیوم
یا دیازپام را در برمی گیرد تقویت کرد.
زل هوفر هشدار داد درد بیماران را نمی توان با والیوم درمان کرد. این
محصول تاثیر آرامبخشی دارد که به حافظه آسیب می زند و اعتیاد آور است و
اثر آن با گذشت زمان از بین می رود.
به نظر این استاد دانشگاه زوریخ نتایج این گروه تحقیقاتی بر این مشکل
فائق آمده است.
دو گیرنده (GABA) در طناب نخاعی که زل هوفر آنها را بررسی می کند به
تعداد زیاد یافت می شود و تحت تاثیر اثرات آرامبخشی والیوم قرار نمی گیرد.
محققان در تلاشند ماده والیوم مانندی بیابند که مغز را نادیده بگیرد
و تنها با گیرنده ها در تعامل باشد.
براساس گزارش پایگاه اینترنتی سوئیس اینفو، نتایج این تحقیقات
در نشریه "نیچر" منتشر شده است.
علمی 1786**1584**2354**
