"آلزایمر" صد ساله شد
#
تهران،خبرگزاری جمهوری اسلامی 29/06/85
داخلی.علمی.پزشکی.آلزایمر.
گزارش از:مهری میردریکوند
سی ام شهریورماه مصادف با روز جهانی آلزایمر و صدمین سال شناخت این
بیماری است که از زمان کشف آن تاکنون با شتاب نگران کننده ای افزایش یافته
است.
هر 7 ثانیه یک نفر به بیماری آلزایمر یا زوال عقل یا دمانس (فراموشی )
مبتلا می شود و آمار ابتلا به دمانس طی سالهای آینده چهار برابر خواهد شد.
بر اساس گزارشی که اخیرا در مجله پزشکی لانست ارایه شده است، هر بیست
سال تعداد افراد مبتلا به آلزایمر دو برابر می شود.
تخمین زده می شود که در حال حاضر 3/24 میلیون نفر به بیماری آلزایمر
مبتلا هستند و هر سال 6/4 میلیون نفر به این تعداد اضافه می شود.
طبق گزارش "لانست" که برای انجمن جهانی آلزایمر (ADI) تهیه شده است
رقم افراد گرفتار آلزایمر در سال 2040 به 1/81 میلیون نفر خواهد رسید.
این تحقیق نشان می دهد که شمار افراد مبتلا به "دمانس" در کشورهای در
حال توسعه سه تا چهار برابر بیش از کشورهای توسعه یافته خواهد بود.
به گفته مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران آلزایمر در ایران، در حال
حاضر شمار مبتلایان به زوال عقل در کشور بین 250 هزار تا 300 هزار نفر
برآورد می شود.
اکنون در چین و همسایگان آن، تعداد افراد مبتلا به دمانس به شش میلیون
تن می رسد که این رقم از تعداد مبتلایان در اروپا که 8/4 میلیون نفر، یا
آمریکای شمالی که 4/3 میلیون نفر است، بیشتر است.
بر اساس گزارش نشریه انگلیسی لانست تا سال 2040 میلادی شمار افراد مبتلا
به آلزایمر در چین به تنهایی به اندازه تمام کشورهای توسعه یافته خواهد
بود.
بیماری آلزایمر یک بیماری پیش رونده و تحلیل برنده قوای عقلانی سیستم
عصبی مرکزی انسان است. منشا آن ناشناخته است و درمانی برای ریشه کن کردن
آن نیز فعلا در دسترس نیست.
تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ میدهد که باعث کوچک شدن مغز و نیز از
بین رفتن سلول های مغزی می شود و بجای آن لکه های متعددی با اشکال خاصی
به نام پلاکهای پیری می نشیند.
علامت دیگر بیماری وجود کلافه های ظریف مارپیچی شکل در سلول های مغزی
است که در نهایت سلول های سالم را از بین می برد.
عامل اصلی دمانس بیماری آلزایمر است که از علایم مشخصه آن از دست دادن
حافظه، قدرت قضاوت، استدلال و تغییراتی در حالات و رفتار است.
بیماری آلزایمر بخشی از روند طبیعی پیری نیست و چنانچه علایم آن دیده
شود باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد.
یک ارزیابی کامل می تواند تعیین کند که این علایم مربوط به بیماری
دیگری است یا آلزایمر سبب آن شده است. اگر چه بیماری آلزایمر درمان قطعی
ندارد اما درمانهای موجود قادرند روی مسیر بیماری اثر کندکننده و کنترل
کننده داشته باشند.
علت اصلی بیماری آلزایمر ناشناخته است با این حال عواملی چون سن
و پیشینه خانوادگی در آن موثر است.
بیشتر افرادی که به بیماری آلزایمر مبتلا می شوند بیشتر از 65 سال
دارند و هر چه سن بیشتر باشد احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می یابد،
البته با این حال افرادی هستند که در سنین 40 یا 50 سالگی گرفتار آلزایمر
شده اند.
"آلزایمر اسپورادیک" نوع بسیار شایع این بیماری است که تقریبا 90تا95
درصد از موارد ابتلا را شامل می شود. نقش وراثت در این نوع آلزایمر شفاف
نیست و مستلزم تحقیقات بیشتر است.
"آلزایمر غالب" نوع دیگر این بیماری است که عامل وراثت مستقیما در
آن موثر است. این نوع عمومیت ندارد فقط پنج تا ده درصد موارد ابتلا از
این طریق است.
بیماری آلزایمر نهایتا بر تمام جنبه های زندگی فرد مانند فکر کردن
واحساسات و اعمال اثر می گذارد این اثرات در افراد متفاوت است، ترتیب
علایم و یا سرعت بیماری در هر شخص به راحتی قابل پیش بینی نیست.
این بیماری بر توانایی های فردی مانند درک، فکرکردن، به خاطر سپردن و
ارتباط برقرار کردن اثر می گذارد.
در مبتلایان به آلزایمر قدرت تصمیم گیری کاهش می یابد کارهای ساده که
یک فرد طی سالها انجام می داده بتدریج و یا به کلی فراموش می شود در ابتدا
خاطرات نزدیک و بعد خاطرات گذشته محو می شود و شخص طی صحبت کردن دچار
سردرگمی می شود.
بیمار مبتلا به آلزایمر توانایی پیدا کردن لغات مناسب برای ادامه
یک مکالمه را به تدریج از دست می دهد.
* تاثیر آلزایمر براحساسات و حالات
بیمار کنترل بر احساسات و حالات خود را از دست میدهد با پیشرفت
بیماری شخص دیگر دوستان و محله های آشنا را نمی شناسد.
تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط
خود می شود این عکس العمل ممکن است با رفتارهای معمول شخص تفاوت داشته
باشد.
واکنش های همچون ترک منزل، تکرار کارها یا کلمات، پنهان کردن اموال
شخصی، رفتار خشن، پرخاشگری، بیقراری و یا رفتار ناشایست جنسی در فرد
مبتلا به آلزایمر قابل مشاهده است.
* تاثیر آلزایمر بر توانایی های جسمی
این بیماری می تواند بر وضعیت جسمی فرد اثر بگذارد.پیشرفت بیماری
به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی می شود این تغییرات بر روند کارهای روزانه
شخص مانند غذا خوردن، حمام کردن و لباس پوشیدن اثر می گذارد و شخص به
تنهایی قادر به انجام آنها نخواهد بود.
هر چند این بیماری باعث تغییراتی در بیمار می شود ولی فرد بیمار هنوز
می تواند قدردانی خود را ابراز کند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس،
عشق یا غم را نشان دهد.
گم کردن زمان و مکان بطور طبیعی ممکن است در افراد به وجود آید به
اینصورت که افراد گاهی روز هفته و یا مقصد شان را فراموش کنند ولی دوباره
با تمرکز به یاد می آورند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در خیابان راه
خود را گم کند و نداند که چگونه به آنجا رفته است و یا از آنجا نتواند
راه خانه را دوباره پیدا کند.
فرد مبتلا به آلزایمر نه مشکلاتش را درک می کند و نه مراجعه به پزشک
را ضروری می داند. او در تصمیم گیری های ساده با مشکل مواجه می شود مثلا
ممکن است لباس های زمستانی را در گرمای تابستان به تن نماید.
فرد مبتلا به آلزایمر در تفکر ذهنی دچار مشکل می شود. فرد مبتلا ارقام
را کاملا فراموش می کند و نمی داند با آنها چکار کند. خیلی ها جشن تولد را
برگزار نمی کنند ولی فرد مبتلا شاید دیگر نداند که جشن تولد چه معنایی
دارد.
هر کسی ممکن است موقتا کلید یا کیف پول را سر جایش نگذارد اما فرد
مبتلا به آلزایمر ممکن است اجسام را در جاهای نامربوط بگذارد مثلا اتو را
در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان بگذارد.
همه می توانند غمگین و یا بداخلاق باشند ولی حالات فرد مبتلا به آلزایمر
می تواند سریعا تغییر کند و بی هیچ توجیه و دلیلی آرامش به اشک و خشم
تبدیل شود.
شخصیت افراد با سن قابل تغییر است ولی شخصیت فرد مبتلا به بیماری
آلزایمر می تواند دچاردگرگونی شود، ممکن است کاملا سردرگم بدبین و یا
منزوی شود. این تغییرات شامل بی تفاوتی، ترس و یا رفتارهای نامناسب نیز
هست.
بطور طبیعی افراد گاهی از کار خانه، فعالیت های تجاری و یا وظایف
اجتماعی خسته می شوند ولی در نهایت دوباره انگیزه های خود را پیدا می کنند،
اما فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است نسبت به وقایع و رویدادهای محیط زندگی
و خانواده اش کاملا بی تفاوت بنظر بیاید.
* مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
نگهداری از بیماران مبتلا به آلزایمر برای خانواده آنها کار مشکلی است
و می توان گفت خانواده های بیماران مبتلا به آلزایمر قربانیان پنهان این
بیماری به شمار می روند.
مراقبت کردن از یک فرد مبتلا به آلزایمر می تواند بسیار طاقت فرسا باشد
احتیاج به وقت و نیروی بسیاردارد. مراقبت از یک عزیز می تواند بسیار دشوار
باشد که برای تداوم در این امر بایستی در درجه اول از خود، مراقبت کرد.
باید علایم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را تقلیل داد و ضربه هایی که
در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبت کننده وارد می شود را کاهش داد. یک
مراقبت کننده باید اول از خود مواظبت کند چونکه او مهمترین شخص در زندگی
یک بیمار مبتلا به آلزایمر است.
عدم پذیرش، خشم، دوری از جمع، اضطراب، افسردگی، خستگی مفرط، بی خوابی
عکس العمل های احساسی، عدم تمرکز و مشکلات سلامتی ده علامت فشار روحی بر روی
فرد مراقبت کننده از بیمار مبتلا به آلزایمر است.
پیدا کردن راهکارهایی برای احساس بهبودی، نگرش واقع بینانه به
بیماری و نگرش واقع بینانه نسبت به خود نکات مهمی هستند که یک فرد مراقبت
کننده از بیمار مبتلا به آلزایمر باید به آن توجه داشته باشد.
بیماری آلزایمر درسال 1906 میلادی توسط دکتر "آلویس آلزایمر"
روانپزشک آلمانی کشف شد. وی این بیماری را در یک خانم 51 ساله که با علایم
فراموشی در بیمارستان فرانکفورت بستری شده بود، تشخیص داد.
علمی/1920/1786
