ایران چهارمین کشور دارای پوشش وسیع سازندهای کارستی است
#
تهران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 21/8/80
مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات سازندهای سخت (کارست )، اعلام کرد: ایران
چهارمین کشور دارنده چشمه های زیرزمینی در دنیا است و ازنظر پوشش سازندهای
کارستی بعد از چین، ترکیه و آمریکا قرار دارد.
دکتر احمد افراسیابیان روز دوشنبه در مراسم دهمین سالگرد تاسیس این
مرکز، اظهار داشت: با توجه به گسترش وسیع منابع آب آهکی (کارست )، نقش این
منابع در تامین آب شرب سالم و ارزان و بسط این سازندها در کشور، پژوهش و
تحقیقات در این منابع و اکتشاف آنها در برنامه سوم، توسعه بیشتری خواهد
یافت.
در حال حاضر بیش از 11 درصد از سطوح کشور را سازندهای کارستی پوشانده
و در منطقه زاگرس بیش از 90 درصد ارتفاعات از مناطق سازندی کارست تشکیل
شده و هم اکنون آب شرب بسیاری از شهرهای کشور از این منابع تامین می شود.
وی با اشاره به این نکته که عمده منابع کارست (چشمه های آب زیرزمینی )
در زاگرس، البرز و ایران مرکزی وجود دارد، گفت: در برنامه دوم موفق شدیم
16000 کیلومتر مربع از مناطق کارستی کشور را در 5 حوزه زیرپوشش مطالعه
ویژه قرار دهیم. در برنامه سوم مطالعات 15 حوزه دیگر با هدف شناخت بیلان و
پتانسیل قابل بهره برداری، به اتمام خواهد رسید.
وی با تاکید بر این مطلب که منابع آهکی فقط به نسل فعلی تعلق ندارد و
باید سهم نسل آینده در آن منظور گردد، گفت : با تمهیداتی که در کمیسیون
تخصیص منابع آب آهکی سازمان مدیریت منابع آب بوجود آمده، این منابع باید
برای تامین اب شرب و درموارد بسیار استثنایی برای صنایع مادر، تخصیص یابد
و استفاده از آنها برای مصارف کشاورزی به زیان کشور است.
عضو کمیسیون کارست اتحادیه بین المللی هیدروژئولوژیست گفت: با مساعدت
کمیسیون آب و کشاورزی مجلس و مدیریت منابع آب سازمان مدیریت و برنامه ریزی
کشور، طرح مستقل مطالعات این منابع تهیه شده و با هماهنگی و همکاری وزارت
علوم، تحقیقات و فناوری، قرار است، این مرکز به سطح پژوهشکده کارست کشور
ارتقا یابد تا بتواند بااستقلال مالی و اداری بیشتر خدمات علمی و تحقیقاتی
در شناخت پتانسیل بالقوه تعیین محل چاههای آهکی مناسب با آبدهی مطلوب را
ارایه کند.
وی، برنامه های آتی این مرکز را راه اندازی سیستم های کمی وکیفی کنار هر
منبع، توسعه تحقیقات مهندسی کارست در کشور، توسعه مطالعات زیست محیطی،
ادامه مطالعات شناسایی موردی در برنامه سوم، چاه پیمایی هسته ای، تعیین سن
چشمه های کارستی، تهیه نقشه های آسیب پذیری و تعیین حریم چاههای آب شرب،
ذکر کرد.
سخنران بعدی این مراسم، معاون پژوهشی و مطالعات منابع آب بود که به
تشریح عملکرد این مرکز در گذشته و برنامه های آتی آن، پرداخت.
پیمان بدیعی گفت: با شروع مطالعات نیمه تفصیلی حوزه مهارلو با متخصصان
جمهوری چک در سال 1370، مرکز تحقیقات کارست آغاز به کار کرد.
وی افزود: این مرکز تاکنون 17 کارگاه آموزشی وتخصصی برای کارشناسان و
کاردانان سازمان های آب منطقه ای، و دو همایش بین المللی ، یکی در شیراز و
دیگری در تهران و کرمانشاه برگزار کرده است.
وی گفت: مرکز تحقیقات کارست ایران با مراکز بین المللی کارست ترکیه،
اتریش، اسلوونی، چک و آژانس بین المللی انرژی اتمی و اتحادیه بین المللی
هیدروژئولوژیست ها ارتباط برقرار کرده است و اکنون یک پروژه بین المللی در
زمینه تعیین و محاسبه حوزه نفوذ چشمه های آهکی را با اتحادیه بین المللی
ردیابی ( ATH ) در منطقه کازرون در دست اجرا دارد.
بدیعی با تاکید بربررسی موارد آلودگی منابع کارست گفت: در مورد اینکه
منابع آب کارستی تا چه حد در معرض آلودگی و مخاطره قرار دارند، اطلاع درستی
نداریم. آلودگی ها به سرعت در منابع آب کارستی منتشر می شود و تعلل در این
زمینه، ضایعات جبران ناپذیری ببارمی آورد.
دکترعزت ا... رییسی استاددانشگاه شیراز گفت: با توجه به گستردگی منابع
آب کارست در کشور، مطالعه و تحقیقات تخصصی در این زمینه ضروری است.
وی که نگران خشک شدن چشمه ها بر اثر حفر چاهها بدون بررسی دقیق و بیلان
اب انها بود، گفت: با حفر چاه در مناطق آبگیر، چشمه ها خشک می شوند. در ضمن
حفره های کارست با مطالعات زمین شناسی و هیدروژئولوژی شناسایی می شوند و با
گمانه زدن، مکان دقیق آنها مشخص نمی شود.
س - ک - 22 - 13 - 2