کرمانشاه مادر اصیل ترین آواهای ایران است
................................................
کرمانشاه ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 08/02/87
داخلی.فرهنگی.کانون.
سرپرست کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه گفت: استان
کرمانشاه یا بهتر بگوییم دیار زاگرس مادر اصیل ترین آواهای ایران است.
" رضا موزونی " روز یکشنبه در آیین گشایش جشنواره سراسری یک هفته با
کانون در موزه کرمانشاه شناسی کودک و نوجوان کرمانشاه افزود: در حوزه
آواها، سه آوای برجسته شامل مور، سیاه چمانه و هوره در استان کرمانشاه
داریم.
وی گفت: آوای مور یا چمری با درون مایه حزن برای از دست رفتن بزرگان
ایل و عزیزان خانواده که محوریت این آوا در مناطق لکستان است.
وی افزود: آوای دیگر سیاه چمانه است که مخصوص مردم اورامانات است با
درون مایه عارفانه و عاشقانه که عاشقانه هایش بیشتر در مایه چپله است و
آوای دیگر هوره است که خاص مردم کلهر و مناطق غرب استان است.
وی تصریح کرد: طبق بررسی هایی که انجام شده هوره که از کلمه اهورا
گرفته شده و آوایی برای خواندن بعضی از متون مقدس باستانی بوده است
قدیمی ترین آوای ایرانی است.
وی افزود: هوره در 14 مقام اجرا می شود که امروز بیشتر از شش تا هفت
مورد از این مقام ها باقی نمانده است.
به گفته وی درونمایه هوره نیایشی است که در مرور زمان به صورت عاشقانه
، عارفانه ، طبیعت ، پیری و موضوعات روزمره درآمده است.
وی گفت: در کنار این سه آوای برجسته، ترانه هایی داریم مثل ترانه خواب
یا لالایی ، ترانه هایی که در حین برداشت خرمن خوانده شده به نام ترانه کار
، ترانه های نوازش برای کودکان ، ترانه های آموزش برای کودکان ، ترانه های
بازی و ترانه های نیایشی مانند "بوکه بارانه" (درخواست و طلب باران توسط
عروسکی به نام بوکه ) که در مناطق مختلف استان با گویشهای مختلف وجود دارد
و ریشه در تاریخ ایران زمین دارد.
وی گفت: علاوه بر آواها و ترانه های کردی در گویش فارسی کرمانشاهی هم
ترانه و لالایی های قشنگ و باارزشی وجود دارد.
وی افزود: از طریق این ترانه ها ما می توانیم پنجره هایی به مردم شناسی
زمان گذشته و باستان باز کنیم.
وی گفت: بسیاری از کلمات در قالب این ترانه ها دست نخورده به دست ما
رسیده و باید کاری کنیم که این آواها و ترانه ها که ریشه در تاریخ ایران
زمین دارد از بین نرود و اینها را تقویت کنیم.
وی با اشاره به نقش برجسته آواها در انتقال فرهنگ گفت: به عنوان مثال
ترانه لالایی برای ایجاد عاطفه بین مادر و کودک در حفظ کانون خانواده نقش
برجسته دارد.
وی افزود: امروز چرا ما نگرانیم که فرزندان پدر و مادرها را به سرای
سالمندان می فرستند ، طبیعی است کودکی که در دامن مادر پرورش نیابد و
لالایی هایش را نشنیده ، دستان کودک در میان دستان مادر قرار نگرفته، ترانه
بازی برایش نخوانده و عاطفه از این طریق ایجاد نشده، بچه ای که در مهد
کودک بزرگ شده ، در آینده پدر و مادر را در مهد بزرگسال می فرستد.
وی گفت: امروز جایگاه ترانه ها و آواها جایگاه واقعی خودش نیست، امروز
که عصر تکنولوژی و پیشرفت است ما راحتی را به دست آورده ایم اما آرامش را
از دست داده ایم.
وی افزود: کمرنگ شدن آواها در گذر زمان با ورود رسانه های جدید و
پیشرفت تکنولوژی طبیعی است اما احیای آنها نیازمند یک خرد جمعی است که
امید است نهادهای فرهنگی روی این ترانه ها و آواها که نشان از هویت ملی
ماست مثلا" در قالب جشنواره های مختلف بیشتر کار کنند.
وی گفت: در مدارس چه خوب است که زنگ تفریحها به بازی های محلی اختصاص
یابد.
وی افزود: افرادی که به نواها و آواهای محلی مسلط هستند از طریق
نهادهای فرهنگی جذب شوند و از بین نروند.
وی گفت: صدا و سیما در این زمینه در سالهای اخیر خوب کار کرده اما می-
تواند حرکات جدی تر و علمی تری انجام دهد زیرا با حفظ هویت فرهنگی مان می-
توانیم جلوی بسیاری از هجمه های فرهنگی را بگیریم.
وی با اشاره به نقش فعال کانون پرورش فکری در زمینه حفظ و احیای
آواهای محلی افزود: کانون پرورش فکری سال گذشته جشنواره قصه گویی زنان
روستایی را برگزار کرد و امسال جشنواره لالایی ها را خواهیم داشت.
وی گفت: بازیهای محلی نیز یکی از مولفه های کانون است که با توجه به
شرایط آپارتمان نشینی امروز می تواند بسیار تاثیرگذار باشد و طبق آمارهایی
که هست می بینیم بازتاب بسیار خوبی در بچه ها دارد.
وی گفت: زبان فارسی به عنوان زبان ملی ایرانیان در اولویت است و ما به
این زبان افتخار می کنیم اما خرده فرهنگها و گویشهای محلی زبان اصلی را
تقویت می کنند و باید به آنها بها داد.
چهاردهمین جشنواره سراسری " یک هفته با کانون " با موضوع آواها و دست
سازهای سنتی از امروز همزمان با سراسر کشور در موزه مردم شناسی کرمانشاه
آغاز شد.
7452/567/1139
شماره 174 ساعت 12:20 تمام
