نگاهی به قیام حسینی در منظومه " گنجینه الاسرار" عمانی سامانی
............................................................
شهرکرد ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 14/10/87
مذهبی.مناسبت ها. محرم 87
عاشورای حسینی به عنوان تابلوی عظیم از عدالت خواهی و برافراشتن پرچم
ارزشگرای مبارزات توحیدی امام حسین (ع) می باشد که حرکت امام حسین (ع) در
این راستا یک حرکت سیاسی و اعتقادی برای مقابله با انحرافات بنی امیه است.
ادبیات پارسی ایران همواره در راه تبیین جایگاه این حرکت توحیدی و الهی
امام حسین (ع) حرکتهای بزرگی داشته که شاعران نیز در این راستا با سرایش
آثار ادبی گامهای ثابتی برداشته اند.
در این بین کتاب، گنجینه الاسرار اثر جاوادنه"میرزا نورالله عمان سامانی"
1285-1324 هجری قمری،کمتر مورد بحث قرار گرفته و این کتاب منظومه جاودان
در خصوص قیام عاشورای حسینی یکی از این موارد می باشد.
کتاب " گنجینه الاسرار" اثر فاخروبه یاد ماندنی "عمان سامانی" از شاعران
بلندآوازه است، همو که قرنهاست اشعار نغز و عاشوراییش، دل سنگ را نیز در
بیان واقعه کربلا به ناله می اندازد.
" کای عنان گیر من آیا زینبی/ یا که آه دردمندان در شبی/خانه سوزان را
تو صاحبخانه باش/ با زنان در همرهی مردانه باش/جان خواهر در غمم زاری
مکن/ با صدا، بهرم عزاداری مکن/ با زبان زینبی شاه آنچه گفت / با حسینی
گوش زینب، می شنفت "
در مجموعه آثار حماسی و عاشورایی عمان سامانی، زاده مردی از شهر سامان
حاشیه زاینده رود، تمامی وقایع کربلا و روز تاسوعا و عاشورا به زبان شعر در
قالب مثنوی بیان شده است.
کتاب گنجینه الاسرار عمان سامانی معروف به "تاج الشعرا" که در 1324 هجری
قمری دارفانی را وداع گفت، حاصل 64 سال زندگی عارفانه اوست و نشانگر
ارادتمندی وی نسبت به ائمه اطهار(ص ) بوده است.
عمان سامانی در کتاب گنجینه الاسرار با نگاهی ژرف و عمیق، مخاطب خود را
با نکات سرشار از جادوانگی حماسه عظیم کربلا، که اوج انسانیت است ، آشناتر
می کند.
او در بیان صفات علی اصغر(ع) آن امامزاده شش ماه امام حسین (ع) چنان زیبا
قلم زده که تو گویی اینک شعر تمامی زاویه و حالت عاشورارابه تصویر کشیده
است:" اشرف اولاد آدم را پسر / لیکن اندر رتبه، آدم را پدر/ از علی اکبر
به صورت اصغر است/ لیک در معنی علی اکبر است ".
حادثه عظیم عاشورا و قیام حسینی از عمان چنان شاعری پاکباز ساخت که خود
را خاصه از تشنگان حریم حرم یار می داند و تنها نام پاک حسین (ع) و دیدن
چهره نیلی زینب (س ) است که در روز یوم الورود عطش او را فروکش می کند و چه
نیکو شانه طبع به رشته گیسوان واژگان می کشاند و در گویش سخن عاشورایی خود
می سراید:" گوش می خواهد صدای آشنا/ آشنا داند صدای آشنا".
یکی از پژوهشگران صاحب نام ایران و از استادان ادبیات آیینی و تبلیغی
می گوید:عمان سامانی در اشعار کتاب " گنجینه الاسرار" واقعه بزرگ عاشورا با
نگاهی شاعرانه ونه مداحانه، حماسه و حس درهم آمیزد و آن را لطیف و شنواتر
می کند.
دکتر "علی رضا ثابت قدم "در گفت وگو با ایرنا می افزاید: انتخاب واژه
برای بیان حس این رخداد عظیم و بزرگ (کربلا) چندان استادانه است، که حتی
می توان برای آن را دارای شیوه و سبک ادبی خاص دانست و برای آن نیز در
قرنهای بعد پیروان و مریدانی را مشخص کرد.
به گفته وی، تصاویر این اشعار به دلیل رنگ آمیزی حسی، بسیار فرهنگی و
هنری است و این نوع سرایش اشعار حماسی و عاشورایی از وقایع عاشورا برای
نسل جوان همچون تابلوی نقاشی ظهر عاشورای محمود فرشچیان می تواند تاثیرگذار
باشد، چرا که این اشعار سرشار از حس گریستن و غم غربت است.
وی تاکید کرد: آن گونه که بایسته و شایسته است از اشعار این کتاب بزرگ
در آیینهای عزاداری استفاده نمی شود و این کتاب در بین نسل جوان مهجور
باقی مانده است.
به گزارش ایرنا، مقام معظم رهبری چندین سال پیش در سفر به چهارمحال و
بختیاری از " عمان سامانی " شاعر بزرگ این دیار به نیکی یاد کردند.
عمان سامانی معروف به " سیف الشعرا " در شهر سامان از توابع شهرکرد
متولد شد، در دوران قاجار برای آموزش و فراگیری علوم دینی راهی اصفهان شد
و شعر " کسیت این پنهان مرا در جان تن / گز زبان من همی گوید سخن" از
معروفترین اشعار این شاعر حماسی و عاشورایی ایران است و مقبره وی بر فراز
قله ای در شهر توریستی سامان قرار گرفته است.ک/4
7359/671/546
شماره 419 ساعت 18:23 تمام
