دریاچه مهارلو شیراز ، فرود فلامینگوها بر فرش فاضلاب
#
شیراز ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 4/3/85
از : نیکنام خشنودی
یکم تا هفتم خرداد ماه هفته تنوع زیستی نام دارد وامسال به همین مناسبت
در استان فارس برنامه هایی از سوی مسوولان حفاظت محیط زیست و تشکل های غیر
دولتی حامی محیط زیست برگزار شده است.
برآیند همه برنامه هایی که در این باره برگزار می شود این است که فارس
در برخورداری از تنوع زیستی توانمند و منحصر به فرد است و جاذبه های زیست
محیطی که در این استان وجود دارد در نوع خود کم نظیر است.
از جمله جاذبه های گردشگری و زیست محیطی فارس که درتنوع زیستی این استان
سهم بسزایی دارد،دریاچه مهارلو در فاصله 30 کیلومتری جنوب شرق شیراز است.
این دریاچه ویژگی هایی دارد که آن را به مکان و چشم اندازی منحصر به فرد
درتنوع زیستی تبدیل کرده و این فرصت رابه وجود آورده است که دریاچه مهارلو
را به بزرگترین مرکز گردشگری در طبیعت در استان فارس تبدیل کند.
اما متاسفانه در سالهای گذشته نه تنهااقدام چشمگیرو موثری برای استفاده
از مواهب طبیعی در حاشیه دریاچه مهارلو فراهم نشده بلکه هر روز بر دامنه
آسیبها و آلودگی های زیست محیطی دراین محدوده افزوده می شود به طوری که
این دریاچه را به یک تهدید زیست محیطی تبدیل می کند.
نزدیکی دریاچه مهارلو به شیراز، طراوت هوای استان فارس دراین ناحیه،
وجود توامان دریاچه ، کوهستان ومنطقه جنگلی در یک مکان ، نزدیکی به محور
اصلی مواصلاتی شیراز به جنوب و شرق استان فارس، نزدیکی به فرودگاه شیراز و
مساعد بودن این منطقه برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر از جمله توانمندی
های دریاچه مهارلو است که می توان با بهره گیری از آن طرحهای گردشگری در
طبیعت را درآن اجرا کرد.
اکنون به جای دیدن امکانات و تاسیسات گردشگری در این منطقه ، دریاچه
مهارلو تقریبا به ایستگاه آخر فاضلاب شیراز که از دو رودخانه خشک شیراز و
رودخانه سلطان آباد به آن سرازیر می شود، بدل شده است.
ورود حجم عظیمی از فاضلاب ها به این دریاچه موجب شده است که بوی مشمئز
کننده و رنج آور تعفن از سطح دریاچه بر خیزد و موجب شود که گردشگران عطای
دیدنش را به لقایش ببخشند.
پراکندگی زباله ها،باقیمانده غذاهای مصرف شده،کیسه های پلاستیکی مستعمل،
بطری های یک بار مصرف، لاستیک مستعمل خودروها، روغن سوخته واضافات ساختمانی
در جای جای ساحل و کناره های این دریاچه موجب شده است که انبوهی از زباله
درحاشیه دریاچه پدیدآیدکه مناظر زیبای طبیعی دریاچه مهارلو را تحت الشعاع
قرار می دهد.
اگر به این مناظر ناخوشایند، تردد حیوانات ولگرد و پراکنش حشرات موذی ،
دود وآلودگی لاستیک هایی که مردم آتش زده اند و دهها منظره ناخوشایند دیگر
رانیز بیافزایید دریاچه مهارلو نه تنها جاذبه ای ندارد بلکه به زباله دان
ومنبعی بزرک ازآلودگی تبدیل می شودو تهدیدی برای محیط زیست قلمداد می شود.
آلودگی آب این دریاچه به حدی است که بسیاری توصیه می کنند نباید حتی در
آب آن دست فرو برد و به هیچ وجه حتی به قدر تشنگی نباید چشید.
هر سال دهها هزار پرنده مهاجر شامل فلامینگوها،اردکها،حواصیل هاو خانواده
مرغابی ها در دریاچه مهارلوی شیراز فرود می آیند و حدود هفت ماه از سال
را در این منطقه می گذرانند.
این فرصت می توانست به یکی از زیباترین مناظر چشم نواز طبیعی تبدیل شود
و پرواز دسته جمعی پرندگان مهاجر بر سطح دریاچه جاذبه ای برای گردشگران و
مسافران باشد.
اما حجم آلودگی آب دریاچه به حدی است که به جز چند قطعه فلامینگو که به
قول مسوولان محیط زیست بومی شده اند و راه فراری ندارند بقیه پرندگان این
منطقه را ترک می کنند، فلامینگوها نیز به زندگی با فاضلاب و غوطه خوردن در
آبهای آلوده عادت کرده اند.
دریاچه مهارلو حدود 25 هزار هکتارمساحت دارد و اکنون به جز قسمت محدودی
از آن که در اختیار اداره کل حفاظت محیط زیست است و سایت گردشگری در آن
احداث شده از بقیه قسمت های آن استفاده گردشگری نمی شود.
تعدادی قایق نیمه مستهلک که هیچ ایمنی برای سرنشینان ندارد نیز در برخی
ازجاهای این دریاچه درروزهای تعطیل به کسانی که به حاشیه این دریاچه آمده اند
خدمات می دهد اما تضمینی ندارد که مسافران را زنده به ساحل برگرداند.
بنابراین دریاچه مهارلو اکنون به جایی برای آتش بازی کودکان و پرتاب
سنک توسط بزرگترها بر روی آب و تماشای کودکان بدل شده است.
معاون اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس درباره این دریاچه گفت: پارسال
حدود 100 هزار قطعه پرنده شامل فلامینگو، مرغابی ، حواصیل و کفچه نوک به
حاشیه این دریاچه آمد اما امسال تعداد پرندگان حدود 30 درصد کاهش یافته
است.
حمید ظهرابی افزود: بار آلودگی آب دریاچه زیاد است و از دو مسیر فاضلاب
شیراز و مراکز تولیدی دراین دریاچه تخلیه می شود.
این مسوول افزود:طرح انتقال آبهای سطحی شیراز به دشت سروستان که در حال
اجرا است احتمالا بر میزان آب دریاچه اثر منفی می گذارد و وجودآن را تهدید
می کند، این طرح مطالعات اولیه زیست محیطی نداشته و لازم است که در حین
اجرا مطالعات زیست محیطی برخوردار شود.
ظهرابی گفت: ایجاد سایت گردشگری در حاشیه دریاچه مهارلو به تصویب هیات
دولت رسیده، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم برای آن برنامه دارد اما
هنوز اجرا نشده است.
معاون اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس افزود:برای اجرای این طرح
ابتدا باید اعتبارات آن ابلاغ شود و در دستور کار قرار گیرد.
وی افزود: این منطقه از سال 79 با عنوان منطقه شکار ممنوع تحت حفاظت
زیست محیطی قرار گرفته اما استفاده چندانی به صورت گردشگری در طبیعت از
آن نمی شود.
وی گفت: تالاب و دریاچه مهارلو دومین تالاب بعداز دریاچه بختگان در استان
فارس است و نزدیکی این مکان به شیراز موقعیت ویژه ای به آن داده است.
به هر حال دریاچه مهارلو به عنوان چشم اندازی زیبا از تنوع زیستی در
نزدیکی شیراز و فقط در فاصله 30 کیلومتری آن وجود دارد از این همه زیبایی
و طراوت اگر به عنوان فرصتی برای توسعه گردشگری استفاده نشود به تهدیدی
برای محیط زیست بدل می شود.
677/675
