نگاهی به مجموعه تاریخی بیستون در استان کرمانشاه
#
کرمانشاه، خبرگزاری جمهوری اسلامی 13/06/84
داخلی.اجتماعی.میراث.گردشگری.بیستون.
منطقه تاریخی و اکو توریستی بیستون در 25 کیلومتری شرق کرمانشاه قرار
دارد که آثار موجود در این منطقه از دوره جمع آوری غذا آغاز و به دوره
صفویه ختم می شود.
رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمانشاه می گوید: در صورت
تصویب هیات دولت منطقه تاریخی بیستون "منطقه ملی گردشگری" خواهد شد.
اسدالله بیرانوند در گفت و گو با ایرنا افزود: منطقه تاریخی بیستون
دارای 28 اثر ثبت شده است که وجود 151 هکتار جنگل در اطراف این منطقه
تاریخی موقعیت ویژه ای برای تبدیل بیستون به یک منطقه گردشگری ملی ایجاد
کرده است.
وی گفت: طرح تبدیل مجموعه تاریخی بیستون توسط میراث فرهنگی و گردشگری
استان کرمانشاه تهیه شده و برای تصویب نهایی به سازمان مرکزی ارسال شده
است.
بیرانوند افزود: براساس آخرین مطالعات یک گروه فرانسوی که در سال گذشته
در این مجموعه انجام شد نشان داد که سابقه سکونت در این منطقه حدود 75
هزار سال قدمت دارد و اقوام مختلف در دوره های تاریخی متفاوت در منطقه
بیستون اقامت داشته اند.
وی گفت: از دوره مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانی و دوره های اسلامی
تا به امروز آثاری در منطقه بیستون وجود دارد.
علیرضا مرادی بیستونی کارشناس باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی و
گردشگری استان کرمانشاه می گوید: محوطه تاریخی بیستون امسال در فهرست آثار
جهانی به ثبت خواهد رسید.
وی گفت: آثار ارزشمند این مجموعه شامل نقش و کتیبه داریوش هخامنشی،
مجسمه هرکول، کتیبه و نقش گودرز، فرهادتراش، بنای اشکانی و ساسانی، سر
ستونهای دوره ساسانی، نقش اشکانی، نقش مرداد دوم، غارشکارچیان، کتیبه های
اسلامی، کاروانسرای ایلخانی، تپه نادری، پل خسرو، پل صفوی، کاروانسری
عباسی و... بیستون را به گنجینه تاریخ بشری مبدل کرده است.
وی افزود: کتیبه داریوش هخامنشی که با خط میخی به سه زبان پارسی باستان
بابلی و عیلامی در 414 سطر در دل کوه بیستون حک شده بزرگترین، معتبرترین و
پر اهمیت ترین کتیبه ای است که در جهان شناسایی و از سوی سازمان جهانی
یونسکو به رسمیت شناخته شده است.
وی گفت: منطقه تاریخی و اکوتوریستی بیستون قابلیتهای لازم برای یک اثر
جهانی را دارد و آخرین اقدامات برای ثبت این اثر انجام شده است.
این کارشناس باستان شناسی افزود: بکربودن، وسعت، نبود صنایع و تخریب
کمتر در یک مجموعه از مهمترین ویژگیهای ثبت یک اثر در فهرست آثار جهانی
می باشد.
مرادی بیستونی گفت: در استان کرمانشاه پنج اثر طاقبستان، محوطه ساسانی
قصرشیرین، کاخ خسرو، قلعه فیروز آباد و چهارقاپی از دیگر آثاری هستند که
قابلیت ثبت در فهرست آثار جهانی را دارند.
وی افزود: ثبت این آثار نیز در برنامه چهار ساله توسعه گردشگری استان
کرمانشاه قرار دارد.
کارشناس ارشد میراث فرهنگی استان کرمانشاه نیز در این باره گفت: نخستین
کاوش مشترک هیات باستان شناسان ایرانی و فرانسوی در غار "مرتاریک" بیستون
منجر به کشف بقایای مهمی از "عصر سنک" شد.
"فریدون بیگلری " افزود: در نتیجه این کاوش باستانشناختی ابزارهای
سنگی ساخته شده به وسیله انسان های پارینه سنگی میانی، بقایای استخوان
حیوانات، چندین قطعه استخوان و دندان انسان و دیگر بقایای باستان شناختی
در غار مرتاریک یافت شد.
به گفته بیگلری یافته های اخیر می تواند اطلاعات تازه ای درباره نحوه
استفاده ساکنان غار از منابع طبیعی منطقه مانند سنک چخماخ (سنک آتش زنه )
که در ابزارسازی مورد استفاده می گرفت و حیوانات شکار شده توسط آنها را
در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
این باستان شناس افزود: در صورتی که مطالعات بعدی ثابت کند که بقایای
استخوان و دندان یافت شده در کاوشهای اخیر مربوط به انسانهای پارینه سنگی
میانی است، می توان اطلاعات جدیدی از وضعیت جسمانی و تغذیه این انسانهای
منقرض شده در منطقه زاگرس به دست آورد.
وی گفت: طبق گفته پروفسور "ژاک ژوبر" سرپرست هیات فرانسوی، این مکان
احتمالا یک کمپ "شکار پارینه سنگی میانی" بوده که شکارچیان دوره مذکور
ابزارهای سنگی ساخته شده در خارج از غار را در این محل نگهداری و مورد
استفاده قرار می دادند.
بیگلری افزود: در نتیجه کاوشهای پیشین که به وسیله باستان شناسان
آمریکایی و کانادایی در سال 1328 در دو غار دیگر بیستون انجام شد،بقایایی
از دوره های مختلف پارینه سنگی به دست آمد که مهمترین آنها قطعه ای از
استخوان ساعد یک انسان "نئاندرتال" است کشف شد که تنها بقایای جسمانی این
انسانها است که تاکنون در ایران کشف شده است.
کوه بیستون کرمانشاه به واسطه وجود غارهای متعدد که حاوی بقایای مهمی
از سکونت انسانها در عصر سنک است در نزد متخصصان این دوره از شهرت زیادی
برخوردار است، غار مرتاریک از مهمترین غارهای کوه بیستون می باشد که در
سال 1365 توسط فریدون بیگلری شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفت.
ن ـ ا570/566
