پزشك خانواده،گامي براي نهادينه شدن عدالت در حوزه سلامت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ، به گفته این كارشناسان طرح پزشك خانواده یكی از اقدامات دولت برای تحقق عدالت در سلامت است و با برگزاری نشست های تخصصی چالش ها و تهدیدها و فرصت های اجرای آن دیده شده است.

همچنین این كارشناسان معتقدند ، اجرای طرح پزشك خانواده بایستی تا پایان دولت دهم در تمام شهرهای كشور انجام گیرد.

دكتر مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشكی گفته با اجرای پزشك خانواده امید به زندگی تا 80 سال زیاد می شود.

به گفته وی قطعاً با اجرای پزشك خانواده، امید به زندگی افزایش می‌یابد و ما امیدواریم به سن 80 سالگی كه ژاپنی‌ها به آن رسیده‌اند برسیم.

به گفته وزیر بهداشت در حال حاضر سن امید به زندگی برای زنان ایرانی 73 سال و برای مردان ایرانی 72سال است.

او همچنین از اجرای مرحله دوم طرح پزشك خانواده خبر داد و گفت: پزشك خانواده در سطح یك آن رایگان می‌شود ، نسخه صفر دو نیز بایستی رونمایی بشود و زمانی كه رونمایی شد به دنبال آن این مسئله صورت می‌پذیرد.

اخیرا در نشستی با حضور كارشناسان و مسوولان و برنامه ریزان حوزه بهداشت سراسر كشور موضوع پزشك خانواده و چالش ها و دستاوردهای این طرح ملی و كشوری در شیراز بررسی شد و كارشناسان نظرات خود را اعلام كردند.

این كارشناسان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی بر لزوم فرهنگ سازی بیشتر برای تبیین پزشك خانواده و آشنایی بیشتر مردم با این برنامه قبل از اجرا به ویژه فراگیر شدن فعالیت های رسانه ای حول محور پزشك خانواده تاكید كردند.

رییس دانشگاه علوم پزشكی شیراز گفت : پزشكان ، موسسات بیمه و مردم دغدغه هایی از اجرای برنامه پزشك خانواده دارند كه باید این دغدغه ها جدی گرفته و با فرهنگ سازی پاسخ مناسب برای آن ارائه شود .

دكتر محمد هادی ایمانیه افزود: از جمله این دغدغه ها قابلیت و كارایی بیمه ها در ارائه نقش در این برنامه است ، بیمه هایی كه بعضا تا كنون نتوانسته اند از عهده كار و پرداخت ها بر آیند آیا می توانند منسجم تر و با نقش بیشتر در این برنامه ایفای نقش داشته باشند.

وی اظهار داشت : نا كافی بودن اعتبارات بیمه ای مشكلاتی است كه حوزه بهداشت و درمان همواره با آن دست به گریبان بوده است و قطعا اعتبارات موجود به ویژه در مراحل نخست اجرای برنامه پزشك خانواده پاسخگو نخواهد بود و باید برای ان چاره اندیشی شود .

دكتر ایمانیه گفت : همه دلخوشی بخش دولتی و دانشگاه ها به فرانشیزی است كه هر چند ناچیز گرفته می شود تا بخشی از مشكلات اعتبارای دانشگاه ها را بپوشاند ، با حذف این فرانشیز این سووال مطرح است كه آیا بیمه ها توان جبران مشكلات اعتباری را دارند ؟

وی افزود: همچنین اجرای این طرح ممكن است انگیزه مهاجرت پزشكان از روستاها به شهر ها را به وجود آورد ، در حالی كه اكنون حدود سی درصد از روستاها با مشكل كمبود پزشك مواجه هستند این سووال مطرح است كه اگر این مهاجرت ها اتفاق بیفتند آیا مشكل كمبود پزشك در روستا تشدید نخواهد شد.

رییس دانشگاه علوم پزشكی شیراز بیان كرد : در برنامه پزشك خانواده دیده شده كه بخشی از خدماتی كه ارائه می شود كاملا رایگان باشد ، رایگان بودن این خدمات نیز دغدغه مراجعه اضافی شهروندان به پایگاههای پزشك سلامت را به وجود آورده است ، این كه ارائه خدمات رایگان انگیزه مراجعه بیشتر در مردم به وجود آورد باید به درستی بررسی شود.

ایمانیه گفت : در عین حال برنامه پزشك خانواده نقاط مثبت بیشماری داد كه نیاز به فرهنگ سازی است ، اجرای این برنامه در حوزه بهداشت و درمان شبیه اجرای طرح تحول اقتصادی و هدفمندی یارانه ها در حوزه اقتصاد است و لازم است تا همانند طرح تحول اقتصادی برای این طرح هم فرهنگ سازی لازم به وجود آید .

رییس دانشگاه علوم پزشكی شیراز همچنین با بر شمردن نقاط قوت و فرصت های پیش رو برای اجرای برنامه پزشك خانواده گفت : مهمترین ویژگی اجرای برنامه پزشك خانواده این است كه جلوی تخلفات و بند و بست ها را می گیرد ، و ارجاع غیراخلاقی ، غیرانسانی وغیراصولی بیمار كه گاه در بین برخی پزشكان اتفاق می افتد ، پایان می پذیرد.

دكتر محمد هادی ایمانیه ، افزود: این بند و بست ها و ارجاع غیر اخلاقی ، غیر انسانی وغیر اصولی هرچند اكنون ناچیز است اما اجرای برنامه پزشك خانواده جلوی همه آن را می گیرد و ما به عدالت در سیستم سلامت بیشتر نزدیك می شویم.

وی افزود:اجرای برنامه پزشك خانواده كه از سال آینده در استان فارس اجرا می شود مزایای فراوانی دارد كه از جمله آن نجات بیماران از سردرگمی و ساماندهی بیماران برای مراجعه به پزشكان متخصص است.

دكتر ایمانیه گفت : متاسفانه درحال حاضر نوعی سردرگمی بین مراجعه به پزشكان متخصص و عمومی برای بیماران وجود دارد و مردم به درستی نمی دانند كه نیاز به كدام پزشك و با چه سطح از تخصص دارند و امید است با اجرای برنامه پزشك خانواده ، مردم و بیماران از این سردرگمی ها نجات یابند.

وی اظهار داشت : مزیت دیگر اجرای برنامه پزك خانواده این است كه پزشكان مجبورند خود را متناسب با نیاز بیماران و متناسب با پیشرفت دانش پزشكی به روز كنند زیرا سیستم ارجاع این نوع تخصص و دانش را از پزشكان مطالبه می كند.

وی اظهار داشت : این فرایند باعث می شود كه اجرای برنامه های باز آموزی كه اكنون با هزینه فراوان در وزارت بهداشت دنبال می شود با استقبال بیشتری پیگیری شود .

رییس دانشگاه علوم پزشكی شیرازادامه داد : ایجاد عدالت در توزیع در آمد پزشكان و ایجاد پرونده الكترونیك برای پیگیری سلامت مردم از دیگر مزایای اجرای برنامه پزشك خانواده است.

دكتر محسن مقدمی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شیراز هم گفت : طرح پزشك خانواده منبعث از برنامه موفق مراقبت‌های اولیه بهداشتی و در قالب نظام شبكه‌های بهداشتی درمانی می‌باشد.

دكتر مقدمی گفت:ضرورت ساختارمندی ارائه خدمات سلامت با بیمه روستایی در نظام شبكه‌ای ، وجود بسته خدمات بهداشتی درمانی تعریف شده و مشخص برای جمعیتی معین ، تبیین مسیر ارجاع و سطح بندی ، مكانیسم پرداخت‌ها، پایش عملكرد پزشكان همكار در طرح و در نهایت ایجاد رضایت‌مندی روستاییان و ارتقای سلامت این قشر محروم ، از جمله محورهای اساسی در طرح پزشك خانواده است.

كارشناسان وزارت بهداشت هم بر لزوم فرهنگ سازی بیشتر برای اجرای برنامه پزشك خانواده تاكید م می كنند .

رییس مركز توسعه شبكه و ارتقای وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی در این زمینه گفت : اجرای برنامه پزشك خانواده نیاز به فرهنگ سازی دارد و ما در برهه های مختلف با همكاری سازمان های ذینفع سعی كرده ایم این فرهنگ سازی را در جامعه انجام دهیم.

دكتر محمد شریعتی افزود: برنامه پزشك خانواده كه قرار است سال آینده در مناطق شهری اجرا شود با حداكثر توافق در سطح ملی و بین شركت های بیمه ای عملیاتی خواهد شد و به نظر می رسد به عنوان یك طرح حاكمیتی همچنان لازم است تا آگاهی های مردم در باره آن افزایش یابد.

وی اظهار داشت : پزشك خانواده در واقع مسوول سلامت یك محله و جمعی از مردم است و این مسوولیت را دارد كه قبل از این كه سر و كار مردم به بیمارستان و درمان كشیده شود از بروز بیماری های آنان جلوگیری كنند و سلامت عمومی مردم را تضمین نماید.

رییس مركز توسعه شبكه و ارتقای وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی ادامه داد : سرانه پرداختی به پزشكانی كه در سیستم ارجاع با پزشك خانواده همكاری می كنند به اندازه ای است كه آنان را قانع كند و این به منزله حذف برخی از پزشكان از سامانه بهداشت و درمان نیست بلكه به معنی ایجاد عدالت در سلامت و ساماندهی درمان است .

شریعتی افزود: حتما لازم نیست كه كسی كه به عنوان پزشك خانواده با وزارت بهداشت همكاری می كند در مراكز درمانی مستقر باشد بلكه ما با برنامه ریزی جامع مطب پزشكان را به پایگاه پزشك خانواده تبدیل می كنیم و سیستم ارجاع در مطب پزشكان اجرایی می شود .

این مقام وزارت بهداشت گفت : نحوه ارائه خدمات به مسافران و كسانی كه از یك شهر به شهر دیگر مهاجرت می كنند هم در این برنامه دیده شده و به گونه ای برنامه ریزی شده است كه حداكثر فاصله بیمار تا پزشك خانواده كمتر از یك و نیم كیلومتر باشد .

در هر حال اجرای برنامه پزشك خانواده یك ضرورت عقلایی دارد و در بسته بهداشتی درمانی كه توسط پزشك خانواده به بیمار داده می شود همه خدماتی كه روانپزشكان ، پزشكان متخصص ، پزشكان فوق تخصص و سایر پزشكان ارائه می دهند وجود دارد و سلامت یك خانواده با مراجعه به پزشك خانواده تضمین می شود.

همچنین در برنامه پزشك خانواده ، حق و حقوق پزشك ، سازمان های بیمه ای و پزشكان به خوبی دیده شده و به گونه ای برنامه ریزی شده است كه بدون این كه به كسی لطمه ای از نظر اضافه پرداخت یا كاهش درآمد، وارد شود همه افراد رضایت كامل داشته باشند.

بر اساس پیش بینی هایی كه برای اجرای این برنامه دیده شده است در این طرح علاوه بر این كه از فرانشیز پرداختی مردم كاسته می شود درعین حال جلوی پرداخت های غیر اصولی هم گرفته می شود .

خدمات پزشك خانواده سطح بندی شده و در برخی سطوح این خدمات رایگان است و مردم حتی در زمانی كه در سلامت به سر می برند نیز به پزشك خانواده مراجعه می كنند تا از بروز بیماری های احتمالی آنان پیشگیری شود.

در عین حال برنامه ریزی های به گونه ای است كه پزشك خانواده تبدیل به یك نوع تخصص خواهد شد و دانشگاه علوم پزشكی تهران اكنون دراین زمینه فعالیت هایی برای ایجاد این تخصص انجام داده و آن را تعریف كرده است.ك/4

677 / 675