به گزارش روز پنجشنبه خبرنگار ایرنا، آسیاب‌های آبی از جمله آثار تاریخی استان یزد كه معمولا در كنار آبادی‌ها و بر سر راه قنات‌ها ساخته شده‌اند.
آسیاب كه نام دیگر آن 'طاحونه' است، در نقاط مختلف جهان به صورت‌های متفاوتی وجود دارد و برای آرد كردن گندم و غلات دیگر جهت تهیه نان و مصارف مختلف از آن استفاده می‌شده است.
هر آسیاب دارای قسمت‌های مختلفی است كه عمده‌ترین قسمت آن 'تنوره' است كه به صورت مخروطی وارونه طراحی شده، به گونه‌ای كه آب ذخیره شده در آن از روزنه‌ای كوچك با فشار پره‌ها، سنگ آسیاب را حركت می‌داد.
فضای اصلی آسیاب‌ها در دل زمین جای دارد و بخش نمایان آن شامل نورگیرها و ورودی آسیاب است.
از دیگر قسمت‌های آسیاب می‌توان سنگ زیرین و زبرین را نام برد كه سنگ زیرین آن بسیار مقاوم‌تر است.
آسیاب آبی اشكذر یكی از 10 آسیاب ثبتی استان یزد كه در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده و از ویژگی‌های منحصر به فرد آن می‌توان به مقرنس كاری فضای اصلی، نقوش هندسی در اطراف دیواره‌ها، آجركاری ظریف در محوطه اصلی آسیاب و صحن آن اشاره كرد.
این آسیاب در عصر آبادانی خود یگانه آسیاب منطقه میبد تا اشكذر بوده است و ساعتی سی و پنچ من شاه آرد از زیر سنگ‌های پر قدرت آن بدست می‌آورده‌اند.
در ورودی آسیاب، دالانی شیب‌دار به طول 56 متر است كه به قسمت اصلی آسیاب كه هشت ضلعی است می‌رسد. سقف این هشت ضلعی به شكل گنبدی بنا شده است. سقف و مقرنس‌كاری‌های بنا با نقوش هندسی از ابتكارهای معماری كهن ایرانی است.آجر تنها مصالح ساختمانی این بنای دیدنی است.
آسیاب‌های آبی از جمله جاذبه‌های تاریخی استان یزد به شمار می‌رود و از میان آسیاب‌های معروف استان می‌توان آسیاب‌های سنگ سیاه ده‌آباد، بیده، باغستان، گرمسیر تفت، دو سنگی محمد آباد میبد، تفت، ندوشن و علی آباد را نام برد.
آسیاب آبی اشكذر به شماره 2086 مورخ 11/5/77 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.ك/4
1968/7537
يزد- آسياب آبي اشكذر از بزرگترين آسياب‌هاي ايران است كه متعلق به دوره قاجاريه بوده و در محله توده اشكذر واقع است.
