۲ اردیبهشت ۱۳۹۱، ۲۱:۲۱
کد خبر: 80090261
T T
۰ نفر

بو موسي ، مرواريد ايراني 'خليج فارس'

۲ اردیبهشت ۱۳۹۱، ۲۱:۲۱
کد خبر: 80090261

بندرعباس- سفر ابتكار آميز رييس جمهوري به جزيره تاريخي 'ابوموسي' نمادي از اهتمام دولت به صيانت از تماميت ارضي و هويت ملي ماست.

پیام این سفر آن است كه طنین هزار ساله 'همه جای ایران سرای من است' نه تنها اوراق شاهنامه و كتابهای درسی را زیور داده است؛ بلكه میثاقی جاودانه با ایران اسلامی و آموزه 'حب الوطن من الایمان' است كه پایبندی به آن را در عرصه عمل باید سنجید.

با آن كه قواعد حقوق بین الملل و به ویژه كنفرانس مونته گووی در سال 1984، به روشنی حكایت از حاكمیت ایران بر جزیره بوموسی دارد؛ اما ضعف حاكمان وقت ایران به ویژه شاهان قاجار و رها شدگی این جزیره در طول صدساله اخیر و سهوی كه در كاربرد نام اصلی آن'بوموسی' رفته، منشای توهم عده ای در باره مالكیت غیر ایرانی این جزایر شده بود.

صرف نظر از گزاره های تاریخی و حقوقی كه حاكمیت ایران بر جزیره ابوموسی را به روشنی به اثبات می رساند، نام فارسی این جزیره و قراین زبانشناسی نیز موید آن است؛ به خصوص كه به گواهی اسناد تاریخی،‌ مالكیت ایران بر جزیره بوموسی، ریشه در امپراطوری عیلامی، ماد، هخامنشی، اشكانی و ساسانی دارد و بی شك درباره جزیره ای با چنین قدمت نباید و نمی توان پنداشت كه نام فارسی به خود ندیده باشد.

جزیره بوموسی در اسناد تاریخی و نقشه های كهن با نام بوموو(Boumouw) یعنی آب و نیز با نام های گب سبز(به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بومسو (Boumsou) به ثبت رسیده است. بوم به معنی مكان است و سو چندین معنا دارد. یكی از آن معانی در فارسی كهن، سبز است و در مجموع می توان بوموسو را سرزمین سبز نامید.

از این سابقه چنین بر می آید كه 'نام ابوموسی' نامی جدید با سابقه ای در حدود یكصد ساله است كه یكی از ساكنان جزیره به همین نام، آن را به جای نام اصلی رواج داده است.

نگارنده چندی پیش در مطالعاتی در حوزه 'هستی و زبان' درباره جایگاه سخن در مراتب وجود، به این نكته رسید كه جهان هستی، جهان نام هاست و آنچه نام ندارد، در واقع موجود نیست. گواه این سخن، گفته بوعلی سیناست كه معتقد است هر موجودی در این جهان، تنها وقتی موجود شناخته می شود كه مسبوق به نوعی آگاهی عقلی یا دست كم خیالی بوده باشد.

به بیان دیگر، لفظ و معنی از یكدیگر جدایی ناپذیرند و به همین دلیل است كه دلالت ذهن بر عالم عین،‌ نه براساس وضع و قرار داد كه بر حسب ذات و طبیعت صورت می گیرد.

از این رو به رغم آن كه عده ای در صدساله اخیر و به انگیزه های تعدی جویانه با استفاده از فرصت همجواری جزیره مذكور با شیخ نشین های خلیج فارس نام 'بوموسی' را به 'ابوموسی' جعل كرده اند، اما باید گفت تغییرات و تطورات زبان كه تغییر در اندیشه و درك مفاهیم را نیز در پی دارد؛ تنها به وضع و جعل وابسته نیست؛ زیرا اگر چیزی كه منشأ و ملاك این وضع و قرارداد شناخته می شود، وجود نداشته باشد،‌ هر وضع و قراردادی بیهوده بوده، بلكه اساساً منعقد نخواهد شد.

از سوی دیگر این كه در بسیاری از اسناد، از این جزیره با عنوان 'بوموسی' یاد شده است، نشان می دهد كه تاریخ نگاران ایرانی با تصرف در نام عربی 'ابوموسی' سعی در بازگرداندن این نام به اصل اولیه آن داشته اند، چه یكی از تصرفات دیرباز فارسیان در كلمات عربی این بوده است كه همزه عباراتی چون 'ابو' یا 'امیر' را از ابتدای كنیه های عربی حذف كنند و ابوالحسن و ابو سعید را برای مثال بوالحسن و بوسعید و میر بگویند و بنویسند.

از پیشینه و دیرینه این نامگذاری چنین بر می آید كه زبان به عنوان منشأ تفكر و خانه هستی كه در پیدایش جریان های فكری و اعتقادی، نقشی بی بدیل دارد، می تواند در حفظ هویت ملی تمامیت ارضی كشور موثر باشد.

اهالی رسانه، مقارن با سفر رییس جمهور به بوموسی، فارغ از گرایش ها و سلایق سیاسی خود، رفتاری اصیل، همگرا و خردمندانه در قبال این سفر از خود نشان دادند. غالب مطبوعات و رسانه های داخلی با وقار و وزانتی در خور از تنش ها و جنجال های بیگانگان پیرامون این سفر كه دامنه آن به حوزه ورزش نیز تسری یافته بود، انتقاد كردند.

محمد جعفر محمد زاده معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی

اجتمام**9134 **/668