به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، بیماری مشمشه یك بیماری عفونی واگیردار مشترك بین انسان و حیوان است كه توسط حیوانات تك سمی همچون اسب، قاطر و الاغ قابل انتقال است.این بیماری با ایجاد ندول و زخم هایی در دستگاه تنفسی فوقانی و پوست قابل تشخیص است.
این بیماری یك بیماری زئونوز قابل انتقال به انسان است كه اغلب منجر به مرگ می شود. همچنین بیماری مشمشه به چهار شكل جلدی و موضعی، ریوی، عمومی و مزمن در انسان قابل تشخیص است.
علائم این بیماری در انسان عبارتند از تب، دردهای عضلانی، دردهای ناحیه سینه، سردرد، سفتی عضلات كه گاهی اوقات ترشح اشك، ترس از نور، تهوع، استفراق، و اسهال مشاهده می شود.
همچنین با تشكیل دانه های جلدی و سرباز در هر نقطه از بدن بیمار وجود دارد ، انتشار عفونت موجب بروز آبسه در اندام های مختلف شده و در صورت درمان نشدن به موقع 95 درصد بیماران مبتلا جان خود را از دست می دهند.
با توجه به مخاطرات جدی باكتری برای انسان، تشخیص بیماری باید در آزمایشگاه های استاندارد و دارای سطح ایمنی بالا انجام شود.
با توجه به این كه تاكنون هیچ گونه دارویی برای درمان قطعی بیماری مشمشه تولید و عرضه نشده باید شناسایی این بیماری در انسان و دام مورد اهمیت قرار گیرد.
عامل بیماری مشمشه یك باكتری باسیل گرم منفی به نام بورخولدریا (پسودوموناس مالئی) است كه در محیط متاثر از نور، حرارت و مواد ضد عفونی كننده به سرعت از بین می رود و بیش از شش هفته دوام ندارد.
مهمترین منبع انتشار عفونت این بیماری، دام های آلوده یا حاملینی هستند كه نشانه های بالینی بیماری را نداشته اما به طور مرتب میكروب را دفع و میزبان های حساس را آلوده می كنند.
تمامی ترشحات حیوانات آلوده از لحاظ تنفسی (راه بینی و دهان) و از لحاظ پوستی از طریق زخم برای انسان ودام حساس آلوده كننده است.
بنابراین بلع غذا و آب آلوده به میكروب، آبشخورها و آخورهای مشترك نقش بسزایی در انتقال و انتشار بیماری بین حیوانات تك سمی دارد همچنین استنشاق مواد آلوده، تماس مستقیم با دام آلوده، بلع مواد آلوده می تواند میكروب را از راه زخم و خراش های جلدی و مخاط به بدن انسان وارد كند.
در مرحله نخست این بیماری خاص تك سمی ها بوده و به طور معمول الاغ و قاطر به شكل حاد و اسب به شكل مزمن به این بیماری مبتلا می شود.
همچنین گوشتخواران به ویژه گربه سانان می توانند در اثر خوردن گوشت آلوده به این بیماری مبتلا شوند در حالی كه بز به این بیماری حساس و خوك و گاو نیز در مقابل این بیماری مقاوم هستند.
بنابراین فقرغذایی، شرایط بهداشتی نامناسب، تراكم حیوانات، ضعف سیستم ایمنی بدن، آلودگی های انگلی و سایر عوامل استرس زا از جمله عوامل مستعد كننده ابتلا به بیماری مشمشه هستند.
در بروز بیماری مشمشه به صورت حاد نشانه هایی از جمله تب بالا همراه با سرفه، تورم بینی و اشكال در تنفس، ریزش ترشحات بینی همراه با پنومونی و زخم های گسترده در مخاط بینی، ایحاد ندول هایی بر روی قسمت های انتهایی دست، پا و شكم ظاهر می شود كه به فاصله چند روز باعث تلف شدن حیوان می شود.
در نشانه مزمن این بیماری، علائم بستگی به حضور ضایعات در نقاط مختلف بدن به صورت ریوی یا جلدی است كه به شكل سرفه مزمن، تنگی نفس و اختلال در تنفس است.
همچنین ندول های ایجاد شده زخم می شود و ترشحات بینی سروزی یك طرفه و سپس چركی و خون آلوده می شود.
به طور معمول غده های لنفاوی تحت فكی متورم می شود و زخم ها بعد از بهبود حالت دلمه ستاره ای شكل پیدا می كنند با تورم دردناك مفاصل، دست و پا همراه است كه به طور معمول این دام ها چند ماه بیمار هستد و اغلب روند بهبود در آنها مشاهده می شود.
این بیماری از لحاظ پوستی ندول های زیر جلدی به قطر یك تا دو سانتی متر تشكیل و به سرعت زخمی شده و از آنها چرك با رنگ و قوام عسل تیره خارج می شود.
بیماری مشمشه می تواند به شكل مخفی و بدون نشانه های بالینی واضح بروز كند كه حیوانات ذكر شده منبع مهمی برای آلوده سازی سایر حیوانات حساس هستند.
تشخیص یا جداسازی عامل بیماری تزریق به حیوانات آزمایشگاهی حساس، آزمایش های سرم شناسی و تست مالئین انجام می شود.
در زمان حاضر مالئیناسیون یا تست مالئین به عنوان روش علمی برای تشخیص بیماری و عفونت در سطح اسب داری های كشور به صورت منظم انجام می شود.
بنابراین مهمترین راه پیشگیری، كنترل و ریشه كنی بیماری در دامداری ها براساس تشخیص سریع و به موقع دام های آلوده با تست مالئین وحذف دام های آلوده و اقدامات قرنطینه ای و بهداشتی برای جلوگیری از انتشار آلودگی است.
متعاقب تشخیص دام آلوده و راكتور در یك اسب باید اقداماتی همچون جداسازی و معدوم سازی حیوان آلوده زیر نظر دامپزشكی، سوزاندن و معدم سازی وسایل انفرادی و تیمار دام مبتلا، جمع آوری و دفع بهداشتی فضولات و كود به شیوه سوزاندن و ضد عقونی كردن جایگاه حیوان، انتخاب محل دفن لاشه در محلی دور از كانال آب، چشمه، قنات و سایر زهكش ها و مسیرهای عمومی ، رعایت حداقل تماس با لاشه دام تلف شده در زمان معدوم سازی انجام شود.
اقتصام**9186**1601
بيماري كشنده مشمشه از جمله بيماري هايي است كه در برخي كشورهاي آفريقايي و آسيايي از جمله ايران وجود دارد كه شناسايي و مقابله با آن در مكان هاي پرورش اسب از اهميت ويژه اي برخوردار است.
