دهم ذی الحجه، عید قربان یا عید الاضحی یكی از بزرگ ترین اعیاد مسلمانان در سراسر این گیتی پهناور است و مسلمانان در این روز به قصد قربت و به نشانه اطاعت از خداوند، قربانی می كنند.
واژه قربانی از لفظ قربان گرفته شده یعنی هر آن چه كه وسیله تقرب و نزدیكی به خداوند است، خواه این قربانی، ذبح حیوان یا دیگر صدقات باشد.
قربانی برای نزدیكی به خداوند را حضرت آدم (ع) بنیان گذاشت و هنگامی كه دو فرزند آن حضرت، هابیل، قوچی و قابیل، مقداری گندم را به عنوان قربانی به حضرت حق تقدیم كردند. به اذن خداوند آتشی از آسمان فرود آمد و قربانی هابیل را سوزاند كه این علامت قبول قربانی بود و قربانی قابیل به حال خود باقی ماند.
خداوند این واقعه تاریخی را در سوره مائده آیه 27 بیان می فرماید: 'وقتی كه (هابیل و قابیل، پسران آدم) قربانی تقدیم كردند از یكی (هابیل) پذیرفته شد و از دیگری (قابیل) پذیرفته نشد'.
حضرت ابراهیم(ع) نیز به اذن خداوند فرزندش اسماعیل را به قربانگاه برد و در آن هنگام پروردگارش به او گفت: در برابر حق، تسلیم باش! او فرمان پروردگار را، از جان و دل پذیرفت، و گفت: به پروردگار جهانیان، تسلیم شدم.'(سوره بقره آیه 131)
پس از آن، این عمل، یعنی قربانی كردن، در تمام ادیان، به عنوان یك وسیله قرب و عبادت به درگاه خداوند برجای ماند. اما باید به این نكته اذعان داشت كه قربانی ابراهیم (ع) یك مورد خاص بود.
حضرت ابراهیم (ع) كه سالخورده بود از خداوند فرزندی طلب كرد و خداوند نیز اسماعیل را به وی عطا فرمود. ابراهیم (ع) روزهای پایان زندگی را با لذت داشتن اسماعیل سپری می كرد. زمانی كه اسماعیل به سنین جوانی رسیده بود، ناگهان حضرت ابراهیم ندای ملكوتی وحی را شنید كه :'ابراهیم! به دو دست خویش، كارد بر حلقوم اسماعیل بنه و بكُش'!
ابراهیم بنده خاشع خدا، بت شكن بزرگ تاریخ، برای نخستین بار از تصور این پیام، احساس وحشت كرد. اما فرمان فرمان خداوند است و سرپیچی از دستور او در قاموس ابراهیم بت شكن نمی گنجد. پس در راهی قرار گرفت كه سخت ترین آزمون الهی از او گرفته شد. از یك سو فرمان خدا و از طرف دیگر مهر پدری.
ابراهیم با خود گفت این پیام را من در خواب شنیدم و اسماعیلش را نگاه می دارد این بار ندا محكم تر می آید ، كه'ابراهیم، اسماعیلت را ذبح كن'! ابراهیم می داند توجیه پیام خیانت است و اكنون، ابراهیم دل از داشتن اسماعیل بركنده است، پیام پیام الهی است.
او تصمیم گرفت كه جریان را با پسرش در میان گذارد و اما جواب پسر قاطعانه است: 'پدر! در انجامِ فرمانِ حق تردید مكن، تسلیم باش، مرا نیز در این كار تسلیم خواهی یافت و خواهی دید كه از صابران خواهم بود'!
ابراهیم با این سخنان مصمم شد و پسرش را به كوه برد و كارد تیز را در گلو او گذاشت اما كارد گلو را نمی برید، ناگهان، گوسفندی به جلو آمد و حضرت ابراهیم(ع) پیام خداوند را شنید كه فرمود:'ای ابراهیم! خداوند از ذبح اسماعیل درگذشته است، این گوسفند را فرستاده است تابجای او ذبح كنی، تو فرمان را انجام دادی'!.
این گونه حضرت ابراهیم، با طوع و تسلیم اسماعیلش را به قربانگاه برد و با قربانی كردن اسماعیل نفسش، از این امتحان سخت و بزرگ سربلند بیرون آمد.
سال ها و قرن ها از آن رویداد مهم می گذرد و این حادثه درسی را كه به انسانها در این كره خاكی می دهد این است كه بندگان برای كسب رضایت خالق باید از تعلقات مادی دل كنند و دل به رحمت و عدل الهی بسپارند.
در روز دهم ذی الحجه حجاج بیت الحرام نیز پس از قرن ها درس بزرگ قربانی نفیس برای قربانی نفس را از آن حضرت آموخته و با اقتدا و به یاد ابراهیم(ع)، برای خشنودی حضرت حق در حج و سرزمین منا، شتر، گاو و گوسفند را قربانی و در راه خدا انفاق می كنند تا در راه رضای خداوند گام بردارند.
اطلاع**9131**1717
گروه اسناد و اطلاع رساني-امروز عيد قربان، روز رهايي از تعلقات دنيوي است، حجاج در اين روز با قرباني كردن علايق مادي و نفساني؛ براي كسب رضايت الهي، قصد قربت مي كنند و اينگونه، تعبد به خالق يكتا را به منصه ظهور مي رسانند.
