رفت و دگر تهران مسيحايي ندارد

گاهی كه توفیق حضور در جلسات اخلاق آیت الله آقا مجتبی تهرانی را داشتم؛ این فرزند شهید را در میان جمعیت مردم در حالتی می دیدم كه كودك خود را در آغوش گرفته و آرام آرام همراه با سیل جمعیت راهی برای خود باز می كرد و درحالی كه لبخندی به لب داشت؛ سرش را برای عرض ارادت تكان می داد و یا اگر می توانست راه خود را كج می كرد تا سلام علیكی گرمتر داشته باشد.

گویی دیروز بود كه خبر شهادت پدرش را شنیدم و اگرچه سی سال از آن زمان می گذرد ولی هنوز نمی توانم احساس كنم كه درد دوری از پدر را چگونه درمان و روزگار را به چه سان سپری كرد.

شاید درد فراق پدر برای او كه از پامنبری های همیشگی آقامجتبی بود؛ دوباره تكرار شد و اینك احساس می كند كه سایه پدری از سرش كوتاه شده كه هم جای پدر را پر می كرد و هم راهنمای اخلاق و زندگی او بود.

این فرزند شهید همچون بسیاری از تشنگان معارف دینی و مطالب اخلاقی، در جلسات هفتگی آقامجتبی و در دهه های ماه محرم و شب های ماه مبارك رمضان شركت كرده و خود را از زلال مكارم اخلاق سیراب كرده تا مبادا در كوران مشكلات زندگی و گرمای سوزان غفلت و زیور دنیای مادی كمبودی داشته باشد.

شاهد این ادعا همان پیامكی است كه خود گویای همه چیز است: 'شب های قدر من دگر ماهی ندارد، رفت از سرم اویی كه همتایی ندارد. آن عبد صالح با دعا اعجاز می كرد، رفت و دگر تهران مسیحایی ندارد'

آقامجتبی تهرانی رفت و با رفتن خود سالكان كوی حقیقت و رهروان راه طریقت را عزادار كرد و آنان كه به صحبت های گرم و آرام او خو گرفته بودند، از این پس فقط می توانند دل به نوارها و فیلم های او خوش كنند ولی چه سود كه هیچ چیز جای 'استاد' را پر نمی كند.

آیت الله 'محمدحسن اختری' رییس مجمع جهانی اهل بیت(ع) مباحث اخلاقی آقامجتبی را سرلوحه ای برای زندگی دانست و به خبرنگار معارف گفت: امیدوارم مردم عزیز به ویژه جوانان رهنمودهای مرحوم آیت الله آقامجتبی تهرانی را همواره مورد توجه قرار داده و از سخنرانی های وی كه به صورت متنی و صوتی در دسترس است، بهره مند شده و به دیگران نیز منتقل كنند.

حجت الاسلام و المسلمین 'علی اكبر رشاد' نیز كه مدت 30 سال در محضر این فقیه و عالم ربانی در مباحث فقهی، اصولی و اخلاقی تلمذ كرده؛ درباره آثار آقامجتبی گفت: از ایشان در حدود 30 سال دروس اخلاق و عرفان و سلوك باقی مانده و این مجموعه از حدود دو دهه پیش به بنده سپرده شد تا در تدوین آن نظارت داشته باشم و تاكنون 10 جلد از آثار ایشان منتشر شده است.

وی پیش بینی كرد: مجموعه كتاب های اخلاقی آیت الله آقامجتبی به بیش از 30 جلد خواهد رسید و بحث های سلوكی این استاد اخلاق بیش از 20 جلد خواهد بود.

رییس شورای حوزه های علمیه استان تهران از علاقه مندان به مباحث اخلاقی خواست تا همچنان ارتباط خود را از طریق مراجعه به آثار آقامجتبی حفظ كنند و تاكید كرد: آیت الله آقامجتبی اسوه و الگویی برای همه بود و امیدوارم همواره نصب العین علاقه مندان و مردم باشند و سعی كنند برداشتی را كه از ایشان دارند در خودشان محقق كنند.

هنوز خنده های ملیحانه و آرام استاد در گوش شاگردان است كه گویی پس از بیان حدیث و روایت به درجه ای از اطمینان دست می یافت و همیشه مطالب بلند عرفانی و اخلاقی را در ساده ترین جملات بیان می كرد تا مبادا تشنگان سلوك الهی كه از قشرهای مختلف مردم هستند از فیض درك معارف معصومین(ع) محروم بمانند.

حجت الاسلام 'رضا قاسمی' مدیر مدرسه امام رضا(ع) گفت: آیت الله آقامجتبی تهرانی در ابعاد مختلف سرآمد بود و با وجود این كه یك مجتهد جامع الشرایط بود ولی در عین حال در مباحث غیرفقهی نیز به صورت فقیهانه وارد می شد و در مسائل اخلاقی نیز اجتهاد گونه بررسی می كرد و به همین دلیل طلبه ها و دانشجویانی كه اهل دقت بودند و تلاش می كردند تا مطالب دینی را به صورت عمیق بیاموزند؛ به محضر وی می آمدند و در جایی دیگر قانع نمی شدند.

قاسمی در ادامه به طلاب و دانشجویان توصیه كرد تا از مطالب علمی و اخلاقی این عالم عامل ربانی بهره مند شود و افزود: در طول 30 سال كه در حوزه هستم با بسیاری از علماء آشنا شدم ولی شخصیتی مانند آقامجتبی ندیدم كه در مباحث اینقدر دقیق باشد و حتی در سیره عملی خود بسیار دقیق بود.

یكی از ویژگی های مباحث آقامجتبی اجتهاد و مرجعیت است كه به گفته برخی از شاگردانش در مسائل اخلاقی نیز به صورت موشكافانه و استادانه وارد می شد.

حجت الاسلام 'مصطفی شاه محمدپور' معاون پژوهشی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی'آقامجتبی تهرانی' گفت: آیت الله تهرانی در تمام بحث‏های خود با نگاهی دقیق و موشكافانه، مسایل را بررسی كرده و در هر مساله ای اجتهاد می‏كردند. یعنی در بررسی موضوع های اخلاقی، تمامی آیات و روایات مربوط به بحث را جمع كرده، بعد از جداسازی روایات صحیح از سقیم، با دسته بندی روایات معتبر، به نكته برداری و اجتهاد از آنها می‏پرداختند.

تمام مباحث اخلاقی مرحوم آیت الله آقامجتبی تهرانی كه به گفته حجت الاسلام رشاد به شكل منظم منتشر شده در مناسبت های مختلف است كه به عنوان نمونه می توان به تحلیل قیام عاشورا اشاره كرد كه با عنوان 'سلوك عاشورایی' در چهار دفتر منتشر شده است.

این مباحث كه در حال و هوای عاشورای حسینی برای عزاداران بیان شده شامل 'تعاون و همیاری'، 'امر به معروف و نهی از منكر'، 'هجرت و مجاهدت' و 'دین و دینداری' است.

مجموعه های صوتی دروس اخلاق شامل مباحث 'حدیث پارسایی' و 'قیام و انقلاب امام حسین (ع)' از سوی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی'آقامجتبی تهرانی' در اختیار علاقه مندان و مشتاقان مباحث اخلاقی قرار می گیرد؛ هرچند مجموعه این آثار به صورت متنی، شنیداری یا دیداری نیز از پایگاه اطلاع رسانی این استاد در دسترس مردم دیندار سراسر كشور و فراتر از مرزهای جغرافیایی است.

جای خالی آیت الله آقامجتبی تهرانی نیز همچون بسیاری از عارفان و علمای اخلاق، پس از رحلتش عیان شد و گمنامی او نشانه ای برای سالكان مقام های عارفانه بود ولی هستند كسانی كه همچون آقامجتبی از شهرت فرار كرده و در گوشه ای به هدایت و موعظه می پردازند و اخلاص خود را در گمنامی می جویند.

حجت الاسلام و المسلمین 'احمد واعظی' رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: اگرچه آیت الله آقامجتبی تهرانی با شخصیتی كه داشت و در شعاع وجودی خود یگانه بود ولی بحمدالله در جامعه ما علمایی وجود دارند كه بتوانند نیازهای اخلاقی و معنوی مردم را برطرف كنند و امیدواریم جایگاه و منزلت این اساتید اخلاقی در قلوب مومنین و جوانان بارور شود.

وی ضایعه ارتحال این عالم عامل ربانی را جبران ناپذیر دانست و افزود: امیدواریم كه خدا این ضایعه را جبران كند و نسل جدیدی از روحانیون اصیل و با معنویت و اخلاق، خلاء وجود آن استاد را پر كنند.

آری، تهران مسیحای خود را از دست داد و مردم مومن تهران داغدار اویند ولی نه تنها در كلان شهر تهران كه در ایران اسلامی، گمنامانی كوی دوست را می جویند و همچون ستارگانی كه در تاریكی های شب، راه هدایت را به كاروانیان نشان می دهند؛ چراغی برای جویندگان معرفت به شمار می روند و وظیفه سالكان طریقت است تا خود را از چشمه های جوشان گمنامان معرفت سیراب كرده و به دنبال كوی دوست باشند كه 'طی این مرحله بی همرهی خضر مكن، ظلمات است بترس از خطر گمراهی'.

فراهنگ(5) **1003**1588