به گزارش خبرنگار معارف ایرنا، آیت الله علی اکبر رشاد امروز چهارشنبه ۱۲ دی در همایش ملی «فقیه سالک» گفت: زمانی که به ظاهر دین پرداختیم، به باطن آن اهمیت ندادیم. به فقه و اصول اهمیت دادیم ولی از اخلاق و معنویت غافل شدیم.
وی افزود: جوانان ما در این تهاجم فرهنگی اسیر شده و به دام افتاده اند. ما می بینیم کسی که زخمی یا اسیر می شود تکریم می شود ولی اسیر جبهه فرهنگی را طرد می‌کنیم.
رشاد ادامه داد: ما حوزویان کوتاهی کردیم و من استغفار می‌کنم. گرچه شب و روز کار می‌کنم و گاهی تا صبح مشغول مطالعه و کار هستم ولی باز هم خودم را مقصر می دانم.
وی افزود: آقامجتبی هوای دل مردم را داشت. شب‌های احیا حدود ۵۰۰ هزار نفر در جلسات آقامجتی حاضر می‌شدند و او از عمق دین برای مردم می‌گفت و گاهی جلسات فقه را تعطیل می‌کرد و اخلاق می‌فت.
رشاد افزود: برجسته‌ترین ویژگی آیت الله تهرانی این بود که صاحب قلب سلیم بود. اگر قلب انسان مریض شود همه وجودش بیمار خواهد شد. خدا ابراهیم را در دو جای قرآن به قلب سلیم ستوده است.
این استاد حوزه افزود: ما از جایگاه قلب غافلیم. یکی از واژه هایی که بیشترین ترکیب را در زبان فارسی ساخته اند دل است و در ادبیات دینی بی نظیر است چون بیش از ۱۴ هزار بار واژه قلب در روایات آمده است.
وی اضافه کرد: من ۵۶ وصف در قرآن درباره قلب پیدا کردم و بیش از ۶۰۰ وصف در روایات در شأن قلب آمده است.
رشاد از قلب به عنوان معیار و میزان یاد کرد و گفت: قلب سلیم از ریا و شرک و شک پاک است و در اختیار خداست. در روایات آمده که قلب، حرم خداست و چرا آن را به دیگران می سپارید که غصبی بالاتر از غصب قلب نیست.
وی تاکید کرد: کارهای فراوانی در ۴۵ سال شده ولی بیش از قلب به ظاهر پرداخته ایم و نقش ما طلبه ها در این زمینه زیاد است. ما باید هوای دل مردم داشته باشیم.
تهران فروکش معنوی کرده است
رئیس حوزه های علمیه استان تهران افزود: بعد از ۱۲ سال شهر تهران که زمانی شهر حکیم نامیده می شد و چندین فقیه صاحب رساله داشت فروکش معنوی کرده است؛ در روایت هایی آمده است که تهران در آخرالزمان فروکش می کند و اکنون با عروج چنین مردانی شاهد فروکش کردن معنوی این شهر هستیم.
آقامجتبی یک الگوی به تمام معنا بود
حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی با تلاوت آیه ۲۱ سوره احزاب گفت: پیامبر باید نمونه و قابل تاسی باشد. ما نیاز به انس گرفتن داریم تا بتوانیم خودمان را تربیت کنیم و مثل آنها شویم. آنچه که جامعه را تکان می دهد انسان های وارسته هستند.
وی افزود: آقامجتبی یک الگوی به تمام معنا و عالم طراز بود. زندگی او الهام بخش و آموزنده بود. اخلاص، ویژگی برجسته آقامجتبی بود. چون هیج وقت تظاهر نداشت و اگر چیزی می دید به ما تذکر می داد که مواظب باشیم ظاهر و باطن ما یکی باشد و اخلاق ما نشانگر یاور ما باشد.
وی با اشاره به این حدیث نبوی که هر کس ۴۰ روز اخلاص داشته باشد، خدا حکمت را از قلبش به زبانش جاری می کند، اظهار داشت: آقامجتبی واقعا چشمه حکمت بود. در هر درس و نکته او حکمتی وجود داشت و تاکید داشت که باید نشان دهیم اخلاص در شکل آشکار و به گونه ای که مردم ببینند داشته باشیم.
پورمحمدی اضافه کرد: ما با احوالات آقامجتبی و درس های او انس داریم ولی مردم کمتر با واکنش او با مسائل حساس اجتماعی آگاهی دارند.
وی افزود: در زمستان ۸۳ که مسائل انتخابات ریاست‌جمهوری مطرح بود، ایشان احساس خطر کرد و فرمود اگر دقت نکنید و عمق مطالب را ندانید و تسلیم جار و جنجنال ها شوید آثار بدی ایجاد می کند و گفت که نگرانم اگر این اتفاق بیافتد کشور و روحانیت تا ۵۰ سال آینده آسیب هایی خواهد دید که به زودی قابل جبران نیست.
وی افزود: جامعه به چنین علمای مخلص و بصیر نیاز دارد که طراز باشد و برای همه الگو و معلم باشد.
آقامجتبی اخلاق عملی داشت
حجت‌الاسلام حسین تهرانی فرزند آقامجتبی تهرانی گفت: وجوهی که سبب شد پدرم از دیگر علما متمایز شود از چند جهت قابل توجه است. یکی جنبه های شخصی مثلا پدر فردی متدین و متشرع بود و مقدس به معنای اصطلاحی نبود. در واقع معتدل بود و از افراط و تفریط دوری می کرد و به آنچه اعتقاد داشت عمل می کرد.
وی افزود: پدرم وظیفه شناس بود و در مسائل مالی بسیار مقید بود. چون معتقد بود رعایت این امور باعث نورانی شدن زندگی می شود. زندگی طلبه ای و اخلاق عملی داشت و نسبت به بیت المال پرهیز می کرد.
وی به جنبه های اجتماعی آقامجتبی هم اشاره کرد و گفت: پدر به هیچ وجه حب ریاست و شهرت یا دیده شدن در رسانه و جامعه علاقه نداشت و حتی حب مرجعیت نداشت.
تهرانی ادامه داد: پدرم مهذب واقعی بود. دل را از دنیا خالی کرده بود و حب الهی و اهل بیت جایگزین آن شد. مردم این حالت ها را در آقامجتبی می دیدند که شیفته او شدند.
وی افزود: البته در مسائل اجتماعی بسیار تیزبین و تیزهوش بود و از طرفی چون تطهیر باطن داشت افراد را می شناخت. تمام هدفش تربیت جوانان بود.
او از آقامجتبی به عنوان مربی اخلاق یاد کرد و گفت: پدر بر اساس روش گفتاری و کرداری در دل مردم جا می گرفت. یعنی در مرحله اول خود را ساخته بود تا توانست دیگران را بسازد. لذا کسی می تواند دیگران را بسازد که خود را قبلاً ساخته باشد.
برای انتشار آثار آقامجتبی از بیت المال استفاده نکردیم
محسن اسماعیلی عضو شورای نگهبان با بیان برخی ویژگی های استاد خود گفت: رمز تاثیر او این بود که جز خدا هیچ‌چیزی را درنظر نمی گرفت.
وی افزود: هشتم بهمن ۷۳ که درس های حوزه برای ماه رمضان تمام می شد، از استاد موعظه خواستیم که فرمود «چرا با این که حجم تبلیغاتی ما بیش از گذشتگان است ولی تاثیرگذاری لازم را نداریم. دل های ما آماده موعظه نیست ولی مردم پذیرش دارند.»
وی از شهرت گریزی آقامجتبی به عنوان یکی از ویژگی های استاد خود یاد کرد و گفت: از شهرداری خواستم تا تابلویی بر سر خیابان برای راهنمایی مردم نصب کنند تا بدانند دفتر آقامجتبی کجاست. وقتی استاد تابلو را که دید مرا خواست و گفت «جنابعالی می خواهید با پول شهرداری مرجع تقلید درست کنید؟» گفتم مردم بدانند که اینجا دفتر شماست. فرمود «پول آن را از جیب خودتان بدهید».
اسماعیلی ادامه داد: یکی از سفارش های ایشان در آخرین شب ها این بود که از بیت المال برای آثار من استفاده نکنید و تا امروز هیچ کمکی از دولت برای انتشار آثار آقامجتبی استفاده نکرده ایم.
وی با بیان خاطره ای گفت: ایشان از امام خمینی اجازه داشت که از پول خمس اقدام به انتشار کتاب کند ولی هیچ وقت اجازه نداد آثار خودش با پول خمس و بیت المال منتشر شود.
این حقوقدان اضافه کرد: زهد آقامجتبی به گونه ای بود که اجازه نمی داد سخنرانی های ایشان از تلویزیون پخش شود. وارستگی و پیوستگی ایشان به خدا به گونه‌ای بود که هنوز جوانان به دنبال درس های این استاد اخلاق هستند.
علیرضا زاکانی شهردار تهران گفت: محله ما در میدان خراسان از قدیم در پرتو بزرگانی همچون آقامجتبی و حق شناس و شاه آبادی قرار داشت که پرچمدار اخلاق بودند.
وی افزود: ویژگی آیت الله تهرانی این بود که در فقه و اصول جزو سرآمدان بود و در حوزه اخلاق یک پایگاه مشخصی را در تهران برقرار کرده بود. ایشان این جهت اخلاقی را در مسیر فداکاری دین و انقلاب قرار داده بود و هنگامی که در محله آقامجتبی و همجوار کلاس های اخلاق ایشان بودیم، استفاده بیشتری از بیانات و کتاب های این استاد اخلاق داشتیم.
زاکانی ادامه داد: از علما و اساتید می خواهم که از تشنگانی در حوزه اخلاق مثل من دستگیری کنند. تلاش خود را بیشتر کنید. چون دشمن نقشه های بسیاری برای جوانان کشیده و ما در دو سال اخیر در بیش از ۷۰۰ مسجد و ۹۰۰ مدرسه طرح آرمان را اجرا کردیم و جوانان بسیاری در این طرح شرکت کردند. حتی برخی از نوجوانان و جوانان توانسته اند خانواده های خود را تحت تاثیر قرار دهند.
همایش‌هایی برای بزرگان تهران
مهدی رضاییان دبیر همایش ملی فقیه سالک گفت: این همایش به عنوان نخستین همایش بزرگداشت علمای بزرگ به همت مجموعه حوزوی امام رضا(ع) برای بزرگداشت آیت الله آقامجتبی تهرانی برگزار می شود و در آینده کنگره هایی برای بزرگداشت آیت الله محمدرضا مهدوی کنی و آیت الله محمدعلی شاه آبادی استاد امام خمینی (ره) و دیگر علمای معاصر خواهیم داشت.
وی با ارائه گزارشی از عملکرد این همایش گفت: اولین وظیفه ما شناخت آثار این بزرگان و معرفی آنان به جامعه است که جمع آوری آثار مکتوب این بزرگان در دست اقدام است و تعیین عناوینی برای پایان نامه های دانشگاهی و رساله های حوزوی داریم که تا کنون با چهار دانشگاه صحبت شده و بتدریج در دانشگاه های دیگر نیز هماهنگی های خواهیم داشت تا همایش اصلی را برگزار کنیم.
رضاییان افزود: ساده زیستی و خدمت به مردم از ویژگی های مهم آقامجتبی بود و لذا فیلم هایی تولید شده است. برنامه حدیث سرو درباره ۵۰ نفر از علما تهیه شده که در برنامه آقامجتبی با ۱۷ نفر از علما مصاحبه های صورت گرفته که در این برنامه مورد استفاده قرار می گیرد.
وی افزود: برخی نهادها مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان صدا و سیما، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، سازمان اوقاف وامور خیریه، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و حوزه هنری مسئولیت هایی را برای تولید محصولات و برگزاری همایش اصلی پذیرفته اند. آیت الله محمدباقر تحریری تولیت مدرسه مروی با اشاره به اهمیت قلب و ضمن تلاوت آیاتی که درباره خشوع قلب آمده گفت: حضرت علی فرمود قیمت انسان هم علم است و هم آداب دینی و هر قدر که در علم و ادب دانا شویم، ارزش انسان بالاتر می رود و انسان با علم هدایت می شود ولی با به کار بستن علوم و مودب شدن به آداب عبادی حجاب های تاریک کنار می رود و انسان رشد می کند.
وی افزود: در واقع ولایت و قرب الهی زمانی حاصل می شود که حجاب های تاریک و حجاب های نورانی را کنار بزنیم.
حجت‌الاسلام محمدهادی رحیمی صادق رئیس حوزه علمیه تهران گفت: اخلاق و سلوکی که از فقه و عرفان و دانش های اصیل حوزوی و به ویژه بصیرت باشد، قله ای است که آقامجتبی نشان دادند و اثبات کردند.
در این مراسم مجموعه کتاب های اخلاق الهی که به زبان های عربی، اردو و روسی در کشورهای لبنان، پاکستان و روسیه ترجمه شده، رونمایی شد.
مروری بر زندگی آقامجتبی تهرانی
آقامجتبی تهرانی که متولد سال ۱۳۱۶ هجری شمسی در تهران بود، تحصیل در علوم دینی و حوزوی را از دوران کودکی آغاز کرد و با هدایت و ارشاد پدر بزرگوار خود، برای چهار سال به مشهد مقدس مهاجرت کرد.
این استاد اخلاق، پس از گذراندن دوره سطح به قم مهاجرت کرد تا در حوزه نوپای آن زمان حضور یابد و سطوح عالی دروس حوزوی را نیز به اتمام برساند که در این روزگار، محضر علمی بزرگانی چون حضرت امام خمینی(ره) ، مرحوم آیات عظام سیدحسین بروجردی، سیدمحمدرضا گلپایگانی و مرحوم علامه سیدمحمدحسین طباطبایی را درک کرد.
وی با نبوغ و پشتکار خود در جوانی به درجه اجتهاد رسید و مقبولیت علمی وی نزد حضرت امام خمینی(ره) به اندازه ای بود که حضرت امام به وی اجازه داد تا تقریرات درس بیع را جمع آوری کرده و به صورت یک اثر مستقل منتشر کند که در همین ایام، کتاب مکاسب محرمه حضرت امام و دو جلد رسائل اصولی ایشان را تنظیم و منتشر کردند.
پس از درگذشت آیت الله العظمی بروجردی، حضرت امام خمینی(ره) آقا مجتبی تهرانی را مامور جمع آوری فتاوا و تنظیم اولین نسخه از رساله عملیه و مناسک حج خویش کرد که در همان ایام به چاپ رسید و در دسترس مقلدان قرارگرفت. سه سال پس از تبعید امام خمینی (ره)، آقا مجتبی به نجف رفت ولی مدت زیادی طول نکشید که امام به ایشان امر کردند تا در تهران حضور داشته باشد و لذا در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت.
آیت الله آقامجتبی تهرانی از آن زمان تا پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی به اقامه نماز جماعت در مسجد جامع بازار پرداخت و تدریس سطوح عالی خود را در مدارس علمیه تهران آغاز کرد و تربیت و هدایت مردم را به دست گرفت. این عالم ربانی، پس از سال ها تدریس برای شاگردان و طلاب حوزه علمیه و نیز برگزاری جلسات عمومی اخلاق در بامداد ۱۳ دی سال ۱۳۹۱ به لقاء الله پیوست.
نظر شما