مقام معرفت و وفاي حضرت ابوالفضل در فرهنگ شيعه

حجت الاسلام 'محمدمهدی زارعی گلپایگانی' روز چهارشنبه به خبرنگار معارف ایرنا گفت: در فرهنگ شیعه از حضرت عباس(ع) به عنوان نماد وفا یاد می شود و در زیارتنامه آن حضرت نیز می خوانیم كه ابوالفضل(ع) اهل وفا بوده و خدا بهترین پاداش را به او داد؛ یعنی پاداش كسی كه به عهد خود وفا كرد.

وی افزود: موضوع وفا انسان را به مفاهیم عالی در قرآن توجه می دهد. چون قرآن تاكید می كند كسانی كه به عهد خود با خدا وفادار بمانند از اجر بزرگی برخوردار می شوند و این موضوع شامل همه انسان ها می شود؛ یعنی اگر ما هم به عهدی كه با خدا بسته ایم وفادار بمانیم؛ به جای پاداش كوچك دنیوی، خدا به ما نیز اجرهای بزرگ معنوی می دهد.

این استاد حوزه گفت: وفا به معنی چیزی است كه انسان آن را كامل كند و ناقص نگذارد. پس اگر كسی در مقام گفتار، حرفی را زد ولی در مقام عمل پایبند آن گفتار نبود در واقع آن كار را ناقص گذاشته ولی اگر در مقام عمل نیز پایبند بود؛ وفا كرده است. یعنی اگر به آن چیزی كه فهمیده و اعتقاد پیدا كرده، عمل نكند وفا ندارد؛ چون كار را كامل نكرده است.

وی اضافه كرد: هر كدام از ما فهمی دارد و می داند كه خدا چه چیزی را دوست دارد و چه چیزی را دشمن می دارد. حال اگر به فهمی كه داریم وفادار باشیم و به آنچه كه خدا با ما عهد كرده وفادار باشیم، یعنی پایبند آن چیزهایی باشیم كه می دانیم خوب است و گریزان از آن چیزهایی باشیم كه می دانیم بد است و به همین میزان وفا كنیم، خداوند به ما اجر عظیم خواهد داد.

زارعی در ادامه گفت: وفای به عهد مراحلی دارد. یعنی كسی كه به محدوده كمی معرفت داشته باشد و به آن وفا كند؛ خداوند او را وارد محدوده بزرگتری می كند و در آنجا یك وفای عمیق تری را می طلبد و اگر در آنجا هم به عهد الهی وفا كند؛ خداوند معرفت بیشتری را به عنوان پاداش به او می دهد.

این استاد حوزه افزود: این معرفت همانند پلكانی می شود كه انسان یك پا را روی معرفت جدید می گذارد و پای دیگر را بر روی پله وفای به عهدی كه داشته و به همین نحو بالا می رود تا جایی كه درباره حضرت عباس به 'نافذ البصیره' یعنی ایمانی كه محكم و نفوذناپذیراست، تعبیر شده است.

وی با اشاره به این كه قمربنی هاشم در جایی قدم گذاشت كه پیامبر و ائمه (ع) قدم گذاشتند؛ اظهار داشت: در دعای ندبه یكی از شرایط ائمه اینگونه بیان شده است كه 'خدا با آن ها شرط كرد كه نسبت به ارزش های بدلی دنیا (چون دنیا ارزش ذاتی ندارد) بی توجه باشند و ارزش واقعی را بخواهند و آنان نیز این شرط را پذیرفتند.

این اندیشمند مذهبی افزود: وفای به عهد در اولیای خدا و معصومین هم هست و ابوالفضل العباس نیز به دنبال همان بود. یعنی نسبت به دنیا بی اعتنا بود و اعتقاد داشت آن چیزی كه ارزش دارد، خدا و دستورات الهی است و به همین دلیل به آن پایبند بود و این مساله نشانه معرفت ایشان است.

زارعی اضافه كرد: ابوالفضل (ع) به عهد الهی وفادار بود و برغم برخورداری از موقعیت ، جایگاه علمی و عشیره ای كه امكان ایجاد جایگاه ویژه ای را برای ایشان فراهم می ساخت همه را فدای امام زمان خود كرد و به عهد خود وفادار بود تا جایی كه جانش را در این مسیر نثار كرد.

وی همچنین گفت: اگر انسان معرفت داشته باشد و بداند چه گوهری را در اختیار دارد نسبت به آن گوهر وفادار می ماند؛ هر چند دیگران بگویند آن گوهر ارزشی ندارد و به هیچ قیمتی حاضر نیست آن را از دست بدهد و انبیا و ائمه می دانستد مقام قرب الهی و انس با خدا چه گوهری است و آن را با هیچ چیز عوض نمی كردند و قمربنی هاشم نیز این معرفت را پیدا كرده و به همین دلیل به این جایگاه رسیده است.

فراهنگ(4)**1003**1588