اميد براي احياي يكي از درياچه هاي در حال نابودي جهان/ خشك شدن درياچه آرال متوقف شد

به گزارش ایرنا به نقل از ریانووستی، 'پتر زاویالوف' معاون انستیتو اقیانوس شناسی آکادمی علوم روسیه روز سه شنبه در نشست هیات مدیره این آکادمی گفت: وضعیت دریاچه آرال در حال تثبیت است و روند خشک شدن آن متوقف شده است.

وی افزود: تبخیر آب دریاچه آرال هم متوقف شده است.

به گفته دانشمند روسی،با بارش اندکی باران و پیدایش ذخایر زیرزمینی آب، سطح آب این دریاچه ثبیت می شود.

زاویالوف گفت: با وجود غلظت بالای نمک آب دریاچه آرال، این آبگیر دارای اکوسیستم ویژه خود شده است و در آن 40 نوع 'فیتوپلانکتون' و مقادیر زیادی 'زئوپلانکتون' پدید آمده اند.

معاون انستیتو اقیانوس شناسی آکادمی علوم روسیه با اشاره به تجربه خشک شدن دریاچه آرال در 2 هزار سال پیش و نیز 500 سال قبل، علت این پدیده را عوامل طبیعی و تغییرات آب و هوایی و دخالت های انسان در محیط زیست عنوان کرد.

دریاچهٔ آرال میان کشورهای قزاقستان و ازبکستان واقع شده بود که مساحت آن ده برابر کوچک شده است و خشکیدن آن یکی از بزرگ‌ترین فجایع زیست‌محیطی کره زمین به شمار می‌رود.

دریاچه آرال در گذشته یکی از چهار دریاچهٔ بزرگ دنیا بود که ۶۸ هزار کیلومتر مربع وسعت داشت اما از دههٔ 1960 که دولت شوروی انحراف مسیر رودخانه های آمودریا و سیردریا به صحرای قره‌قوم (به منظور کشاورزی) را آغاز کرد، این دریاچه رفته رفته کوچک شد و در سال ۱۹۸۷ به دو دریاچهٔ کوچک آرال شمالی و آرال جنوبی تقسیم شد.

در سال ۲۰۰۴ مساحت این دریاچه به ۲۵ درصد مساحت اصلی رسیده و درصد شوری آب آن ۵ برابر شد.

دو دریاچه شمالی و جنوبی در سال ۲۰۰۷ میلادی به ۴ دریاچه متشکل از آرال شمالی، دو دریاچه در شرق و غرب دریاچهٔ جنوبی پیشین و یک دریاچهٔ کوچک بین دریای شمالی و جنوبی تقسیم شدند که همگی در مجموع ۱۰ درصد مساحت اصلی دریاچه را داشتند.

در سال ۲۰۰۹ تصاویر ماهواره‌ای نشان داد که دریاچهٔ شرقی و دریاچهٔ جنوبی هم به‌کلی خشک شده و دریاچهٔ غربی نیز بسیار کوچک‌تر شده‌است.حداکثر عمق دریاچهٔ آرال نیز در سال ۲۰۰۸ حدود ۴۲ متر اندازه‌گیری شده‌است.

بررسی اسناد بر جای مانده از دوران شوروی سابق نشان می دهد که دخالت روس ها در مسیر های آبریز این دریاچه در راستای عمل به دکترین معروف 'غلبه بر طبیعت برای تحقق مدینه فاضله کمونیستی' دلیل اصلی این پهنه آبی بزرگ بوده است.

دریاچه آرال که قبل از خشک شدن به اندازه جزیره ایرلند وسعت داشت، به دلیل تنوع اکوسیستم آن در بین دانشمندان زیست شناس به 'آمازون آسیای مرکزی' معروف بود، اما طرح روس ها برای اجرای سیستم های آبیاری مورد نیاز کشت اراضی وسیع پنبه در این منطقه از جهان، آرال را به سرنوشت غم انگیزی دچار کرد.

بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، خشک شدن دریاچه آرال موجب شد که نمک سمی بر جای مانده از آفت کش ها و پساب کشاورزی بخش بزرگی از اراضی کشاورزی کشورهای قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان را آلوده کند و بیماری هایی مانند سرطان، سل و کم خونی در بین ساکنان این مناطق گسترش یابد.

اروپام/2242**518