از ماه خدا تا خانه خدا

خدایا! دوباره میهمانی تو شد و توفیق طاعت و روزه داری، بهره بندگانت شده است. خدایا! ده ها سال است كه با آغاز ماه مبارك رمضان و انجام فرایض، دلم حال و هوای خانه تو را می كند؛ چرا كه اولین دعایی كه امام صادق و امام كاظم علیهما السلام بعد از نمازهای پنجگانه به آن سفارش كرده اند؛ همان دعایی است كه لحظاتی انسان را به خانه خدا و بارگاه نبوی مهمان می كند؛ 'اللهم ارزقنی حج بیتك الحرام'

خدایا! هر سال با آمدن ماه مبارك رمضان و پهن شدن سفره ضیافتت، دوباره از تو می خواهم كه نه تنها امسال كه هر سال توفیق طواف مسجد الحرام و زیارت حرم پیامبر رحمتت(ص) را نصیبم كنی 'فی عامی هذا و فی كل عام' ولی این داستان ادامه دارد و هر سال ماه های ذیقعده و ذیحجه فرا می رسد و حاجیان عازم بیت الله الحرام شده و پس از مناسك حج، حرم رسولت را زیارت می كنند و من كه از این قافله عقب مانده ام؛ چشم به درگاه رحمت تو می دوزم تا شاید سال آینده جزو زائران خانه ات باشم و با این امید، هنگامی كه مهمانی تو دوباره سر می گیرد؛ با شوق و ذوق و هزاران امید، بعد از هر نماز زمزمه می كنم 'اللهم ارزقنی حج بیتك الحرام'.

آیا می شود كه امسال جزو زائران خانه تو باشم و در شب قدر بر گذرنامه ام مهر تایید بزنی و همراه امام زمان(عج) و میلیون ها زائر به گرد خانه ات بچرخم و لبیك گویم؟

خدایا! زیارت خانه ات را با همان ویژگی هایی نصیبم كن كه در دعای امام صادق(ع) آمده است؛ یعنی با آسایش خاطر و سلامتی و همچنین روزی وسعت یافته و مبادا مرا از آن اماكن گرامي و مشاهد شریف و زیارت قبر پیامبرت محروم كنی!

خدایا! درخواست خود را با تمام شرایطی از تو می خواهم كه در این دعا آورده ای؛ از تقدیر و فرمان حتمی تو در شب قدر تا حكمی كه برگشت داده نمی شود و با همه این ویژگی ها مرا و تمام آرزومندان را جزو زائران مسجد الحرام قرار ده.

خدایا! زیارت خانه تو زمانی مقبول و پذیرفته است كه تو آن را بپذیری؛ سعی و تلاشم را قبول كنی؛ گناهانم را بیامرزی و بدی هایم را بپوشانی!

هرچند معارف بسیاری در این دعای مختصر ذكر شده اما كمتر دیده می شود كه زمزمه میهمانان ضیافت الهی در مساجد و محافل مذهبی دعای 'اللهم ارزقنی حج بیتك الحرام' باشد در حالی كه شیخ عباس قمی دعای 'یا علی یا عظیم' و 'اللهم ادخل علی اهل القبور السرور' را بعد از این دعا ذكر می كند.

حجت الاسلام 'محمدمهدی زارعی' استاد حوزه علمیه اصفهان به خبرنگار معارف ایرنا گفت: محور دعای اول و چهارم مفاتیح الجنان كه مرحوم شیخ عباس قمی در اعمال مشترك ماه مبارك رمضان ذكر می كند؛ حج است.

وی درباره چهارمین دعا كه به نام دعای حج آمده و با عبارت 'اللهم انی بك و منك اطلب حاجتی' آغاز می شود؛ اظهار داشت: در این دعا آثاری برای حج مطرح می شود كه از جمله آنها می توان به مورد قبول بودن، بی پیرایه بودن، در حال رشد بودن و خالصانه بودن آن اشاره كرد.

این استاد حوزه به دیگر ویژگی های این حج اشاره كرد و گفت: طبق این دعا از خدا می خواهیم كه حجی را نصیب ما كند كه از نظر روحی و روانی موجب شادمانی و سرور باشد و سبب بالارفتن درجات زائر شود و همچنین حجی كه سبب شود چشم ما از حرام پوشیده شود و از گناهان دوری كنیم تا جایی كه محبوب ترین اعمال در نزد ما آن چیزی باشد كه خدا آن را دوست دارد و آن كارهایی را ترك كنیم كه خدا ما را از آن نهی كرده است.

به گفته زارعی طبق دعای حج باید نتیجه همه اعمالی كه ذكر شد این باشد كه از درگاه الهی درخواست توفیق شهادت همراه با اولیای الهی را داشته باشیم و این شهادت در زیر پرچم پیامبراكرم(ص) باشد.

بندگان و میهمانان ضیافت الهی در سحرها و شب های ماه مبارك رمضان دست نیاز به سوی درگاه آن مهربان بلند كرده و خواسته های خود را از زبان معصومین(ع) بیان می كنند؛ خواسته هایی كه تامین كننده دنیا و آخرت آنان باشد و ذخیره ای برای روز نیازمندی بندگان در قیامت باشد.

توفیق به جاآوردن حج یكی از این درخواست هاست كه در دعاهای مختلف ماه مبارك رمضان آمده است؛ از دعاهای هر شب ماه رمضان گرفته تا دعای ابوحمزه و دعاهای بعد از نوافل ماه مبارك رمضان.

حجت الاسلام 'صالح قنادی' استاد حوزه معصومیه با بیان روایتی گفت: عمره گذار و حاجی میهمان خدا هستند و یكی از نكات مشترك میان ماه مبارك رمضان و حج آن است كه روزه دار و حاجی، هر دو مهمان خدا هستند.

وی افزود: انسان در ماه مبارك رمضان آمادگی این مهمانی را پیدا می كند. چون در این ماه، به ویژه در شب قدر كه تمام امور بندگان مقدر می شود؛ امور معنوی ما نیز تقدیر می شود و یكی از بارزترین جلوه های آن این است كه اتصال معنوی انسان به یك اتصال محسوس یعنی زیارت خانه خدا برسد.

استاد دانشكده تفسیر و معارف قرآن كریم با بیان این كه 'حضور در خانه خدا نقطه اوج حضور مادی و معنوی است' افزود: اگرچه كعبه یك بهانه برای ارتباط معنوی با خداست؛ ولی طبیعت انسان این گونه است كه هنگامی كه در یك شرایط فیزیكی خاصی قرار می گیرد؛ شرایط خاص معنوی نیز بیشتر حاصل می شود و دعای انسان به اجابت نزدیك می شود.

در یك حدیث قدسی آمده است كه 'ای موسی حتی نمك غذایت را از من بخواه'؛ یعنی نگاه بنده فقط باید به درگاه رحمت و فضل الهی باشد و حتی كوچكترین درخواست هایش را از خدا بخواهد؛ چه رسد به خواسته هایی كه در نظر انسان مهم و بزرگ باشد؛ مانند حج كه به گفته رهبر معظم انقلاب 'آرزوی دینداران'، 'بهشت ذاكران' و 'فرصت صالحان' است.

حجت الاسلام زارعی با بیان فرازهایی از دعاهای ماه مبارك رمضان گفت: بخشی از مفاهیم دعا، انسان را متوجه خواسته های ارزشمند می كند. یعنی ممكن است دعاهای سطحی كنیم و از خدا بخواهیم قرض ما را ادا كند و بیمارانمان را شفا دهد و هرچند این دعاها نیز خوب است ولی انسان باید دعاهایی كند كه افق او را بالا ببرد.

وی افزود: اگر قرار است در ماه مبارك رمضان از خدا درخواستی داشته باشیم؛ بهتر است كه از او بندگی و یك فرصتی عالی تری را برای بندگی بخواهیم كه حج نیز یكی از این فرصت هاست.

این استاد حوزه گفت: انجام مناسك حج در گذشته با سختی های بسیاری همراه بود و گاهی تا یك سال به طول می انجامید و چنین عملی بسیار ارزشمند است؛ چون فریضه حج عبادتی است كه فقط یك بار در طول زندگی نصیب مسلمانان می شود.

وی با بیان این كه ماه رمضان جلوه ای از حج است؛ افزود: درخواست یك عبادت جانانه و تاثیرگذار یعنی حج دارای آثار و بركاتی است كه در دعای ماه مبارك رمضان آمده و حاجی اینگونه تلقی می كند كه یك بار برای همیشه بار خود را ببندد؛ همانگونه كه بار معنوی یك ساله خود را در ماه رمضان می بندیم.

به گفته زارعی همانطور كه ماه مبارك و فضای بندگی خدا بر دل های مومنان تاثیر می گذارد و انسان از صبح تا غروب روزه دار است؛ در آنجا نیز باید روزها و ماه هایی را در بندگی باشد كه در چنین حالتی ذكر و توجه خالص تری متوجه دل های زائران بیت الله می شود.

حجت الاسلام قنادی نیز معتقد است: مكان و زمان تاثیرپذیرند و پ‍ژواك اعمال را در خود حفظ می كنند؛ لذا می توان در مسجد الحرام از فیوضات عبادت پیامبران بهره برد و حرم امن الهی مكانی است كه درهای آن همیشه به روی بندگان الهی باز بوده و پاكان و موحدان در طول تاریخ ارتباط خود را با خداوند در نقطه اوج به ثبت رسانده اند.

خدایا! بسیاری از بندگانت سالهاست كه روزشماری می كنند تا تقدیر تو آنان را جزو زائرین حرمت قرار دهد و هرچند مشكلات اقتصادی سبب شده تا برای پیوستن به این كانون معارف الهی، دل به رحمت و فضل تو بندند؛ اما چه باید كرد جز این كه همچنان در انتظار حج هستند؛ همانگونه كه ظهور حجتت را انتظار می كشند.

حجت الاسلام زارعی درباره انتظار حج گفت: حالت انتظار برای حج، دل ها را متوجه می كند و زمانی كه دعای حج را می خوانیم؛ یك توجه ویژه ای به آن داریم؛ یعنی آن قراری را كه با خدا داریم؛ دوباره یادآوری می كنیم و اینگونه از خدا می خواهیم كه قرار است حجی به جا آوریم كه در آن حج گناهانمان آمرزیده شود و تلاشمان مورد پذیرش خدا قرار گیرد و خدا عنایت ویژه ای به ما داشته باشد.

وی با بیان این كه ذكر گاهی در قالب شكر و دعا متبلور می شود؛ افزود: مقام دیگر ذكر آن است كه در مقام بندگی خدا هستیم و بندگی، ذكر عملی است و در این حالت كه گناهان را ترك می كنیم؛ باید به یاد داشته باشیم كه قرار است جایگاه پیامبران را زیارت كنیم و تجدید بیعتی با خدا داشته باشیم و در نتیجه یادآوری همه این نكات، 'ذكر الله' است كه باعث می شود انسان از گناه دوری كند.

خدایا! اگر زیارت خانه خودت را امسال نصیبم كنی؛ سال آینده دوباره این دعا را زمزمه خواهم كرد و اگر قضا و قدر تو این توفیق را نصیبم نكند؛ بازهم این دعا را بعد از هر نماز می خوانم. چون احساس می كنم با این دعا راهی یك سفر معنوی هرچند كوتاه و مختصر، به سوی خانه ات و حرم رسول اكرم(ص) و قبور ائمه بقیع می شوم تا شاید روزی همراه با میلیون ها مسلمان و به همراه حجتت (عج) لبیك گویان بر گرد حرمت بگردم و نماز شكر به جا آورم.

فراهنگ(5)**1003**1588