محمد بن زكرياي رازي در 251 هجري قمري برابر با سال 244 هجري خورشيدي در شهر ري پا بر اين دنياي فاني نهاد و در زادگاهش به تحصيلات خود در زمينه هاي مختلف از جمله فلسفه، رياضيات، نجوم، شيمي و ادبيات همت گماشت.
زكرياي رازي از همان اوان جواني به تحصيل در زمينه كيمياگري علاقه مند شد و توانست تجارب زيادي را در اين زمينه كسب كند.
رازي به دليل كار با مواد شيميايي و بخارهاي ناشي از آن چشم هايش دچار التهاب شد و به نزد طبيب رفت و وقتي با هزينه بالاي درمان روبه رو شد، تصميم گرفت تا طب را فرا گيرد و به همين منظور به دانشگاه پزشكي بغداد رفت و در آنجا از محضر استادان برجسته اي چون، علي بن ريّن طبري، ابو زيد بلخي و ابوالعباس ايرانشهري كسب فيض كرد.
وي در بغداد به شهرت فراواني رسيد و رييس بيمارستان معتضدي آن ديار شد، پس از مدتي به دليل حسادت و كينه ورزي پزشكان آن ديار ترجيح داد كه بغداد را ترك كند و به ري باز گردد. رازي هنگام بازگشت به ري بيمارستاني تاسيس كرد و رياست آن را به عهده گرفت.
اين بيمارستان علاوه بر آن كه مانند بيمارستان هاي امروزي، محلي براي درمان بيماران بود، مركز تجمع دانشمندان، حكما و پزشكان نيز محسوب مي شد. رازي در بيمارستان، مجلس درس بزرگي داشت كه روزها در آن به تدريس مشغول بود. بيماراني كه به بيمارستان مراجعه مي كردند، ابتدا توسط شاگردان وي معاينه و اگر آنها از تشخيص عاجز مي ماندند، رازي خود بيماران را معالجه مي كرد و سپس آن را براي شاگردانش شرح مي داد.
رازي همه كس را لايق طبابت نمي دانست و عقيده داشت كه طبيب بايد داراي خصوصيات و صفات ويژه اي باشد كه با داشتن آنها و تزكيه نفس و روحيات مخصوص، بتواند نام طبيب بر خود نهد و پس از آن نيز هر طبيبي نمي تواند حاذق باشد بلكه بايد مراحلي را طي كند تا شايستگي ناميده شدن به عنوان طبيب حاذق را داشته باشد. وي نخستين پزشكي است كه تفكيك بين آبله و سرخك را مطرح و برخي از شعبه‌هاي اعصاب را در سر و گردن شناسايي كرد. رازي پزشكي نوآور بود و پيروي كوركورانه از پزشكان پيش از خود را روا نمي‌دانست بر اين باور بود كه 'تجربه بهتر از علم طب است' و منظور او از علم طب، نوشته‌هاي پيشينيان بود. او از دانشمندان بزرگ جهان اسلام بود كه به 'جالينوس المسلمين' لقب يافت .
زكرياي رازي پس از مدتي تصميم گرفت تا دگر بار براي كسب مهارت به بغداد بازگردد. بنابراين پس از حضور در بغداد توانست رياست بيمارستان مقتدر را برعهده گيرد و در اين شهر به شهرتي بي سابقه دست يابد اما پس از مرگ معتضد، خليفه عباسي، دوباره به ري بازگشت و تا پايان عمر در اين شهر به درمان بيماران مشغول شد.
رازي كتاب هاي فراواني در زمينه كيمياگري به رشته تحرير در آورده كه شاخص ترين آنها 'الاكسير' و'التدبير' است. آثار به جاي مانده از او بيش از 200 مجلد كتاب است كه مهم ترين آنها را مي توان الحاوي، طب المنصوري، من لا يحضره الطبيب،الجَذْر الحِصية، الاَسرار، المَدْخل التعليمي، الطِبُ الروحاني، السيرةُ الفلسفيه، اَمارت الاِقبال الدولة، اللذة و العلم الالهي، هو الطب الروحاني نام برد، رازي در بيشتر رشته هاي علوم طبيعي و حتي فيزيك تبحري خاص داشت.
زكرياي رازي در زمينه علم شيمي و كيمياگري به مهارت خاصي رسيده بود. وي در ابتدا، تأثير خود را در شيمي از طبقه بندي مواد آغاز كرد. او نخستين كسي بود كه اجسام را به سه گروه جمادي، نباتي و حيواني تقسيم كرد و توانست به عنوان پايه‌گذار علم شيمي نوين، كاشف مواد بسياري چون الكل، داروهاي سمي آلكالوييدي، اسيد سيتريك، اكسيد آرسنيك، استات مس براي شستشوي زخم، اسيد كلريدريك و اسيد سولفوريك شود و اين گونه سرآمد كيمياگران معاصر خويش شد.
محمد بن زكرياي رازي در اواخر عمر خويش، به دليل كثرت كار و مطالعه فراوان نابينا شد و سرانجام پس از سال ها تحقيق و تاليف در زمينه علم طب، در سال 313 هجري قمري برابر با برابر با 304 هجري خورشيدي در زادگاهش شهر ري براي هميشه چشم از دنياي فاني فرو بست و در همان جا نيز به خاك سپرده شد.
پنجم شهريور همزمان با روز بزرگداشت محمدبن زكرياي رازي به پاس زحمات فراوان او در علم شيمي و بويژه علم داروسازي، در ايران به عنوان روز داروسازي نامگذاري شده است. اينك با توجه به زيرساخت هاي محكم در اين زمينه، داروسازي ايران، توانسته است با همت دست اندركاران متخصص و متعهد اين علم، پيشرفت هاي قابل توجهي داشته باشد به گونه اي كه بيش از 95 درصد از داروهاي حياتي و مهم به همت محققان داروساز در كشور توليد مي شود.
اطلاع**9128**9131
گروه اسناد و اطلاع رساني - پنجم مرداد بزرگداشت پزشك، فيلسوف و شيميدان ايراني زكرياي رازي است او كه با اعتبار علمي و تجربي شايسته خود در علم پزشكي و داروسازي سرآمد انديشمندان در تمامي زمان ها شد.