به گزارش ايرنا، براساس سرشماري سال 1390 نزديك به 5.7 درصد جمعيت كشور بيش از 65 سال سن دارند.
دفتر مرجع جمعيت در گزارشي اعلام كرد باروري كل در ايران اكنون 1.9 فرزند است. اگر اين شاخص در حد 2.1 بچه يا كمتر باشد به معني كاهش تدريجي جمعيت و در نهايت انقراض نسلي است.
تغييرات جمعيتي كشور در حالي رخ داده كه با كاهش اساسي و منحصر به فرد باروري در مدت زمان حدود يك دهه، ساختار سني هم به سرعت تغيير كرده و جمعيت به سوي سالمندي پيش مي رود.
هم اكنون جمعيت كشور را نمي توان جمعيتي سالخورده دانست اما شكي نيست كه طي يك تا دو دهه آينده جمعيت به سمت سالخوردگي پيش خواهد رفت. به عبارتي تا دو دهه ديگر حدود 10 درصد جمعيت كشور بيش از 64 سال سن خواهند داشت.
بررسي آماري نشان مي دهد در سالهاي 1335تا 1390 ميانگين سني جمعيت افزايش يافته و از 23.7 به 29.8 سال رسيده است. اين در حالي است كه ميانگين سني در سال 1390 در مناطق شهري كشور 30.1 سال گزارش شده است.
همچنين نسبت جواني جمعيت در سالهاي ياد شده از 42.17 به 23.4 درصد رسيده كه اين نسبت جمعيت صفر تا 14 سال به كل جمعيت است.
كاهش نسبت جواني جمعيت با افزايش نسبت سالخوردگي همراه بوده ، به طوري كه اين نسبت در سال 1345 برابر با 14.17 درصد بود و تا سال 1390 به 35.1 درصد رسيده است. اين نسبت از جمعيت 60 سال به بالا به جمعيت زير 15 سال محاسبه مي شود.
اين در حالي است كه ميزان باروري كل(تعداد فرزنداني كه يك زن به طور متوسط در طول دوران باروري به دنيا مي آورد) از بيش از 6 فرزند در دهه 1360 به 1.9 فرزند كاهش يافته است.
كاهش فرزندآوري در شرايطي رخ داده كه ميانگين سن در نخستين ازدواج براي مردان از 24.9 سال در سال 1335 به 26.7 سال در سال 1390 و براي زنان از 19 سال به 23.4 سال در همان دوره زماني رسيده است.
نسبت ياد شده براي مناطق شهري كشور براي مردان و زنان به ترتيب از 25.7 سال به 27.1 سال و از 18.5 سال به 23.6 سال رسيده است.
افزايش سن نخستين ازدواج در حالي است كه بسياري از زوجين حاضر به فرزند آوري نيستند و فاصله ازدواج با فرزندآوري به ويژه در مناطق شهري كشور افزايش يافته است.
بي ترديد جامعه اي كه تمايلي به فرزند آوري به دليل مشكلات اقتصادي ندارد، نمي تواند جمعيتي را جايگزين سالخوردگان كند و چنين جامعه اي بتدريج به سوي پيري پيش خواهد رفت.
رشد بالاي جمعيت در دهه 1360 بدون برنامه ريزي انجام شد. جمعيت تشويق به فرزندآوري شد و متولدان آن دوره هم اكنون خيل مراجعان به بازار كار هستند كه مشكلات عديده اي پيش رو دارند.
بي برنامگي سالهاي گذشته امروزه مشكل ازدواج، مسكن و اشتغال را پيش روي نسل جوان قرار داده است و در صورتي كه نتوانيم براي آنها كاري انجام دهيم بر انبوه مشكلات افزوده خواهد شد.
پيش بيني شده است در صورتي كه 5.5 ميليون نفري كه هم اكنون در دانشگاههاي كشور مشغول به تحصيل هستند در پايان تحصيل به بازار كار مراجعه كنند و با درهاي بسته مواجه شوند اقتصاد كشور با جمعيت 8.5 ميليون نفري بيكار مواجه خواهد شد.
هم اكنون جمعيت سالمند نيز با رخدادهاي ناگواري رو به رو است. جمعيت كشور به سمت سالخوردگي پيش مي رود و نياز به خدمات رفاهي و درماني هر روز بيش از گذشته خود را نشان مي دهد.
افزايش تخت هاي بيمارستاني، خدمات فيزيوتراپي، نياز به سمعك و عينك، نياز به آزمايشگاه هاي پزشكي، نياز به خدمات شهرداري براي سالمندان(تاسيس پاركهاي قابل استفاده براي آنان،طراحي خودروهاي جمعي براي استفاده بهتر سالمندان و موارد متعدد ديگر)،هموار كردن پياده روهاي شهري براي افراد سالمند و بسياري از خدمات ديگر كه كشورهاي توسعه يافته براي جمعيت سالمند خود پيش بيني كرده اند را بايد از امروز براي آنها برنامه ريزي كنيم.
بي ترديد وقتي كه ميزان باروري كل در كشور به نحو چشمگيري كاهش يافته است، اندازه متوسط خانوار كوچكتر خواهد شد. شكي نيست كه بسياري از فرزندان، قادر به نگهداري از والدين سالمند خود نيستند و بايد از هم اكنون به فكر توسعه خانه هاي سالمندان با امكانات درخور باشيم.
جمعيت حركت خود را بتدريج انجام مي دهد و در صورتي كه با اين حركت نتوانيم برنامه ريزي كنيم با معضل خاص جمعيتي مواجه خواهيم شد. اگر امروز چشمان خود را بر اين حركت جمعيتي ببنديم، در دو دهه آينده جامعه با هزينه هاي بالاي سالخوردگي مواجه خواهد شد و بي ترديد جامعه اي كه دورنمايي از رفاه در پيش روي نداشته باشد دچار ياس و سرخوردگي مي شود.
سالخوردگي جمعيت كه بتدريج از راه مي رسد را امروز جدي بگيريم تا فردا همانند امروز كه مشكل جوانان را پيش روي داريم با معضل سالخوردگي جمعيت مواجه نشويم.
اقتصام(5) ** 9123 **1561
تهران- جمعيت كشور رو به سالخوردگي مي رود و اين در حالي است كه هنوز مشكلات جوانان و به طور عمده بيكاري آنان ، حل نشده است.
