به گزارش ایرنا، در روایات آمده است كه جبرئیل در روز هشتم ذیحجه حضرت آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند و صبحگاهان عازم صحرای عرفات شد. جبرئیل هنگام خروج از مكه، احرام بستن و لبیك گفتن را به او آموخت و چون عصر روز عرفه فرا رسید، آدم را به غسل فرا خواند و پس از نماز عصر، او را به وقوف در عرفات دعوت كرد و كلماتی را كه از پروردگار دریافت كرده بود به وی تعلیم داد.
آدم (ع) تا غروب آفتاب همچنان دعا میكرد و با تضرع اشك می‌ریخت. وقتی كه آفتاب غروب كرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد و شب را آنجا گذراند. صبحگاهان در مشعر بپاخاست و به دعا پرداخت.
همچنین در تاریخ آمده است: جبرئیل(ع) در صحرای عرفات، مناسك حج را به حضرت ابراهیم (ع) آموخت و حضرت ابراهیم (ع) در برابر او می فرمود: عرفت؟ (شناختی ؟ یاد گرفتی ؟)
باز در جای دیگری آمده است كه رسول اكرم(ص) برتخته سنگی از كوه جبل الرحمه در صحرای عرفات ایستاد و خطبه معروف عرفات را ایراد كرد.
امام سوم شیعیان نیز برای انجام فرضیه الهی امر به معروف و نهی از منكر و وقایع كربلا ، سفر خویش را از مراسم حج آغاز كرد و دعای بلند روز عرفه را در دامنه كوه جبل الرحمه صحرای عرفات خواند.
امروز نیز صحرای عرفات میعادگاه حاجیان و عاشقانی است كه با قلبی آكنده از عشق معبود و بدور از وسوسه های شیطانی و مادیات دنیوی به حریم الهی راه یافته اند و از گذشته استغفار كرده و برای سعادت اخروی دعا می كنند.
روز عرفه آن روزی است كه همه امید خیر و بركت و عنایت الهی را دارند در این روز انسان با گریه و زاری اقرار می كند كه حق بندگی را بخوبی بجای نیاورده است و گاهی با سركشی و پاسخ به وسوسه های نفسانی در دام شیطان گسیخته شده است.
در مفاتیح با اشاره به جایگاه روز عرفه از زین العابدین (ع) آمده روایت شده است كه روز عرفه بود و حضرت دیدند كه سائلی دارد از مردم، یعنی غیر خدا، درخواست می‌كند؛ حضرت به او فرمود: وای بر تو! در چنین روزی از غیر خدا تقاضا و درخواست می‌كنی؟ و حال آنكه امید می‌رود در چنین روزی فضل الهی شامل طفل‌هایی شود كه در رحم مادر هستند. امید است كه اینها خوشبخت و سعادتمند شوند.
روز عرفه در روایات و احادیث از سوی امامان معصوم(ع) مورد تاكید قرار گرفته است در اصول كافی آمده است: امیر مومنان علی(ع) درباره راز وقوف در عرفات فرمود:'عرفات، خارج از مرز حرم است و مهمان خدا باید بیرون دروازه، آن‌قدر تضرع كند تا لایق ورود به حرم شود'
امام سجاد(ع) نیز در حدیثی فرمود: عصر روز عرفه و ظهر روز دهم كه حاجیان در منا حضور دارند، خدای سبحان به فرشتگان مباهات می‌كند و می‌فرماید: 'اینان بندگان من هستند كه از راه‌های دور و نزدیك با مشكلات بسیار به اینجا آمده و بسیاری از لذت‌ها را بر خود حرام كرده و بر شن‌های بیابان‌های عرفات و منا خوابیده‌اند و این‌گونه با چهره‌های غبارآلود، در پیشگاه من اظهار ناتوانی و خواری می‌كنند. اینك به شما اجازه دادم تا آنان را ببینید. آنگاه فرشتگان حق به اذن خداوند بر دل‌ها و اسرار نهان آنها آگاه می‌شوند.'
همچنین از امام صادق(ع) سوال شد: عرفات را چرا عرفات نامیده‌اند؟ حضرت فرمود: 'جبرئیل، حضرت ابراهیم را روز عرفه به این مكان آورد، چون ظهر فرا رسید، جبرئیل گفت: ای ابراهیم! به گناه خود اعتراف كن و مناسكت را بیاموز! چون جبرئیل گفت اعتراف كن! این سرزمین عرفات نامیده شد'.
احادیثی از پیامبر اكرم(ص) درباره این روز وارد شده است كه فرمودند: خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی‌كند. باز در حدیث دیگری آمده است: هنگامی كه مردم در عرفات وقوف می‌كنند و حاجت‌های خود را با گریه و زاری درخواست می‌كنند، خداوند نزد فرشتگان به این مردم افتخار می‌كند و به فرشتگان خطاب می‌كند: آیا نمی‌بینید كه بندگان من از راه‌های دور و غبارآلود به‌سوی من آمده‌اند و مالشان را در راه من خرج كرده‌اند و بدن‌ها را خسته كرده‌اند؟ به عزت و جلالم سوگند! گناهكارانشان را به نیكوكارانشان می‌بخشم و آنها را از گناه پاك می‌كنم، مانند روزی كه از مادر متولد شده‌اند'.
این روز اعمالی از جمله دعا كردن، روزه گرفتن، خواندن زیارت امام حسین در عرفه، خواندن نماز حضرت امیرالمومنین، تسبیحات حضرت رسول(ص) در روز عرفه، خواندن سوره توحید صد مرتبه و آیه الكرسي صد مرتبه و صلوات بر محمد و آل محمد صد مرتبه و خواندن دعای ام داود دارد كه در مفاتیح الجنان به آن پرداخته شده است. ك/4
/8138/ 380/
قم- نهم ذیحجه روز عرفه است روزی كه از آدم تا خاتم باحضور عارفانه و عاشقانه به حریم الهی راه یافته و با یاری از خداوند متعال و اخلاص خالصانه برای سعادت و كمال بشریت دست به دعا برده اند.
