۲۰ آبان ۱۳۹۲، ۱۳:۴۸
کد خبر: 80900801
T T
۰ نفر
نگاهي به جلوه هاي خاص آيين هاي عزاداري ماه محرم در مراغه

مراغه - ايرنا - آيين هاي عزاداري ماه محرم در مراغه با جلوه ها و تشريفات خاص خود از دهه آخر ماه ذيحجه آغاز و در دهه اول ماه محرم به اوج خود مي رسد.

به گزارش ايرنا، راه اندازي دسته هاي شاخسي واخسي(شاه حسين واي حسين)، علم بندي، ماليدن گل متبرك بر سر و صورت، واي عباس، بستن احرام، روشن كردن شمع، ' الله، الله حسينا واينا' ، آتش كشيدن خيمه، آذين بندي اسب ها با پارچه هاي زيبا و كبوترهاي به خون آغشته از جمله آيين هاي عزاداري در مراغه است.

آيين هاي عزاداري ماه محرم در مراغه با آيين 'شاخسي واخسي ' از دهه آخر ذيحجه آغاز مي شود كه برپايي اين آيين يادآوري نزديكي ماه محرم و اعلام آمادگي آنان براي شركت در عزاداري حسيني است.

اين آيين پيش درآمد تشكيل هيات هاي عزاداري محرم بوده و دسته جات مركب از جوانان و ريش سفيدان محلات ساعاتي قبل از غروب آفتاب در نزديكي مسجد يا تكيه جمع مي شوند.

در اين آيين، عزاداران در حالي كه با دست راست چوبدستي شاخسي را كه نمادي از شمشير است در دست گرفته و با دست چپ حلقه در كمر نفر بعدي زده اند، با حركات هماهنگ پاها و دست ها، نداي شاخسي واخسي(شاه حسين واي حسين) سر مي دهند.

در اين آيين عزاداران به منظور نشان دادن اتحاد و همبستگي براي مقابله با دشمن، حمايت از اهل بيت عصمت و زنده نگه داشتن حماسه حسيني به صورت زنجيروار حركت مي كنند.

علم بندي، از آيين هاي ويژه اين شهرستان در محرم است كه سوم اين ماه در محله ها به ياد حضرت ابوالفضل العباس(ع ) علمدار دشت كربلا برپا مي شود.

علم از لوله هاي بلند فلزي در اقطار مختلف و برخي موارد از چوب تشكيل شده كه ارتفاع برخي از آن ها به بيش از 45 متر مي رسد.

برپايي علم هاي كوچك در هيات ها توسط مردم و علم هاي بلند توسط جرثقيل انجام مي شود و مردم با سردادن ياحسين (ع ) و ياابوالفضل(ع ) از خدا مدد خواسته و خواهان برآورده شدن نذر و نياز خود مي شوند.

در موقع برپايي علم صدها راس گوسفند كه براي اين روز نذر شده در پاي و اطراف علم قرباني مي شود و مردم نيز نذورات خود از جمله آش ، شله زرد ،شير و شربت را بين عزاداران توزيع مي كنند.

در طول ايام ماه محرم، صبح و عصر آيين هاي عزاداري و شبيه خواني وقايع خونين دشت كربلا در مساجد و حسينيه هاي اين شهرستان برپا بوده و مردم در اين مكان ها و منازل خود، نذورات را بين عزاداران پخش مي كنند.

در روز هشتم ماه محرم كه در اين شهرستان تاسوعاي كوچك ناميده مي شود به ياد فداكاري هاي حضرت عباس (ع) عزاداران در گروه هاي 20 تا30 نفري عباس گويان عزاداري كرده و در هنگام نزديك شدن به تكايا با زنجير و دست بر سر و بدن خود مي كوبند.

عصر روز تاسوعا، عزاداران حسيني مراغه در قالب هيات ها و دسته هاي حسيني با در دست داشتن شمع، از مسجدي به مسجد ديگر حركت كرده و براي برآورد شدن حاجت هاي خود و به ياد آوردن شهداي دشت كربلا، شمع ها را در اين مساجد روشن مي كنند.

عزاداران در اين آيين با رفتن به 41 مسجد، حسينيه و هيات مذهبي سطح شهر در آن ها شمع روشن مي كنند.

آيين ' الله، الله حسينا واينا' (خدايا، خدايا، حسين كجاست؟) از رسم هاي منحصر به فرد در اين شهر در صبحگاه عاشورا است كه در آن دسته جات سينه زن و عزادار قبل از طلوع آفتاب، دسته دسته در حالي كه كفن بر تن يا حوله اي به نشانه احرام بر بدن پوشيده اند، به حسينيه حاج غفار مراغه مي روند.

عزاداران بعد از اداي نماز صبح عاشورا در حالي كه صورت هاي خود را گل و خاكستر ماليده اند با پاي برهنه و گفتن و زدن بر سر خود در خيابان ها و حسينيه ها عزاداري مي كنند.

بازگشت اسب بي سرنشين امام حسين (ع) از دشت كربلا از غم انگيزترين صحنه هاي عاشوراست كه در مراغه اين حركت نمادين با آيين 'گرداندن اسب ذوالجناح ' بازآفريني مي شود.

براي اين منظور در روز عاشورا اسب سفيد رنگي را با پارچه هاي سبز و سفيد آغشته به رنگ خون و تير و پيكان هاي چوبين آذين بندي كرده و كبوترهاي خونين بال را سوار بر آن كرده و در بين دسته جات عزاداري مي گردانند، زنان و مردان نيز براي برآورده شدن حاجات و نيازهاي خود، نذري(عمدتا پول) بر پارچه هاي اسب شبيه ذوالجناح مي آويزند.

در اين روز عزاداران همچنين با گرداندن گهواره نمادين علي اصغر(ع) در خيابان هاي مراغه به عزاداري ، سينه زني و شبيه خواني مي پردازند.

در عصر عاشورا، عزاداران و هيات هاي حسيني به سوي حسينيه حاجي غفار رفته در آن جا مشغول عزاداري مي شوند و در طول عزاداري مردم ياحسين گويان خواستار نشان دادن تصويري از سر بريده شده امام حسين (ع) بر روي نيزه مي شوند كه در اين محل نگهداري مي شود.

هيات داران حسيني حاجي غفار نيز در اوج عزاداري مردم براي چند ثانيه اين تصوير را براي مردم نشان مي دهند و اين عمل چندين بار در زمان هاي مختلف تكرار مي شود.

آيين هاي عزاداري مردم مراغه در عصر عاشورا با برپايي خيمه و چادر در محله ها و هيات هاي حسيني، شبيه خواني و با آتش زدن اين چادرها تا حدودي خاتمه مي يابد.

گزارش از: پرويز بابائي

590/587