افزایش مصرف آبزیان جایگزین استفاده بی رویه نمك یددار

دكتر نسرین امیدوار روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت:نیاز روزانه بدن به ید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میكروگرم است كه از این نظر آبزیان از میزان قابل توجهی ید برخوردارند و باید افزودن ماهی در سبد غذایی و سفره ایرانیان به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، ایرانی ها روزانه بطور متوسط 10 تا 12 گرم نمك مصرف می كنند كه این میزان دو تا سه برابر میانگین استاندارد جهانی یعنی كمتر از پنج گرم نمك در روز است.

نمك از جمله دلایل اصلی ابتلا به فشارخون، سكته های قلبی و مغزی، بیماری های كلیوی و پوكی استخوان به شمار می رود و از همین رو بسیج ملی كاهش مصرف نمك از 6 دی آغاز و تا 15 بهمن ماه با هدف كاهش مصرف نمك، اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی آغاز شد.



***غنی سازی آب آشامیدنی و آرد با ید

دكتر امیدوار در مورد ید دار كردن سایر مواد غذایی به جای نمك افزود:برخی از كشورها به جای نمك، آب آشامیدنی و آرد را با ید غنی كرده اند تا میزان دریافتی ید مورد نیاز بدن را تامین كنند.

وی اظهار كرد:افزودن ید مورد نیاز بدن به مواد غذایی به غیر از نمك مصرفی نیازمند برنامه ریزی اساسی و اصولی است كه از سوی مسئولان حوزه سلامت در كشور باید صورت گیرد.

به گفته وی در صورت ضرورت برنامه ریزی غنی سازی ید باید مطالعات علمی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، سازمان غذا و دارو ، اداره بهبود تغذیه و انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی صورت گیرد تا بتوان آن را جایگزین نمك مصرفی كرد.

امیدوار یاد آور شد:اجرا كردن برنامه غنی سازی آب آشامیدنی یا آرد با ید به جای نمك تصفیه شده ید دار نیاز به زمان زیادی دارد.

وی اضافه كرد:ید عنصر حیاتی برای زندگی انسان است كه به صورت عمده در خاك یافت می‌شود كه البته خاك ایران فقیر از ید بوده كه اضافه كردن مقادیر كافی از این ماده مغذی در برنامه غذایی ضروری است.

امیدوار با بیان اینكه ید مورد نیاز بدن باید به طور روزانه تامین شود،توضیح داد:كمبود ید در كشور با موفقیت تحت كنترل قرار گرفته و از سال 1370 برای كاهش بیماری های ناشی از كمبود ید در كشور نمك مصرفی را با ید غنی سازی شده در دسترس همگان قرار گرفت.

به گفته امیدوار در حال حاضر ایران جزو كشورهای فاقد بیماری های مربوط به كمبود ید قرار دارد و این طرح توانسته بیماری گواتر را به میزان قابل توجهی كاهش دهد.



***نمك دریا حاوی فلزات سنگین است

امیدوار ادامه داد:به طور طبیعی ید در آب،خاك و برخی آبزیان همچون ماهی، صدف و جلبك وجود دارد.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی افزود: فقط نمك مجاز در كشور نمك تصفیه شده ید دار است كه البته چند سالی است نمك دریا نیز به بازار آمده و مردم به اشتباه تصور می كنند كه چون این نمك از دریا استخراج شده پس ید موجود در آن بیش از نمك ید دار است.

به گفته این متخصص تغذیه، نمك دریا فاقد ید كافی بوده و دارای ناخالصی هایی مانند فلزات سنگین مس و كادمیوم است و بهتر است از مصرف كردن نمك دریا در آشپزخانه ها پرهیز كرد.



*** كم مصرف كردن نمك موجب كاهش ید دریافتی به بدن نمی شود

دكتر امیدوار با بیان اینكه كاهش نمك مصرفی روزانه مشكلی در دریافت ید به بدن ایجاد نخواهد كرد گفت:میزان نمك مصرفی در رژیم غذایی برای سلامتی بسیار با اهمیت بوده و همواره متخصصان تغذیه بر كاهش نمك مصرفی در برنامه غذایی تاكید جدی دارند.

این متخصص تغذیه جامعه توصیه كرد:یكی از راهكارهای كاهش نمك مصرفی این است كه نمكدان را از سر سفره حذف كرده تا میزان دریافت سدیم كاهش یافته و در نتیجه از برخی بیماری ها مانند فشار خون و كلیه درامان بود.

امیدوار با بیان اینكه هر فرد در روز باید حدود 5 تا 6 گرم نمك مصرف كند،گفت:میزان مصرف نمك در كشور 12 گرم در روز است كه بیش از حد استاندارد جهانی است.

به گفته وی نیاز روزانه بدن به ید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میكروگرم است كه آبزیان از میزان قابل توجهی ید برخوردارند و باید مصرف ماهی در سبد غذایی و سفره ایرانیان به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی اظهار كرد:متخصصان بر مصرف نمك یددار تصفیه شده در برنامه غذایی روزانه افراد تاكید كردند اما باید توجه داشت كاهش نمك در برنامه غذایی به این معنا نیست كه ید كمتری به بدن می رسد.

به گفته وی برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی - عروقی و افزایش فشارخون، مصرف كم ‌نمك توصیه شده اما همان مقدار كم باید از نمك یددار باشد تا ید مورد نیاز بدن تامین شود.



***راهكار های كاهش نمك در رژیم غذایی

امیدوار با اشاره به راهكارهای كاهش مصرف نمك در برنامه غذایی افزود : برای طمع و مزه دار كردن مواد غذایی ضروری نیست كه از نمك استفاده كرد بلكه می توان از انواع سبزیجات خشك شده مانند آویشن، شوید، نعناع، سیر و همچنین پودر لیمو، زیره ، غوره و آب نارنج برای مزه دار كردن استفاده كرد.

این متخصص تغذیه یاد آوری كرد:به كار بردن روش های سنتی برای طعم دار كردن مواد غذایی كمك خواهد كرد كه غذاها با طمع دلپذیر آماده و تهیه شود و مهمتر از همه نمك كمتری نیز به بدن می رسد تا سلامتی افراد خانواده حفظ شود.

امیدوار افزود:فایده سبزیجات خشك این است كه حاوی پتاسیم بیشتری هستند و مانع از بیماری های فشار خون می شوند.

وی یادآوری كرد:غذاهای آماده و فرآوری شده در كارخانه ها عمدتا مزه شور دارند و حاوی نگه دارنده و تركیبات سدیم بوده و برای سلامتی افراد مضر است.

دانشیار گروه تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی گفت: مقدار ید موجود در نمك تصفیه شده بر اساس محاسبات صورت گرفته است و كاهش نمك مصرفی روزانه به معنای كاهش ید مورد نیاز بدن نخواهد بود.

دكتر امیدوار گفت:بر روی بسته های نمك، یددار بودن آن درج شده و توصیه می شود از خرید هرگونه نمك صادارتی یا نمك دریا خودداری كنید.

علمی **1354**1440