به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، وحدت اسلامی به معنای یكی شدن مذاهب نبوده بلكه وحدت به معنای اتحاد و همبستگی پیروان مذاهب مختلف اسلامی است.
همه مسلمانان در عین حال كه با هم اختلاف دارند می توانند با تكیه بر مشتركات بسیار در برابر دشمنان اسلام صف واحدی را تشكیل داده و از نفوذ بیگانگان و تسلط آنان بر خود جلوگیری نمایند.
همچنین وحدت و یكپارچگی یكی از مهمترین ضرورتهای تاریخی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان در جهت ایستادگی، پویایی و هویت امت اسلامی و از مهمترین عوامل عزت و پیروزی آنها در همه صحنههاست در واقع منشا حقیقی وحدت امت اسلامی، همانا دین مبین اسلام است. این منشا، ریشه اصلی خود را از فطرت سلیم انسان می گیرد كه خداوند متعال در نهاد مردم همه جوامع به ودیعت نهاده است.
** وحدت تنها راه برون رفت جامعه اسلامی از استثمار
بسیاری از علما و بزرگان، 'وحدت'را تنها راه برون رفت جامعه اسلامی از استعمار و استثمار می دانند چرا كه با نگاهی گذرا به این مسئله و تاریخ چند سال اخیر به ویژه پس از جنگ جهانی دوم خواهیم فهمید هر نوع ذلت و مصیبتی كه بر مسلمین چه شیعه و چه سنی در تمامی بلاد اسلامی وارد شده از نبود وحدت است لذا تنها راه خروج جامعه اسلامی از موانع مختلف و دستیابی به سعادت الهی حول محور وحدت صورت میپذیرد.
بر همین اساس شاهد آن هستیم در چند سال اخیر به ویژه پس از انقلاب اسلامی و شعار مبارزه با تفرقه توسط امام راحل و در ادامه ایشان توسط مقام معظم رهبری٬ جریانات مختلف چه در داخل و چه در خارج از جامعه اسلامی به وسیله تفرقه منافعشان تأمین میگردید كه به یكباره دست به تبلیغات گسترده با عناوین مختلف شدند. گاهی با ایجاد شبهات مختلف٬ گاهی با جنگ و خونریزی گسترده و اجرای عملیات انتحاری و گاهی با صرف هزینههای فراوان مالی به دنبال ایجاد مانع در این راه پر سعادت بودند.
در واقع هدف اصلی افراد جاهل و تفرقهانگیز نه تنها دلسوزی برای امت اسلامی نیست بلكه سوق دهی جامعه اسلامی و مقتدر به سوی پرتگاه سقوط و ذلت است.
** اتحاد و همدلی میان مذاهب، نیاز تاریخی و گم گشته دیرین امت اسلامی
اتحاد، انسجام و همدلی میان مذاهب، نیاز تاریخی و گم گشته دیرین امت اسلامی بوده است. تمامی مصلحان و احیاگران اندیشه دینی بر این نكته پای فشرده و شكوفایی دگر باره تمدن اسلامی، آراستگی به فضیلتهای اخلاقی، رفاه و خوشبختی مادی ملتها، استقلال حكومتها و دولتهای اسلامی را در گرو خودیابی و تحكیم پایههای برادری دینی بر پای بست آموزهها و باورهای مشترك دینی و قرآنی دانستهاند.
وحدت و انسجام صدها میلیون انسان پیرو شریعت و دیانت اسلامی، نه تصور و ایده موهوم و خیال پردازانه و یا آرمانگرایی سیاسی عاری از استدلال و پشتوانه، كه باور و آموزهای بر آمده از متن نصوص قرآنی و روایی رسیده از اهل بیت(ع) و اصحاب نبوی است.
پیشینه عینی و تبلور بیرونی وحدت اسلامی به نخستین سالهای بعثت پیامبر(ص) و آغاز دیانت اسلامی باز میگردد؛ پیامبر(ص) در نخستین سال ورود به مدینه پیمان برادری میان مهاجران و انصار بست و در جنگ احد كه شماری از اختلاف و نزاع به مشام میرسید، آیه و حیانی و صریح قرآن، مسلمانان را از اختلاف و پراكندگی برحذر داشت و ضرورت یكپارچگی امت را حول محور حبل الاهی (قرآن و اسلام) یاد آور شد:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَاناً وَكُنْتُمْ عَلَي شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُم مِنْهَا...» (آل عمران/103).
'و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اسلام] چنگ زنید و پراكنده نشوید و نعمت (بزرگ) خدا را بر خود به یاد آورید كه چگونه دشمن یكدیگر بودید و او میان دلهای شما، الفت ایجاد كرد و به بركت نعمت او، برادر شدید و شما بر لب حفرهای از آتش بودید، خدا شما را ازآن نجات داد...'
از این رو بر اساس این تعلیم قرآنی و سیره نبوی، اهل بیت(ع) نیز همواره در راستای وحدت امت اسلامی حركت و تلاش نموده و منادی وحدت بودهاند و در گفتار و كردار و سیره عملی خود، با محور قرار دادن قرآن و سیره رسول اكرم (ص) در جهت تعلیم معارف دین و حفظ دین و مبارزه با تحریف و بدعت و انحرافات فكری و عملی در میان امت اسلامی حركت نمودهاند.
** وحدت در كلام قرآن
وحدت و انسجام امت اسلامی یك ضرورت و دستور قرآنی و تفرقه یك عمل ناصواب و مفسد و زیانبار از نظر دین و عقل است.
«وَلاَتَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ ریحُكُمْ»(انفالآیه 6).
شكی نیست كه وحدت، هم به حكم عقل و هم به حكم قطعی شرع، ضرورت دارد و ایجاد اختلاف و یا دامن زدن به برخی مسایل اعتقادی كه در مرتبه بعداز توحید و نبوت و معاد قرار دارد، هرگز نمیتواند مجوز اختلاف باشد. پیروان شریعت محمدی(ص) هرگز نباید از این نكته غفلت نمایند كه یكی از اقدامات اساسی و برنامههای پیامبر اكرم(ص) ایجاد وحدت و الفت و اخوت بین مسلمانان بوده است؛
«وَذْكُرُوا نعْمَةَ للّه عَلَیْكُمْ اذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَاَلِّفَ بَیْنَ قُلُوبكُمْ فَاَصْبَحْتُم بنعْمَته اخْوَاناً» (آلعمران103)
منشا حقیقی وحدت امت اسلامی ، همانا دین اسلام است.این منشا ،ریشه اصلی خود را از فطرت سلیم انسان میگیرد كه خداند متعال در نهاد مردم همه جوامع به ودیعت نهاده است. تحولاتی كه این دین فطرت در طول تاریخ داشته، فقط مربوط به فروع جزیی احكام بوده است كه از تنوع موقعیت های حیاط انسانی در جوامع مختلف سرچشمه گرفته است. و اصول و مبادی كلی كه من دین الهی را تشكیل می دهند، همواره در طول تاریخ متحد بوده اند . بنابراین، از نظر ما مبنای وحدت امت اسلامی مستند به همان دین فطری انسانی است كه همه پیامبران الهی آن را به بشریت تبلیغ نموده و متن كامل آن پس از حضرت نوح و پیامبران پیشین به وسیله حضرت ابراهیم ابلاغ شده و یهود و مسیحیت نیز خود را وابسته به آن می دانند .
ضرورت وحدت حول محور ولایت تاكیدی است كه همواره همه علما برآن سفارش كرده اند اگر امروز ایران اسلامی در بین كشورهای اسلامی مقتدر و باثبات است و دشمنان ما جرات تجاوز و تعدی به این كشور را ندارند به دلیل وجود وحدت و درایت پیامبرگونه رهبری معظم انقلاب است.
اندیشههای امام راحل و رهنمودهای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی پیرامون لزوم وحدت اسلامی، پیروان همه مذاهب را به همدلی و شناخت متقابل و تأسی به رسول الله(ص) و عمل به تعالیم قرآن و سنت و عترت پیامبر نور(ص) فرامیخواند.
دبیر كل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اهمیت وحدت مسلمانان جهان در روزگار كنونی به موضوع نامگذاری هفته وحدت از سوی امام راحل اشاره كرد و گفت: هفته وحدت یك رمز و نماد اتحاد بین مسلمانان است و ولادت پیغمبر اعظم(ص) صرفاً یك واقعه تاریخي نیست بلكه یك حادثه تعیین كننده و نعمتی بزرگ برای بشریت و مسلمانان به شمار می آید.
آیت الله محسن اراكی اظهار داشت: آنچه كه در شرایط امروز باید بر روي آن تكیه كرد موضوع اتحاد و وحدت امت اسلامی است.
وی تصریح كرد در این زمینه باید اقدام عملی كرد چرا كه امروز دنیاي اسلام محتاج وحدت و از بین بردن عوامل تفرقه و دشمنان اسلام و مسلمین است.
وی با بیان اینكه اتحاد میتواند بسیاري از مشكلات و گرفتاریهای جوامع اسلامي و ملتهای مسلمان را حل كند، گفت: به تعبیر مقام معظم رهبری دو عامل عمده در مقابل وحدت جوامع اسلامي وجود دارد، یكی عامل دروني یا همان تعصبها و پایبنديها به عقاید خود است و دیگری عامل بیروني یا دستهای مغرض و تفرقه افكنِ دشمنان اسلام میباشد.
به گفته وی ایمان به مبادي و اصول و عقائد، پسندیده است؛ اما این نباید با نفي و تعرض به دیگران همراه باشد. در مجموعه امت اسلامي باید احترام، حدود، حقوق و حرمت افراد حفظ شود. به تعبیر مقام معظم رهبری، اگر میخواهند مباحثات مذهبي كنند، بكنند؛ اما مباحثه باید مذهبي، عالمانه و در محفل علمي باشد و این با بدگویي فرق میكند.
دبیركل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تصریح كرد نباید از دشمنان مغرضِ و تفرقه افكنِ اسلام غفلت كرد چر اكه دشمنان امروز از همه امكانات و وسائل ارتباطي برای ایجاد تفرقه و آتش افروزی بین مسلمانان استفاده میكنند. باید آگاه و هوشیار بود تا در بین مسلمانان، عدهای ابزار و آلت دست دشمن نشوند.
آیت الله اراكی حوادثی را كه بر ملتها و كشورهای مسلمان رفت، عبرتآموز خواند و گفت: طرح مسایل قومی و مذهبی بین مسلمانان فقط برای از بین بردن وحدت و ایجاد تفرقه و اختلاف در بین امت اسلامي است.
وی با اشاره به آیه «و اعتصموا بحبلالله جمیعاً و لاتفرّقوا» اظهار داشت: هدف ما ایجاد وحدت بین مسلمانان است اما دشمنان امت اسلامی منافعشان را در ایجاد اختلاف و تفرقه بین مسلمانان جستجو میكنند و از این پس هم همین سیاست را پی خواهند گرفت.
آیت الله اراكی همچنین ضرورت هوشیاری در برابر توطئههای دشمن را یادآور شد و گفت: رسالت عدهای برای ضربهزدن به حركت عزتآفرین اسلامی، ایجاد تفرقه است و باید هوشمندانه با آنها مقابله كرد.
** سفارش به تشكیل امت واحده اسلامی
در خصوص اهمیت و جایگاه وحدت و تشكل امت واحده اسلامی میان مسلمانان جهان همواره تمامی ائمه اطهار (ع)، علما، مراجع، بزرگان و اندیشمندان تاكید داشته و دارند چرا كه آنچه باید بر روي آن تكیه كرد موضوع اتحاد و وحدت امت اسلامی است از این رو باید اقدام عملی كرد چرا كه امروز دنیاي اسلام محتاج وحدت و از بین بردن عوامل تفرقه و دشمنان اسلام و مسلمین در سرتاسرجهان است.
وحدت، انسجام، یكپارچگی، همگرایی و اتحاد مسلمانان جهان اسلام اعم از شیعه و سنی می تواند بسیاري از مشكلات و گرفتاریهای امروز جوامع اسلامي و ملتهای مسلمان را حل كرده و مانع نفوذ و رخنه دشمنان اسلام در میان امت اسلامی شود.
رییس مركز فرهنگی و هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم نیز در این زمینه بااشاره به حدیثی ازپیامبر (ص) كه فرمودند:' وحدت مایه رحمت، و تفرقه موجب عذاب است'، گفت: پیامبر اسلام(ص) همواره مسلمانان را به وحدت و انسجام سفارش می كردند.
حجت الاسلام علی كنساری در ادامه همچنین ضرورت وحدت بین مسلمانان بخصوص در شرایط حاضر كه هجمه گسترده ای از نواحی مختلف به مقدسات اسلام شروع شده را یك امر انكارناپذیر دانست.
وی به نام گذاری هفته وحدت اشاره و این هفته را بهترین فرصت برای شناخت شخصیت پیامبر(ص) و نقش ایشان در وحدت مسلمانان و همچنین تكمیل دریافت های معرفتی از وجود آن حضرت و جمع كردن پیروان ایشان حول محور اساسی وحدت مسلمین عنوان كرد..
كنساری گفت: به درستی این هفته به نام 'هفته وحدت' نامگذاری شده و از طرفی مورد تاكید علما و اندیشمندان و شخصیت های دینی و مذهبی شیعه و سنی نیز قرار گرفته است.
رییس مركز فرهنگی و هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هفته وحدت را فرصت مناسبی برای تجدید پیمان مسلمانان شیعه و سنی با یكدیگر دانست و گفت: امروز تشكیل امت واحده به عنوان یك نیاز جدی برای مبارزه و مقابله با دشمنان اسلام احساس می شود.
وی، پیامبرگرامی اسلام (ص) را محور وحدت امت اسلامی عنوان كرد و افزود: دنیای اسلام می تواند در این نقطه پیوند بخورد و سیاستمداران، فرهیختگان، نویسندگان، شعرا، هنرمندان و نافذان در افكار عمومی مسلمانان را به وحدت فرا خوانند و بر موارد مشتركات تاكید كنند.
وی گفت: هم اكنون شاهد ظهور گروه های افراطی غیرمسلمان هستیم كه متاسفانه نسبت به حفظ احترام ادیان دینی و الهی بی توجه هستند و به دروغ نیز نسبت های ناروایی را به پیامبر(ص) و جریان اسلامی و امت اسلامی وارد می كنند كه بنا به سفارش نبی مكرم اسلام مسلمانان باید با اتحاد و یكپارچگی با تشكل امت واحده درمقابل دشمنان اسلام بایستند.
رییس مركز فرهنگی و هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به اتحاد مسلمانان شیعه و سنی اشاره كرد و گفت: امروز ضرورت دارد با تجدید پیمان مسلمانان جهان پایه های وحدت مسلمانان بیش از پیش مستحكم شود.
كنساری یادآور شد: همانطور كه رهبر معظم انقلاب و بزرگان فرموده اند:' وحدت به معنی دست كشیدن از اعتقادات هركدام از فرقه های اسلامی نیست بلكه وحدت به معنای حفظ مبانی تاكید بر اصول مشترك و البته حفظ مبانی فكری هر گروه است'.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: ضمن اینكه اعتقاد داریم مكتب تشییع حق و ارایه كاملی از اسلام و زبان وارثان پیامبر (ص) است اما اعتقاد هم داریم كه باید بین گروه های اسلامی برادران شیعه و سنی وحدت و انسجام به معنای حقیقی كلمه نیز وجود داشته باشد.
كنساری تاكید كرد كنار گذاشتن اختلافات دینی و پیروی از قرآن باعث عظمت اسلام و خواری و ذلت بدخواهان خواهد شد.
این استاد حوزه و دانشگاه با تاكید براینكه اختلاف افكنی و دشمنی بین مذاهب اسلامی توطئه آمریكا و صهیونیست هاست، اظهار داشت: سیاست استكبار جهانی اختلاف افكنی است و وهابیت و تكفیری ها كه آلت دست دشمنان اسلام هستند به این اختلاف افكنی دامن می زنند.
می توان نتیجه گرفت موضوع وحدت، همگرایی، انسجام و تشكیل امت واحده توسط مسلمان جهان از مهمترین و با اهمیت ترین رسالت خطیرعلما، بزرگان، اندیشمندان، صاحبنظران،دانشمندان و نخبگان جهان اسلام بوده به طوریكه این مهم را همواره پیگیر و در همه روزگاران و دوران مورد تاكید قرارداده اند.
در طول تاریخ اسلام هر كجا مسلمانان پیشرفتی داشتهاند در سایه وحدت بوده و هركجا انحطاط و سقوط كردهاند اغلب به دلیل تفرقه و پراكندگی از حول محور اسلام و كشیدن حصارهای تعصب میان خود بوده است. بدون شك عزت و سربلندی و تعالی هر امت در یگانگی و هم بستگی آنهاست و اتحاد و وحدت و همبستگی بزرگ ترین عامل قدرت و عظمت هر جامعه و امت، و در مقابل، ذلت و سرافكندگی و سقوط هر امت در تفرقه و پراكندگی آن نهفته است.
هم اكنون نیز شاهد آن هستیم كه دشمنان مسلمانان همواره با نقشه ها و توطئه های شوم خویش و بوسیله مزدوران خود در كشورهای اسلامی به ویژه درعراق، سوریه و.. با تشكیل گروهك تروریستی داعش مانع شكل گیری وحدت سیاسی جوامع مسلمان شده اند و با مطرح ساختن فرقه های ساختگی مثل بابیت، وهابیت، صوفیه و ... به ستیز با اندیشه وحدت و تقریب برآمده اند.
در این راستا به نظرمی رسد شناخت سیاستها و را هكارهای تحقق وحدت و انسجام اسلامی میان مسلمانان جهان با توسل به قرآن و اهل بیت (ع) میتواند گامی اساسی و ماندگار در ایجاد و تقویت وحدت مسلمانان در مقابل دشمنان اسلام به شمار آید.
به امید روزی كه به این آرزوی دیرینه قرآن، اسلام، پیامبر(ص)، امام راحل، رهبر فرزانه انقلاب وهمه مسلمین جامه عمل پوشانده شود پس پیش بسوی وحدت و اتحاد اسلامی در برابر كفر، شرك، نفاق، استكبار و استثمار جهانی.
** هفته وحدت
فاصله میان ۱۲ ربیع الأول كه سالگرد ولادت بیامبر اكرم (ص) است بنا بر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع الأول كه تاریخ ولادت رسول خدا محمد (ص) بنا بر روایات موجود در شیعه است، از سوی امام خمینی(ره)، به عنوان هفته وحدت نامگذاری شده است.
از : علی اكبر قزوینیان
فراهنگ**1355**1601**
تهران- ایرنا- اتحاد و وحدت، اساسی ترین و مهمترین نیاز واقعی امروز دنیای اسلام است ازاین رو وحدت و برادری بین مسلمانان جزو مبانی دین مبین اسلام به شمار می آید كه همواره به مسلمانان برای انسجام، همگرایی، همبستگی و تشكیل امت واحده سفارش و تاكید شده كه مسلمانان با تشكیل امتی واحده علاوه بر پرهیز از دشمنی با یكدیگر و حمایت ازهم، در مسایل مهم جهانی، درمقابل تفرقه افكنی و دشمنان صفی مشترك داشته باشند.