كارشناسان مي گويند در حال حاضر بخش زيادي از بذور مصرفي شاليكاران به صورت خود مصرفي و از شاليزار تهيه مي شود كه به طور يقين تمامي بذور مصرفي در شرايط ايده آل توليد نشده و دستيابي به توليد بالا با استفاده از اين بذور، علمي نخواهد بود.
استان مازندران با 230 هزار هكتار اراضي شاليزاري، 38 درصد سطح زير كشت و 43 درصد سهم توليد برنج كشور را به خود اختصاص داده است و جايگاه ويژه اي در افزايش توليد برنج كشور دارد.
كارشناسان ضمن تاكيد بر ضرورت توجه و برنامه ريزي اصولي براي تامين بذور كشاورزان استان مي گويند در صورت اعمال مديريت صحيح و همه جانبه در مسايل زير بنايي، مكانيزاسيون، مصرف نهاده ها از جمله بذور و كاربرد روش هاي بهزراعي مي توان با بهره وري حداكثر از ظرفيت توليد به خوداتكايي در اين محصول مهم دست يافت.
با توجه به نقش و اهميت بذور در افزايش توليد برنج كه به اعتقاد برخي از كارشناسان حدود 10درصد افزايش محصول از طريق بذر مرغوب مي شود جا دارد كه برنامه ريزي و سرمايه گذاري بيشتري در اين مورد انجام و اين نهاده به آساني در اختيار شاليكاران قرار گيرد.
كارشناسان همچنين براي تحقق همه جانبه افزايش بهره وري از بخش كشاورزي بر لزوم انتقال يافته هاي علمي و تحقيقاتي در مراحل مختلف عمليات از جمله تهيه زمين، بذور مرغوب، ارايه به موقع خدمات فني و مهندسي تاكيد كردند.
يك شاليكار منطقه دابودشت آمل گفت : بذر شالي مورد نياز اراضي شاليزاري ام را به صورت سنتي در فصل برداشت شالي تهيه مي كنم و از بذر اصلاح شده خبري ندارم.
'حاج حسن رسولي' به خبرنگار ايرنا گفت : مسوولان امر بايد طوري برنامه ريزي كنند كه بذر اصلاح شده و بهداشتي به راحتي در اختيار كشاورزان قرار گيرد و براي تهيه آن دغدغه نداشته باشند.
وي يادآور شد : برايند گفت و گو با با شاليكاران منطقه چنين است كه بيش از 98 درصد فعالان اين بخش از بذر اصلاح شده استفاده نمي كنند و از مزاياي آن نيز اطلاعي ندارند.
وي يادآور شد: تجربه سالها فعاليتم اين است كه نقش و جايگاه كارشناسان جهاد كشاورزي و مروجان اين نهاد در بين كشاورزان كمرنگ است، اين كه آنان نتوانستند يافته هاي علمي را در بين جامعه كشاورزي فراگير كنند جاي پرسش است؟
'سيد تقي حسيني'ديگر شاليكار بخش مركزي آمل از تامين نشدن بذر اصلاح شده موردنياز كشاورزان انتقاد كرد و گفت : براي تغيير نگرش كشاورزان از كاشت سنتي محصولات به روش علمي و بر اساس يافته هاي پژوهشي نياز به فرهنگ سازي داريم.
وي نقش سازمان جهاد كشاورزي و شركت خدماتي حمايتي كشاورزي مازندران را در تحقق اين مهم تاثيرگذار دانست و گفت: برنامه ريزي هاي مسوولان امر بايد در جهت حمايت از توليدكننده بخش كشاورزي باشد.
وي گفت : من از مسوولان ذيربط بخش كشاورزي مي پرسم چرا مقدار بذر اصلاح شده مورد نياز به تناسب سطح اراضي شاليزاري در هر شهرستاني يافت نمي شود.
اين شاليكار مازندراني تاكيد كرد : بيش از60 سال در زمين هاي شاليكاري مشغول فعاليت هستم در اين سالها هنوز بذر اصلاح شده استفاده نكردم آيا اين مدت زمان براي دريافت اين بذر كافي نبوده است.؟
حسيني تاكيد كرد : براي شناساندن و معرفي بذر هاي اصلاح شده بايد كارشناسان جهاد كشاورزي در مساجد هر روستا و يا دهستان هاي اين استان كلاس آموزشي برگزار كنند.
او هزينه هاي فرايند كاشت تا برداشت محصول برنج را بسيار زياد و كمر شكن دانست و يادآور شد: قيمت بذور اصلاح شده هم نبايد طوري باشد كه كشاورز رغبتي براي خريد اين نهادها از خود نشان ندهد.
مدير امور عمومي پژوهشكده ژنتيك و زيست فناوري كشاورزي طبرستان گفت: در حال حاضر شاليكاران، بذري را كه براي كاشت انتخاب مي‌نمايند، عموماً از محصول سال قبل تهيه شده است.
'صادق بيك نژاد' در گفت و گو با ايرنا افزود : كشاورزان بعد از برداشت برنج و خشك كردن آن مقداري بذر را بصورت شلتوك يا بصورت خوشه نگهداري مي‌نمايند تا در سال بعد از اين بذر جهت كاشت در خزانه استفاده نمايند.
وي اظهار داشت: گاهي اوقات بعلت خرابي محصول، كمي بذر و يا تغيير رقم محصول، بذر را از نقاط ديگر تهيه مي‌كنند، بذري كه به اين طريق تهيه شده در جاي خشك و مناسبي نگهداري مي‌شود تا حشرات، پرندگان و جوندگان مثل موش به آن دسترسي نداشته باشند.
كارشناسان تاكيد مي كنند در سال هاي اخير شدت بيماريهاي قارچي مانند پوسيدگي طوقه (ژيبرلا)، پوسيدگي ساقه،سوختگي غلاف برگ (شيت بلايت)، لكه قهوهاي در خزانه نشاء و زمين اصلي خسارت سنگيني را به كشاورزان تحميل مي كنند.
از آنجائي كه هميشه پيشگيري بهتر از درمان است پس ضد عفوني بذر به عنوان يكي از راه هاي پشگيري كننده و كاهش دهنده آلودگي در زراعت از اهميت ويژه اي برخوردار است.
بيك نژاد تامين بذر گواهي شده را از جمله مولفه هاي كشاورزي پايدار دانست و گفت : كشاورزي پايدار به عنوان بينشي است كه بر اهداف انسان و شناخت وي از آثار فعاليت‌هاي كشاورزي بر محيط زيست متكي است.
به گفته اين مدرس دانشگاه جهت دستيابي به چنين نظامي مي‌بايست تجربيات و دانش گذشتگان را در نظر گرفت و در كنار پيشرفت‌هاي جديد و علمي، روش‌هايي را در فعاليت‌هاي كشاورزي به كاربرد.
وي بر ضرورت تامين بذر گواهي شده براي كشاورزان مازندران از سوي نهادهاي ذيربط تاكيد كرد.
مدير شركت خدمات حمايتي كشاورزي استان مازندران تهيه و تامين بذر اصلاح شده را از جمله وظايف اين نهاد دانست و گفت : سال گذشته 450 تن بذر اصلاح شده در بين كشاورزان استان توزيع شد.
'علي محسني' در گفت و گو با ايرنا افزود : در سال جاري طبق برنامه مقرر شد حدود 500 تن بذر اصلاح شده ارقام پرمحصول فجر، ندا و شيرودي بين كشاورزان توزيع شود كه اكنون آماده توزيع است.
وي اظهار داشت : حدود 50 درصد از مجموع 230 هزار هكتار عرصه هاي شاليزاري مازندران مربوط به ارقام پر محصول نعمت، ندا، فجر و شيرودي است.
وي خاطر نشان كرد : براي كل اراضي سطح زير كشت ارقام پر محصول اين استان 12 هزار تن بذر اصلاح شده مورد نياز است.
وي در خصوص قيمت هر كيلو بذر اصلاح شده ارايه شده به كشاورزان گفت : سال زراعي گذشته هر كيلو بذر اصلاح شده رقم شيرودي بدون احتساب مبلغ يارانه، 2 هزار تومان، هر كيلو بذر فجر 2 هزار و 300 تومان و بذر ندا هزار و 700 تومان به كشاورزان فروخته شد.
وي تامين بذر اصلاح شده را يكي از مولفه هاي كشاورزي پايدار اعلام كرد و گفت: براي شناساندن مزاياي بذر اصلاح شده به كشاورزان بايد بيش از پيش فرهنگ سازي و برنامه ريزي صورت گيرد.
مدير شركت خدمات حمايتي كشاورزي استان مازندران يادآور شد : اين امر مهم زماني محقق مي شود كه تحقيقات و ترويج همگام هم به صورت يك زنجيره متصل به صورت آزمايشي در هر منطقه اي برنامه هاي مربوط به شناساندن مزاياي بذر گواهي شده اجرايي كنند.
وي خاطرنشان كرد : اگر دولت بيايد براي ارقام محلي نرخ تضميني مناسب مشخص كند و كشاورز دغدغه نداشته باشد به طور قطع، آنان به كشت ارقام پر محصول استقبال نشان مي دهند.
براي اين كه كشاورزان اين استان به خريد بذر گواهي شده ارقام پر محصول گرايش و رغبتي بيشتري نشان بدهند ضروري است دولت در بحث خريد نرخ تضميني اين ارقام سياست ويژه اي اتخاذ كند تا قيمت اين ارقام در مقايسه با رقم محلي پايين نباشد.
مدير زراعت سازمان جهاد كشاورزي مازندران تامين بذر طبقه گواهي شده را نياز ضروري كشاورزان اعلام كرد و گفت: در سال زراعي 93- 94 يك هزار تن بذر طبقه گواهي شده در بين كشاورزان اين استان توزيع مي شود.
'حسن عنايتي' درگفت و گو با ايرنا افزود : بذر مورد نياز شاليكاران اين استان از دو مركز شركت خدمات حمايتي كشاورزي و اتحاديه تعاوني روستايي مازندران تامين و در نيمه دوم بهمن هر سال آغاز مي شود.
وي تصريح كرد : در سال زراعي گذشته حدود500 تن بذر طبقه گواهي شده در بين كشاورزان اين استان توزيع شد كه دولت بابت هر كيلو هزار تومان يارانه حمايتي در نظر گرفته بود.
وي سطح اراضي شاليزاري زير كشت ارقام پر محصول در استان را بيش از 50 هزار هكتار اعلام و خاطرنشان كرد : براي هر هكتار به روش خزانه سنتي 60 كيلو و به روش خزانه ايستگاهي و ماشيني30 كيلو بذر طبقه گواهي شده نياز است.
مدير زراعت سازمان كشاورزي مازندران يادآور شد : مقدار بذر طبقه گواهي شده بر اساس اعلام نياز كشاورزان هر منطقه از سوي مديريت جهاد كشاورزي هر شهرستان تامين و توزيع مي شود.
عنايتي خاطرنشان كرد : به طور قطع استفاده از بذر طبقه گواهي شده در افزايش كمي و كيفي راندمان توليد محصول برنج بسيار تاثيرگذار است.
وي تصريح كرد : به همين خاطر مي گويند بذر مناسب در بستر مناسب بنابراين ما بايد بذر مناسب با توجه به شرايط آب و هوايي منطقه براي كشاورزان تامين بكينم.
وي يادآور شد : همچنين اين سازمان تامين بذر طبقه گواهي شده بخشي از ارقام محلي را كه بيشتر سطوح اراضي شاليزاري استان را شامل مي شود، در دستور كار قرار داده است.
عنايتي ادامه داد : پروژه اين امر مهم در دستور كار موسسه تحقيقات برنج كشور كه معاونت آن در آمل مستقر است ، قرار گرفته و در حال انجام است اميد اينكه تا دو سال آينده در اختيار كشاورزان قرار گيرد.
مازندران سالانه با توليد بيش از يك ميليون تن برنج سفيد 44 درصد برنج كشور را توليد مي كند.
مازندران با 460 هزار هكتار اراضي زراعي و باغي حدود 11 درصد ارزش افزوده محصولات كشاورزي كشور را در اختيار دارد.ك/4
6026/1899
ساري - ايرنا - شماري از شاليكاران مازندراني تامين بذور اصلاح شده را يكي از مولفه هاي كشاورزي پايدار دانسته و بر ضرورت تامين اين نهاده موردنياز از سوي مسوولان امر تاكيد كردند.
