در این مراسم كه جمعه شب برگزار شد حضور مردم جزیره هرمز و انبوه میهمانان از بندرعباس و دیگر نقاط كشور در كنار این فرش ها، بیش از هر چیز موید نهادینه شدن یك شوق عمومی و هنری بود.
فرش های امسال هر یك با سبك و سیاق خاص خود دو چشم انداز متفاوت پیش روی بازدیدكنندگان گذاشته بود و ایجاد یك بازارچه از غذاهای محلی و دست ساخته های اهالی هرمز نیز بر جذابیت های برنامه امسال افزوده بود.
یكی از مدیران اجرایی فرش خاكی درباره ویژگی های اثر ارائه شده گفت:بعد از شش سال اجرای پیاپی می توان عنوان كرد كه فرش خاكی ،جدا از ویژگی های هنری، به یك پدیده اجتماعی تبدیل شده است.
احمد كارگران كه به همراه گروه خود امسال ابیاتی از عمر خیام را با خاك سرخ هرمز ،بر زمین جزیره نقش زدند افزود:اجرای فرش خاكی اكنون از یك گروه فراتر رفته و به یك شوق عمومی تبدیل شده است.
وی ادامه داد:تاثیر این برنامه بر معیشت و اقتصاد مردم جزیره غیرقابل انكار است و از سوی دیگر جلب توجه مردم و مسوولین به واسطه فرش خاكی به جزیره هرمز نیز می تواند زمینه ساز تحولات اساسی و رفع مشكلات این منطقه گردد.
كارگران اضافه كرد:حتی برخی دیدگاه ها نیز كه درباره پیامدهای احتمالی اجرای فرش خاكی مطرح می شود ،به دلیل آن كه در نهایت می تواند منجر به ایجاد حساسیت نسبت به مشكلات زیست محیطی واقعی جزیره شود، مثبت خواهد بود.
وی تاكید كرد:در اجرای فرش خاكی ،ذره ای از ذخایر جزیره از منطقه خارج نمی شود و خاكی كه روزانه از این جزیره برای مصارف تجاری از جزیره خارج می شود هزاران برابر بیش از خاك استفاده شده برای اجرای سالانه هر اثر فرش خاكی است.
وی با اشاره به فرش خاكی جداگانه ای كه امسال برای اولین بار توسط هنرمندان هرمز اجرا شده اظهار داشت:این حركت بهترین دلیل برای نهادینه شدن فرش خاكی است و رویدادی مثبت در این عرصه خواهد بود.
كارگران اظهار امیدواری كرد:با فراگیر شدن این برنامه در سال های آینده ،تمام مردم جزیره در ساخت دهها فرش خاكی مشاركت كنند كه مشاهده اشتیاق كودكان هرمز، نویدبخش چنین آینده ای است.
وی درباره ویژگی های اثر اجرا شده توسط گروه خود نیز اظهار داشت:در پنج دوره گذشته این گروه برای محتوای آثار خود ،افسانه های ایران و هرمزگان را انتخاب می كرد كه این رویكرد امسال با یك تحول اساسی همراه بود.
كارگران ادامه داد: فرم های قبلی تاثیرگذاری خود را داشت و این طرح ، تعمق و تفكر بیشتر مخاطب را طلب می كرد.
وی اضافه كرد:در رویكرد جدید خوشنویسی و شعر خیام به عنوان نمادهای هنر ایران در جهان انتخاب شد و محوریت كار بر همین دو عنصر قرار گرفت.
كارگران از خیام به عنوان شناخته شده ترین شاعر ایران در عرصه جهانی نام برد كه چیستی و نسبت انسان با جهان هستی كه از سوی او طرح شده یك دغدغه و پرسش فرا جغرافیایی است.
این هنرمند اضافه كرد:تداوم و تكمیل اثر توسط مخاطبان نیز یكی دیگر از ویژگی های اثر اجرا شده امسال است.
به گفته كارگران ،101رباعی خیام انتخاب و اجرا شده كه مخاطبین می توانند با توجه به باور و بینش درونی خود، در فضای فیزیكی پیش بینی شده در هر یك از این رباعی ها قرار گیرند.
اما در كنار فرش خاكی یاد شده كه درآمیختگی آن با تكرار استفاده از مضمون خاك در رباعیات خیام ، نوعی در هم تنیدگی كالبدی و معنوی را رقم زده ،فرش خاكی رنگارنگ دیگری نیز توسط هنرمندان جزیره هرمز در كنار آن نقش بسته كه مخاطبان زیادی را به خود جذب كرده است.
مدیر اجرایی این پروژه نیز در گفت و گو با ایرنا، از اجرای فرش خاكی در سال های گذشته به عنوان اقدام مثبتی نام برد كه جهانگردان و ایرانگردان زیادی را عازم جزیره هرمز كرد.
مهدی درویشی تصریح كرد :در این سفرها ،مردم با سنت ها و آیین های جزیره هرمز و دیگر ویژگی های آن آشنا شدند.
وی تاثیر این رویداد فرهنگی در بهبود معیشت مردم را نیز غیر قابل انكار دانست و گفت :نمی توان اثر منفی زیست محیطی جدی برای این حركت متصور بود.
درویشی با اشاره به ویژگی های اثر اجرا شده توسط هنرمندان هرمز اظهار داشت: در فرش خاكی رنگین هنرمندان هرمز 10نقش برگرفته از آداب و آیین ها و سنت ها و افسانه های مردم جزیره هرمز انتخاب شده است.
به گفته درویشی یكی از این نقوش خاكی ،یك لاك‌پشت را به نمایش می‌گذارد و در ساخت آن از 18 نوع خاك رنگی جزیره هرمز استفاده شده است.
مدیر اجرایی فرش خاكی هرمز گفت : این طرح خاكی به عنوان «كلك پرو» نام گرفته است كه مكان قدیم صیادی مردم جزیره هرمز است.
وی قلعه پرتغالی های هرمز ،نماد های موسیقی محلی سنتی لیوا ،كارگران معدن خاك سرخ، آهوان جزیره، پوشش زنان بومی ، خانه های بادگیری جزیره، مشتا و قایق های صیادی زاروگه را از دیگر نمادهای به كار گرفته شده در این اثر هنری معرفی كرد.
به نظر می رسد با توجه به اقبال و استقبال عمومی و تاثیر فرش خاكی در معرفی و شناخته شدن جزیره هرمز ،می توان از رویداد فرش خاكی به عنوان رسانه جزیره هرمز نام برد.
تلاش برای هم افزایی و دوری از حاشیه ها و تنش ها و میدان داری متولیان فرهنگی استان برای حمایت از این رویداد ،می تواند ضمن مسدود كردن روزنه سوءاستفاده ها و تحریف های احتمالی روند آن ، زمینه بهره برداری مثبت و حداكثری از آن را فراهم كند و به خلق یك شناسنامه و هویت فرهنگی و هنری در منطقه كمك كند.
كمك به بسط این رویداد و تبدیل آن به یك جشنواره ملی برای حضور گروه های مختلف از جزیره هرمز ،استان هرمزگان و سراسر ایران برای نقش زدن دهها فرش خاكی در هفته ای خاص از سال ،كمترین كاری است كه در این زمینه می توان انجام داد.
بی تردید رعایت ملاحظات زیست محیطی و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی یك ضرورت لازم و ناگزیر است كه می تواند در رفع دلواپسی مسوولان و فعالان حوزه های مختلف موثر واقع شود.
فرش خاكی هرمز جمعه شب با حضور شماری از اهالی هرمز، هنرمندان وهنر دوستان ودست اندركاران ساخت این فرش رونمایی شد.
ك/4
2094 /1596
بندرعباس-ایرنا- جزیره هرمز برای ششمین سال پیاپی میزبان فرش خاكی بود با این تفاوت كه امسال دو فرش خاكی در كنار هم بر ساحل مشهور به 'فرش '، گسترده شد.
