خدمات اين استاد به رحمت خدا رفته به زبان فارسي طي سالهاي گذشته به قدري گسترده بود كه به او لقب «پدر زبان و ادبيات فارسي» در چين داده اند و برخي از كتب تاليف شده اين استاد به دانشجويان زبان فارسي تدريس مي شود.
او در سال 1931 ميلادي در سواحل شرقي چين و در استان شاندونگ در خانوادهاي متوسط بدنيا آمد و در سال 1956 از دانشكده زبان و ادبيات روسي دانشگاه پكن فارغ التحصيل شد و در همان سال نيز به تدريس در اين دانشكده مشغول شد.
عشق و علاقه وافر او به زبان و ادبيات فارسي باعث شد او يك سال بيشتر در اين دانشكده دوام نياورد و بلافاصله با تغيير رشته تحصيلي خود، فراگيري زبان فارسي در دانشكده زبانهاي شرقي دانشگاه پكن را آغاز كند.
او كه هفته گذشته در سن 83 سالگي دار فاني را وداع گفته، پيشتر در سخناني در وصف ادبيات فارسي اظهار داشت: «با تغيير رشته تحصيلي، مسير زندگي ام عوض شد و اين تغيير دريچه اي تازه به رويم گشود.»
زبان و ادبيات فارسي از ديدگاه «جان خو ني ين» گنجينه اي ارزشمند است كه انتها ندارد و هر فردي با آموختن اين زبان به تاريخ و فرهنگ ارزشمند هزاران ساله دست مي يابد.
علاقه اين استاد برجسته زبان و ادبيات فارسي در چين به فرهنگ ايران به قدري داراي اهميت بود كه اقدام به ترجمه كتب و آثار زيادي به زبان فارسي كرد.
از اين استاد برجسته ادبيات و زبان فارسي در كشور چين، تاكنون بيش از 30 اثر تأليفي و ترجمهاي پيرامون زبان، ادبيات، فرهنگ، تاريخ ايران و همچنين دهها مقاله در مطبوعات مختلف چين و ايران چاپ شده است.
داشتن همكاري در ترجمه شاهنامه فردوسي و تاليف كتاب «پژوهش درباره شاهنامه فردوسي» ازجمله كارهاي ارزشمند و به جاي مانده از اين استاد برجسته است.
او همواره يكي از افتخارات و شانس زندگي خود را آشنايي با تمدن و فرهنگ ايران زمين دانسته و همواره آرزو داشت كه بتواند نقشي ولو اندك در پيوند دادن فرهنگ دو كشور ايران و چين داشته باشد.
او تا سال 1996، در دانشگاه پكن به عنوان رييس دپارتمان و استاد، مشغول تدريس زبان و ادبيات فارسي بود و در كنار اين فعاليت آموزشي، به پژوهش پيرامون زبان و ادبيات فارسي و ترجمه آثار ادبي ايران نيز اشتغال داشت.
خدمات ارزشمند او در گسترش زبان فارسي در كشور چين به قدري گسترده است كه تمامي افراد و محققاني كه اينك در كشور چين به نحوي در خدمت زبان و ادب فارسي و ايرانشناسي هستند، با واسطه و يا بي واسطه، از شاگردان اين استاد گرانقدر بودند و از آثار گرانسنگ وي استفاده كرده اند.
پروفسور «جان خو ني ين»، به عنوان مروج و مدافع زبان و ادبيات فارسي، دو مقاله دارد كه در آنها بيش از ساير آثارش از فرهنگ ايراني و ادب فارسي دفاع كرده است.
او در يكي از اين مقالات تحت عنوان «شاهنامه كجا و فون شَن يان اي كجا؟»، به نقد نظريه و مقايسه صورت گرفته بين شاهنامه فردوسي و داستان «فون شَن ياناي» چيني كه توسط «كوياجي» نويسنده هندي در كتاب «آيينها و افسانههاي ايران و چين باستان» صورت گرفته است پرداخته و نظريه كوياجي را رد ميكند.
وي معتقد است كه اين داستان چيني به هيچ وجه قابل مقايسه با شاهنامه فردوسي نيست.
مقاله دوم تحت عنوان «كلمه آه عشق به هيچ وجه وجود ندارد» است كه در آن ترجمه فيتزجرالد از رباعيات عمر خيام را به نقد كشيده و معتقد است؛ فيتزجرالد در ترجمه رباعيات خيام مرتكب خطا و اشتباهات مفهومي شده و موجب شده تا ساير مترجمان چيني رباعيات خيام كه از ترجمه فيتزجرالد استفاده كردهاند هم اشتباهات بزرگتري را مرتكب شوند.
به طور كلي، ميتوان گفت، خانواده جان خونين، اعم از شخص وي، همسر و دو فرزندش، جزو خانواده بزرگ زبان و ادبيات فارسي و ايرانشناسان بزرگ در كشور پهناور چين به شمار ميروند.
او به پاس خدمات ارزشمند به زبان و ادبيات فارسي در كشور چين تاكنون جوايز زيادي نيز دريافت كرده است كه از آن جمله مي توان به دريافت جايزه بين المللي زبان و ادبيات فارسي دانشگاه تهران در سال 1991، جايزه ششمين دوره بنياد محمود افشار در رشته ادبيات و تاريخ در سال 1989، لوح افتخار رييس جمهوري وقت ايران در سال 79، دريافت جايزه دهمين دوره كتاب سال جمهوري اسلامي ايران در سال 82، دريافت جايزه بهترين مترجم جمهوري خلق چين در سال 2003، دريافت لوح تقدير و نشان هفتاد و پنجمين سالگرد تأسيس دانشگاه تهران در سال 84، دريافت لوح افتخار سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در سال 84 اشاره كرد.
ترجمه كامل شاهنامه فردوسي در شش جلد و به صورت منظوم، ترجمه گزيدهاي از شاهنامه، اشعار كهن پارسي، اشعار رودكي، بررسي شاهنامه فردوسي، پژوهشي پيرامون شاهنامه، بوستان سعدي، مجموعه مقالات پژوهشي شرق، داستان رستم و سهراب از شاهنامه، خلاصهاي از تاريخ ادبيات شرق- بخش ايران، تاريخ امپراتوري پارس، گزيده اي از اشعار كهن فارسي، گزيدهاي از شاهنامه، ليلي و مجنون نظامي، اشعار شعراي معروف جهان، تاريخ ادبيات فارسي (چاپ اول) و بسياري كتب ديگر از جمله تاليفات و ترجمه اين استاد برجسته چيني است.
او همچنين مقالاتي با عنوان سعدي در چين، سرنوشت چهار قهرمان جوان در شاهنامه فردوسي، مقدمه اي برمجموعه شاهكارهاي ادبيات فارسي، مقدمهاي بر ترجمه رباعيات عمر خيام و... دارد كه علاوه بر ايران در كشور چين نيز به چاپ رسيده است.
آساق*1*231* 1597*1577
پكن - ايرنا - پروفسور «جان خو ني ين» يكي از استادان برجسته و از بنيانگذاران كرسي زبان و ادبيات فارسي در دانشگاههاي چين است كه خدمات ارزشمند و شايان او در بسط و گسترش زبان فارسي بر فرهنگ دوستان پوشيده نيست.