احمد درودي روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: هم اكنون اين آينه آماده نصب بر روي سازه فلزي تلسكوپ است اما تا آن زمان در محل مناسبي در دانشگاه زنجان نگهداري مي شود.
وي يادآورشد: آينه طراحي شده براي تلسكوپ ملي از آخرين فناوري روز دنيا در حوزه تلسكوپ و اپتيك و كيفيت سطح بي نظيري برخوردار است.
تلسكوپ ملي ايران با نام INO340 از نوع تلسكوپهاي انعكاسي و داراي آيينه اوليه با قطر ۳.۴ متر است و در رده تلسكوپهاي ۴ متري جهان قرار مي‌گيرد.
در سال 1377 پيشنهاد طرح تاسيس رصدخانه ملي ايران به عنوان يكي از دو طرح كلان پژوهشي در شوراي پژوهش‌هاي علمي مطرح و در سال 78 طرح مكان‌يابي رصدخانه ملي تصويب شد.
درودي اظهار كرد: 'نسبت قطر به ضخامت اين آينه عدد بزرگي است كه اين موضوع نشاندهنده نازك بودن آن است'.
عضو هيات علمي دانشگاه زنجان گفت: ' قطر اين آينه 3.4 متر و ضخامت آن 18 سانتي متر است در حالي كه اگر قرار بود به سبك تلسكوپهاي 3.5 متري قديمي طراحي شود ضخامت آن به حدود 70 سانتي متر مي رسيد و وزن كنوني 4 تني اين آينه را به حدود 15 تن افزايش مي‌داد'.
سازه، اجزاي مكانيكي، كنترلي و اپتيكي تلسكوپ ملي ايران با سازه‌اي به وزن تقريبي ۶۰ تن هم اكنون در دست طراحي و ساخت است.
وي با بيان اينكه نازك بودن اين آينه موجب آسان شدن كنترل حركتي و كاهش قابل ملاحظه وزن تلسكوپ مي شود، خاطر نشان كرد: بهينه شدن چندين فاكتور مهم ديگر در كنار حفظ كيفيت تصوير تلسكوپ از جمله مزاياي نصب اين نوع آينه محسوب مي شود.
درودي ادامه داد: هنگام نصب ممكن است به دليل وزني كه آينه دارد، سطح آينه انحنا پيدا كند، لذا براي جلوگيري از اين واقعه به طور معمول از سيستم اپتيك فعال در تلسكوپ استفاده مي‌شود.
آيينه‌هاي اوليه و ثانويه اين تلسكوپ نيز مجهز به سامانه پيشرفته كنترل فعال است.
مهندس سيستم تلسكوپ ملي ايران گفت: در سيستم اپتيك فعال تلسكوپ ملي ايران 60 پايه متحرك در پشت آينه قرار مي‌گيرد كه به آينه نيرو وارد مي كنند تا مانع از خم شدن و انحناي آن شوند.
وي اضافه كرد: هم اكنون سيستم اپتيك فعال بر روي تلسكوپهاي روز دنيا نصب مي شود و جزو فناوري هاي فوق پيشرفته به شمار مي آيد.
درودي يكي ديگر از مشخصه‌هاي اين آينه را كوتاه بودن شعاع انحناي آن برشمرد كه در نتيجه آن نور ستاره در يك نقطه نزديكتر به آينه جمع مي‌شود.
به طور معمول تلسكوپهاي انعكاسي از دو آينه اوليه و ثانويه تشكيل مي شوند كه مشخصات آينه‌ها و فواصل آنها بر اساس فرمول خاصي به دست مي آيد تا تصويري واضح از ستاره در كانون آن تشكيل شود.
وي افزود: زماني كه شعاع انحناي آينه اوليه كوچك باشد، آينه ثانويه در فاصله‌اي نزديكتر به آن نصب خواهد شد و همين موضوع منجر به كوچكتر شدن تلسكوپ مي شود در حالي كه از كيفيت تصوير ايجاد شده كاسته نخواهد شد.
درودي يادآورشد: كوچكتر شدن تلسكوپ منجر به نگهداري آسانتر آن، سبكتر شدن و كنترل راحتتر آن مي شود.
مسوول گروه اپتيك تيم علمي تلسكوپ ملي ايران گفت: هم اكنون از نظر مطالعاتي اين تلسكوپ شاهد پيشرفت 30 درصدي است و ادامه كار مستلزم ساخت نمونه‌‌هاي مشابه طرح اصلي براي يافتن مشكلات فني و رفع آنها است.
از بخشهاي مهم كه نياز به نمونه‌سازي دارد بخش اپتيك فعال است كه قلب تلسكوپ به شمار مي‌آيد.
مطالعات كتابخانه‌اي طرح تلسكوپ ملي از سال 79 شروع شد و در سال 81 بودجه‌اي براي مكان يابي رصدخانه ملي از سوي وزارت علوم تخصيص داده شد.
در روزهاي پاياني سال ۱۳۸۲ طرح رصدخانه ملي ايران براي بار دوم به عنوان يك طرح علمي با بودجه مستقل در هيات دولت تصويب شد ولي به دلايل مختلف، بودجه‌اي در سال بعد به آن اختصاص نيافت.
با روي كار آمدن دولت نهم با كند شدن روند احداث و تخصيص بودجه به آن، اين طرح به صورت نيمه تعطيل در آمد تا اينكه با دستور رهبر معظم انقلاب و تخصيص اعتبار در سال ۱۳۸۸ كار طراحي و ساخت و ساز رصدخانه در عمل شروع شد.
مكان در نظر گرفته شده براي احداث رصدخانه ملي ايران، قله گركش در قمصر كاشان است.
/1860/3001/6085
زنجان - ايرنا - مسوول گروه اپتيك تيم علمي تلسكوپ ملي ايران گفت: آينه اوليه يا اصلي مورد نياز تلسكوپ ملي با همكاري يك شركت خارجي و نظارت و آزمون تيم اپتيك رصدخانه ملي آماده شده و هم اكنون منتظر نصب بر روي مكان طراحي شده و نورگيري است.
