همين پنج، شش سال قبل بود كه هر گردشگري به سميرم مي آمد تنها از آبشارش مي پرسيد و سراغي از ديگر مكان ها و مناطق گردشگريش نمي گرفت.
اما چند سالي هم مي شود مسافران و بويژه آنهايي كه براي دومين و چندمين بار به سميرم هزار چشمه سفر مي كنند سراغ از چشمه ناز و بابا زرنگ و بي بي سيدان و خفر و سيور و... هم مي گيرند و قصد عزيمت به اين محل ها را دارند.
ونك 30 كيلومتري غرب سميرم با چشم اندازها، طبيعت گاه ها و چشمه ها و رودهاي پرآب از جمله محل ها و مناطقي شبه ماسوله اي است كه در اين سال ها مورد توجه گردشگران و مسافران قرار گرفته و حتي تعدادي از غيربومي ها اقدام به خريد ويلا و منزل مسكوني در شهر ونك براي اقامت ييلاقي و رفاهي خود كرده اند.
اين منطقه را مي توان يكي از مراكز گردشگري بكر و بي نظير به حساب آورد. وجود دو امامزاده، قدمگاه خواجه خضر، چشمه ناز، چشمه هاي سد كمانه و نخودان، دره قاش، مزرعه سهران با چشمه و آبشار كوچك و ارتفاعات سر به فلك كشيده اش تنگ امامزاده عقدك، چشمه هاي جسور و اسفراهان، جاغ جاغ، مزرعه حنا عليشاه و مزرعه شمس آباد و گندمان از صفحات زيباي اين طبيعت سراي كوهستاني است.
• چشمه ناز و طنازي خروشان آب
در سه كيلومتري جنوب غربي ونك زيباترين حلقه گردشگري منطقه يعني چشمه ناز واقع است.
چشمه ناز خلوت كوه را مي آرايد تا همه آناني كه از ازدحام آهن وآدم وآجر رنجور شده اند كيلومترها راه بپيمايند و در ژرفايي رويايي اندام به آب معدني چشمه اي بسپارند.
با وجود اهميت زياد صنعت گردشگري و در عصر ارتباطات حتي شنيدن نامش شهد شگفتي در كامشان مي ريزد و در فضايي بكر وتازه با هزاران ديده به تماشاي ريزش آب از هر رخنه سنگي مي نشينند كه به صد هزار جلوه از ميان كوه و از دل صخره هاي سخت مي خروشد.
زير دست و همجوار همين چشمه رودخانه شمس آباد نيز دلبري مي كند. كساني كه دل به شمس آباد سپرده اند اگر قصد ديدن چشمه ناز بايد عرض صخره اي را طي كنند كه 10 متر از سطح رودخانه ارتفاع دارد. با گذشتن از چوك و كلونگي و نگاه به پايين دلهره لذت آوري به آنها دست مي دهد.
در فصل تابستان به ويژه تن سپردن به رودخانه جاري شمس آباد و تا شانه در ژرفاي آب سرد فرو رفتن و سر خوردن از سنگ هاي كف سيلاب ريز شمس آباد و چند بار پياپي از اين ساحل رودخانه به ساحل ديگر رفتن عجيب لذتي دارد.
رودخانه شمس آباد كيلومتر ها بالاتر از سد كمانه سرچشمه مي گيرد و در هوايي معتدل زيستگاهي را شكل مي دهد كه استعداد عجيبي براي پرورش ماهي دارد .اين منطقه شايد بي نظير ترين زيستگاه ماهي سردآبي در منطقه سميرم وحتي در استان اصفهان به شمار آيد.
نه فقط ماهيان در آئينه بركه مي لغزند كه كشاورزان نيز پس از ساعت ها كار در باغ وكشتزار ودر زير حرارت آفتاب شادابي چهره خود را از مشتي آب عاريه مي گيرند.
اكنون كه آب آشاميدني شهر ونك از چشمه ناز تأمين مي شود اهالي بيشتر از گذشته احساس آرامش و شادابي دارند .اين ويژگي را بيشتر از همه تاجراني مي دانند كه سيب، ثمره بي نظير آب وخاك اين ديار را فرسنگ ها آن سو تر از مرزها فرستاده اند.
شگفت تر صخره هاي سترگي است كه به گونه اي بي نظير روي هم جاي گرفته است تا ارتفاعي فراتر از دو هزار متر را شكل دهد. هر جهانگردي پس از تماشاي لايه هاي عظيم سنگ كه هر كدام به ارتفاع 10 متر روي هم قرار گرفته تا زيبايي خود را به نمايش بگذارد به حيرت فرو مي رود.
در جاي جاي لايه هاي سنگها و صخره هاي زاگرسي درختان تنومند تاك، نارون، پسته كوهي، بلوط شن و هل، كلخنگ، بنيو، چنار، كيكم، گردم، ارژن زرشك، تمشك، بادام و .. رسته اند. درخت ون با رويش انبوه حضور خود را به اثبات رساند و نام ونك را به عنوان رستنگاه ون بر زبان مردم جاري ساخت. ون در گذشته منبع تأمين سوخت شهري محروم از گاز بود.
بنيو از مثال زدني ترين درختان اين ديار است كه دستهاي هر كشاورز و دامداري با چوب سخت و مقاوم آن آشناست.
دالانكوه محل رويش گياهان دارويي و كوهي مانند گنه بو بردج (قاسني )، قارچ، ليزك، تره، ريواس، كنگر، كارده ،كنجد، سير و هزاران نوع گياه ناشناخته ديگر است.
بهاران اين كوه پر است از گل هاي رنگارنگ مانند گل كيس كمري (كل اشك ) اما كار فقط به ديدن ختم نمي شود بلكه مشام نيز از بوي دل انگيز آن سرمست مي گردد.
حيوانات و اين زنبور هاي ناز عسل هم براي بهره جستن از اين همه گل وگياه و عطر وبوي خوش، كندوهاي خود را در جداره كوه بنا نهاده اند و وزوز كنان مي جويند و دارويي گران و شيرين توليد مي كنند.
بامدادان كبك هازماني كه تفاوت نكند ليل و نهار خرامان و آواز خوان به قصد چشمه از كوه پايين مي آيند و آهوان، بزها و قوچ و ميش هاي وحشي سم كوبان از فراز كوه سرازير مي شوند.
گفتني تر از آنچه آمد ماده اي ست كه در نقاط محدودي از منطقه شمس آباد از ميان سنگ وصخره بيرون مي چكد. اين ماده قيرگون كه در ترميم شكستگي اعجاز مي كند و براي مراكز تحقيقات پزشكي مي تواند جذابيت ويژه اي داشته باشد در گويش محلي مين مينه گفته مي شود.
شگفت تر آنكه در چنين فضايي هر جايي كه طبيعت اجازه بر پايي سياه چادري را بدهد عشاير قشقايي سكنا مي گزينند و در يك زندگي مسالمت آميز مثال زدني گوسفندان خود را به دامان كوه مي سپارند. كوه و كوهساراني كه ساليان سال است ماوا و مكان زندگي خرس هاي قهوه اي و حيوانات وحشي ديگرند.
چشمه ناز پس از پيوستن به رودخانه شمس آباد چند كيلومتر پايين تر به رودخانه گندمان بروجن و رودخانه ونك كه قبلا به هم پيوسته اند وارد مي شود و از سرچشمه هاي كارون به حساب مي آيد.
*سد كمانه
دشت لاله هاي واژگون در مناطق كمانه، گردنه نخودان، اسفراهان و مناطق ديگر زيبا و چشم نواز است ، همچنين يخچال هاي طبيعي در تابستان هاي گرم قديم و در ماه رمضان براي ونك جايگزين يخ هاي يخچال امروزي بوده است.
* عقدك، ناشناخته اي دست نخورده و شگفت
مي گويند عقدك كيي از قديمي ترين آبادي هاي منطقه ونك است.عقدك در شش كيلومتري شمال شرقي شهر ونك قرار دارد و سه كيلومتري انتهاي جاده متصل به عقدك خاكي است. عقدك در قاعده مثلثي بنا شده كه به وسيله اضلاعي محصور گرديده است. بيشتر محصولات اين ده سيب درختي گردو، انگور، گندم، جو، شبدر و يونجه است. در عقدك تعدادي درخت گردو در بين ساير درختان گردن بر افراشته كه عمري بيش از چند صد سال دارند.
13 خانوار با جمعيتي زير 100 نفر در فصل بهار وتابستان در اين ده به صورت ييلاق و به منظور برداشت محصول زندگي مي كنند.
اين ده از امكانات آب سالم لوله كشي برخوردار است. امامزاده يا قدمگاه سنگ نوشته اي دارد كه چون در ارتفاع و دور از دسترس نوشته شده است قابل خواندن نيست. عقدك يك گردشگاه نقلي و با صفاست.
شهيد و شهادت و ايثار اما جلوه اي ماندگارتر و زيباتر براي اين ديار است. آن زمان كه ونك روستايي بود و همين روستاي كوچك يكصد شهيد و صدها جانباز را تقديم نظام و انقلاب كرد تا نام و نشانش را از اين سرخي بي همانند در كنار جلوه هاي زيبايي خدادادي طبيعت جان افزا به عاريت بگيرد و جاودانه شود.
/ 6022/ گ/7147/
سميرم، اصفهان- ايرنا- هر مسافري كه پاي در خطه زيباي سميرم مي گذارد بعيد است سراغي از چشمه ناز و ونك نگيرد.