مواج تر شدن دریای جنوبی چین/ بحران در جنوب شرق آسیا باردیگر سر باز كرد

ماجرا از آنجا آغاز شد كه «آلبرت روساریو» وزیر امور خارجه فیلیپین در نشست سران كشورهای عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا موسوم به «آ.سه.آن.» در كوالالامپور پایتخت اقتصادی مالزی گفت كه چین قصد دارد دریای جنوبی چین را تحت كنترل خود درآورد.

بیست و ششمین نشست سران اتحادیه كشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) با تاكید بر حفظ این منطقه به عنوان منطقه صلح، عاری از جنگ، سلاح هسته ای و كشتار جمعی، روز سه شنبه در كوالالامپور پایتخت مالزی به كار خود پایان داد.

مانیل به این باور است كه پكن در حال ساخت پایگاه های دایمی در دریای جنوبی چین است تا حق حاكمیت خود را بر آن اعمال كند.

فیلیپین حتی پا را فراتر گذاشته و از اعضای «آسه آن» خواسته است تا چین را در مسیری كه در پیش گرفته متوقف سازند.

دریای جنوبی چین پس از پنج اقیانوس جهان، بزرگترین پهنه آبی جهان است و صدها جزایر واقع در آن منابع غنی انرژی دارند.

كشورهای چین، ویتنام، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان بر سر مالكیت این جزایر و آب های اطراف آن اختلاف دارند، البته كشور چین ادعای مالكیت بر همه پهنه دریای جنوبی را دارد. این دریا همچنین یك مسیر عمده كشتیرانی بین المللی است كه ارزش تجاری سالانه آن بالغ بر پنج هزار میلیارد دلار برآورد شده است.

منابع غنی این پهنه آبی و اختلافات كشورهای پیرامونی سبب شد تا آمریكا نیز فرصت را مغتنم شمرده و كشورهای همسایه چین را به رزمایش های مشترك دعوت كند كه حاصل آن جز تهدید و تشدید تنش ها در دریای جنوبی و فروش تسلیحات پیشرفته به كشورهای همسایه چین نیست.

این پهنه آبی به دلیل اختلاف نظرهایی كه از سوی كشورهای همسایه برای كنترل آن صورت گرفت، همواره با چالش همراه بوده و برخی از كشورهای جنوب شرق آسیا را رودرروی یكدیگر قرار داده است.

در حالی كه چین به شدت مخالف حضور دیگران و كشورهای خارج از منطقه و به خصوص آمریكا در این پهنه آبی است، آمریكا و برخی كشورهای منطقه می گویند كه پكن در حال كنترل تدریجی بر این دریا است.

در این میان فیلیپین كه به آمریكا از لحاظ نظامی نزدیكتر است، نسبت به این موضوع واكنش نشان داد و با كشاندن این مساله به دادگاه بین المللی لاهه، خواستار بررسی مناقشات در اجلاس اخیر سران كشورهای جنوب شرق آسیا در مالزی شد.

با اینكه خبرگزاری شین هوا در گزارشی اعلام كرد كه چین در حال افزایش سرمایه گذاری ها در این منطقه است،

اما مانیل بر این باور است كه پكن در حال ساخت پایگاه های دایمی در دریای جنوب است تا حق حاكمیت خود را بر آن اعمال كند.

البته روابط خوب كشورهای جنوب شرق آسیا با چین مانع از موضع‌ گیری های خیلی سخت علیه پكن شده است و البته در واكنش به اقدامات صورت گرفته علیه چین، وزارت امور خارجه این كشور با انتشار بیانیه ای از تلاش های فیلیپین برای مقصر نشان داده پكن و بین المللی كردن مساله به شدت انتقاد كرد و افزود: آبهای این منطقه جزو بلامنازع تمامیت ارضی چین است.

آمریكا، اما می گوید: چین در حال ساخت پایگاه هایی در این دریا است تا حضور خود را قوی تر كند؛ مطلبی كه چین آن را رد نكرده است.

مجموعه جزایر دارای ذخایر انرژی در این دریا و منابع شیلات آن باعث شده است تا سالیان مدید منازعات و مناقشات در باره تملك بر این دریا وجود داشته باشد.

از سال 2013 كشورهای آ سه آن و چین در این باره گفت و گوهایی انجام داده اند كه مستمر نبوده و نتیجه ملموسی نیز نداشته است.

رهبران آ سه آن هم البته این بار در مالزی گفته اند كه چین نباید با ساخت پایگاه و یا جزایر شنی، صلح و امنیت و ثبات دریای جنوبی را به خطر بیندازد.

آنان حتی در اجلاسی كه از دیروز در كوالالامپور پایتخت مالزی آغاز شد و امروز به كار خود پایان داد، چالش های مهم پیش روی این اتحادیه و مسائل منطقه ای و جهانی از جمله اختلاف برخی اعضا با چین بر سر مالكیت بخش هایی از دریای جنوبی چین را بررسی كردند. آنان در عین حال از پكن خواسته اند تا برای كاهش تنش ها تلاش كند.

روزنامه «گلوبال تایمز» چین روز سه شنبه مطلبی در باره رزمایش های مكرر آمریكا و فیلیپین منتشر كرد و نوشت كه آنها با برگزاری بیش از 30 رزمایش در طول سال، باعث به خطر افتادن امنیت منطقه شده اند.

این نشریه نوشت: پكن می خواهد مساله از طریق گفت وگو حل شود، اما رویكرد مانیل به سمت واشنگتن اوضاع را پیچیده تر می كند.

رسانه های چین هشدار داده اند كه مواج كردن دریای جنوبی و كشاندن پای آمریكا به آن كار را سخت تر و موانع را بیشتر خواهد كرد.

آساق*2*1597