به گزارش ايرنا ، چندي پيش احداث برج 30 طبقه در رسانه هاي استان يزد منتشر شد و بازخورد هايي را در جامعه به همراه داشت كه در اين گزارش نظر موافقان و مخالفان اين طرح را جويا شديم.
قرار است ظرف سال 2016 ميلادي 110هكتار از بافت 750 هكتاري شهر يزد به ثبت جهاني در يونسكو برسد و در سوي ديگر استان زمزمه هايي درباره برج سازي و بلندمرتبه سازي شنيده مي شود.
اما آيا بين اين دو مقوله رابطه اي وجود دارد و آيا مي تواند ساخت واحدهاي چند طبقه در هر جاي شهر يزد به بافت قديمي و تاريخي دومين شهر تاريخي جهان آسيب وارد كند يا نه اختلافاتي وجود دارد.
عده اي معتقدند تب تراكم و ارتفاع در حال بلعيدن معماري كهن اين شهر است و ساخت برج ها و برج 30طبقه متناسب با يزد تاريخي نبوده و موجب خدشه دار شدن بافت تاريخي مي شود.
اما عده ديگري معتقدند اگر قرار باشد به هر بهانه اي جلوي سرمايه گذاران گرفته شده و مانع ساخت و ساز و پيشرفت شهر شويم مثلا همچون گذشته از قافله پيشرفت عقب مي افتيم.
*** لزوم توجه به ساخت و سازهاي مدرن در كنار احياي بافت تاريخي
در اين خصوص به سراغ رييس سازمان نظام مهندسي ساختمان استان يزد رفته ايم تا نظر وي را در اين خصوص جويا شويم.
عليرضا فرشيد در اين خصوص به خبرنگار ايرنا گفت: احداث برج 30 طبقه تمام مجوزها را در كميسيون ماده پنج كه ميراث فرهنگي نيز عضوي از آن است گرفته و از نظر اين سازمان مشكلي ندارد.
وي افزود: قطعا در صدور مجوزهاي اين طرح تمام نيازهاي استان يزد ديده شده و سپس تصميم گرفته است.
رييس سازمان مهندسي استان يزد ادامه داد: معتقدم بايد در كنار احياي بافت تاريخي كه نيازمند تلاش همه دستگاههااست به سمت ساخت و سازهاي نوين در ساير نقاط شهري با استفاده از نمادهاي تاريخي برويم.
فرشيد گفت: شايد ساخت چنين بناهايي بتواند به نوعي نمادي از ساخت و ساز نوين در كنار ساخت و سازهاي تاريخي و قديمي شهر باشد و بتواند زمينه مقايسه را براي مخاطبان فراهم كند.
اين مسوول با بيان اينكه ساخت برج 30طبقه از نظر ما در بافت تاريخي نبوده و مغايرتي نيز با اين بافت باارزش ندارد، تاكيد كرد: به هر حال نمي توانيم هميشه در بافت سنتي سير كنيم و استان يزد نمي تواند از قافله ساخت و ساز مدرن عقب باشد و در واقع يزد هم نياز به ساختمانهاي بلندمرتبه و مدرن دارد.
وي خاطرنشان كرد: تمام تدابير و نيازهاي اين ساختمان ديده شده و اميدواريم دستگاههاي مرتبط در طرحهايي كه موجب پيشرفت و رشد و توسعه شهر مي شود همكاري داشته باشندتا سرمايه گذاران به سمت يزد بيايند.
رييس نظام مهندسي يزد يادآور شد: قرار است در اين مجموعه بزرگ يك نمايشگاه بين المللي كاشي و سراميك كه استان يزد قطب آن است در كنار يك هتل و مجموعه هاي تفريحي ديده شود واين موارد منافاتي با پيشرفت و توسعه استان ندارد.
** ساخت برج 30 طبقه مصوبه كميسيون ماده پنج است
در اين خصوص شهردار يزد نيز گفت: مصوبه كميسوين ماده پنج ساخت برج 30طبقه است و ما بر اساس اين مصوبه عمل خواهيم كرد.
محمدرضا عظيم زاده افزود: در صورتي كه اين مصوبه در كميسيون ياد شده لغو شود ساخت اين برج نيز لغو خواهد شد.
** ساخت برج بلند تنها با هماهنگي ميراث فرهنگي و رعايت الگوي معماري ايراني و اسلامي
مدير شهرسازي و معماري اداره كل راه و شهرسازي استان كه دبير كميسيون ماده پنج است در اين خصوص گفت: متقاضي و سرمايه گذار درخواستي به شهرداري داده و شهرداري نيز درخواست 30طبقه به كميسيون ارائه كرده است.
مسعود جعفريان افزود: درخواست ياد شده در كميسيون مطرح شد و با توجه به موافقت با تراكم 580درصد فكر كنم بيش از 14 طبقه ساخته نشود.
وي ادامه داد: با اين حال يكسري پيش نياز و پيش فرض از جمله ارائه طرح بر اساس الگوها و معيارهاي معماري ايراني و اسلامي و نيز هماهنگي با ميراث فرهنگي در نظر گرفته شده كه بايد لحاظ شود.
دبير كميسيون ماده پنج يزد با بيان اينكه بنده شخصا مخالف ساخت برج 30طبقه نيستم ، خاطرنشان كرد: ساخت برجي با اين تعداد طبقات نياز به دانش خاص فني و مهندسي و معماري دارد و هرجا بخصوص در يزد ساخته شود نشانه اقتدار حوزه معماري آن ست.
جعفريان تاكيد كرد : با اين حال معتقدم شهر تاريخي يزد نياز به چنين برجي ندارد و براي سيما و منظر شهري و بافت و معماري ايراني و اسلامي اين شهر مناسب نيست.
*** فضا براي حضور سرمايه گذاران در استان بازتر شود
در اين خصوص نايب رييس اول سازمان نظام مهندسي ساختمان استان يزد نيز كه در زمان تصويب اين طرح 30طبقه در كميسيون ماده پنج رييس هيات مديره بوده است گفت: من در زمان تصويب طرح ساخت برج 30طبقه در جلسه كميسيون حضور نداشته ام اما معتقدم بايد فضا را براي حضور سرمايه گذار باز بگذاريم.
سيدحسين اعلايي افزود: نبايد به هر دليل در توسعه شهر خللي ايجاد كرده و موجب فرار سرمايه گذاران از شهر يزد شويم چون همين طوري نيز خيلي عقب هستيم.
وي با اشاره به اينكه اختلافات بين شهرداري و نظام مهندسي موجب مشكلات زيادي در ساخت و سازهاست، تاكيد كرد: هم اكنون اين اختلافات موجب رشد خلاف سازي در اين شهر شده بگونه اي كه 75درصد ساخت و سازها خلاف قوانين ساخت و ساز صورت مي گيرد.
نايب رييس اول نظام مهندسي ساختمان يزد تاكيد كرد: در چنين وضعيتي نبايد با مصاحبه هايي كه بيشتر بوي سياسي كاري مي دهد مشكلات را بيشتر كرد بلكه بايد با دادن تخفيف هاي مختلف زمينه حضور سرمايه گذاران را در استان فراهم كرد.
اعلايي با بيان اينكه در زمان مسووليت هيات مديره اين نكات و لزوم دعوت از سرمايه گذاران را به معاون عمراني استانداري يادآور شده است گفت: معتقدم تنها روشي كه مي تواند اقتصاد را تكان دهد ساخت و ساز است چون اشتغال و كار ايجاد كرده و موجب رونق خريد و فروش مي شود.
وي اضافه كرد : نكته ديگر اين است كه ساخت اين برج 30طبقه در بلوار جمهوري است جايي كه چند طبقه سازي رونق گرفته و با بافت تاريخي شهر نيز فاصله زيادي دارد.
اعلايي يادآور شد: البته من نيز با ساخت ساختمان هاي چند طبقه در اطراف و نزديكي بافت تاريخي به شدت مخالف هستم همانگونه كه درباره كتابخانه ملي اعلام شد ولي ساختمان فعلي كه از سوي يك سرمايه گذار خصوصي قرار است ساخته شود به بادگيرها و بافت تاريخي ارتباط نداشته و فاصله زيادي دارد.
وي ادامه داد: بايد زمينه مجموعه سازي ها فراهم شده تا صنوف مختلف بتوانند لوازم مورد نياز مردم را در يك ساختمان در معرض فروش بگذراند و مردم بتوانند به راحتي آن را تهيه كنند مانند خيابان رجايي كه به صنف لوازم خانگي تبديل شده حال قرار است يك ساختماني براي عرضه يك نوع محصول خاص ساخته شود اين امر چه عيبي دارد.
نايب رييس اول سازمان نظام مهندسي يزد خواستار رونق گرفتن مجموعه سازي شد و گفت: بهتر است مانند خيلي از شهرها صنوف مختلف بتوانند اجناس خود را در يك مجموعه يا خيابان خاص يا يك ساختمان عرضه كنند.
اعلايي معتقد است نبايد ديد بسته و خط و نگاه سياسي به اين حوزه وارد شود چون استان يزد با توجه به رشد صنعت گردشگري و لزوم ساخت هتل و رشد ساختمان سازي نيازمند حضور جدي سرمايه گذاران است و اين مسائل حاشيه اي مي تواند موجب فرار اين قشر از دارالعباده شود.
در طرف ديگر اين امر مخالت هايي وجود دارد به گونه اي كه عده اي معتقدند ساخت و ساز در جاي جاي شهر يزد به هم مرتبط بوده و پيوسته است و در واقع ساخت و ساز مدرن به ساختار و نماي بافت تاريخي و قديمي لطمه وارد مي كند.
*** مدارك ساخت برج 30طبقه به نظام مهندسي نرسيده است
در اين خصوص عضو هيات رييسه نظام مهندسي ساختمان كه رييس دانشكده معماري دانشگاه يزد نيز هست به برخي سايت ها گفته است: در مجموع ساخت هر گونه ساختماني اعم از آسمانخراش يا حتي واحدي يك طبقه، بايد منطبق با قانون انجام شود و قانون براي تمام ساخت و سازها بدرستي اعمال شود.
سيد محمدحسين آيت اللهي درباره وضعيت برج 30طبقه اظهار كرد: هنوز مدارك ساخت اين برج به نظام مهندسي تحويل نشده و ساخت آن رسميت نيافته اما نكته حائز اهميت و جاي سئوال اين است كه چه عاملي باعث شده كه همان قدرتي كه يك طبقه از كتابخانه مركزي يزد را با وجود اينكه يك طرح ملي و داراي مصوبه دولت را به بهانه تهديد براي ثبت بافت تاريخي يزد تخريب كرد، اكنون چنين آسمانخراشي را در شهر يزد بسازد و چنين اجازه خلاف قانون و شرعي را صادر كند.
وي همچنين معتقد است ساخت چنين ساختماني بايد توجيه شهرسازي داشته باشد ولي اگر توجيه شهرسازي نداشته باشد، اصولاً طرح موضوع آن در كميسيون ماده 5 بيمعناست ضمن آنكه طرح مذكور حتما بايد گزارش شهرسازي و مصوبه داشته باشد.
*** ساخت برج 30طبقه مانعي بر سر راه ثبت جهاني بافت تاريخي
در همين خصوص نگاه سختگيرانه تري نيز وجود دارد كه ساخت برج و بلندمرتبه سازي را تفكري غربي دانسته و براي ثبت بافت تاريخي يزد مضر مي داند.
معاون دانشكده معماري دانشگاه يزد معتقد است ساخت اين برج 30 طبقه نامتناسب با يزد تاريخي است و بايد قبل از خدشهدار شدن ثبت جهاني بافت تاريخي يزد و بروز يك مشكل ملي ديگر همچون مجموعه جهاننماي ميدان نقش جهان اصفهان، جلوي ساخت اين بنا گرفته شود.
محسن عباسي هرفته افزود: اصولاً شهر يزد با توجه به گستردگي زياد و وجود زمين هاي خالي زياد نيازي به تراكم سازي ندارد، ضمن اينكه ساخت اين برج خط آسمان شهر يزد كه عمدتاً يك خط آرام است را با ساخت اين جيغ بنفش بلند، خدشهدار خواهد كرد.
وي واقع شدن اين آسمانخراش در مهمترين معبر وروردي گردشگران داخلي و خارجي به يزد را نامتناسب با توقعي كه از شهر تاريخي يزد در اذهان گردشگراني كه به شهر وارد مي شود، ميداند.
وي اين طرح را در واقع جدال نابرابر و ناعادلانه ميان برج و بادگير در شهر بادگيرها خواند و اظهار كرد: متاسفانه در حالي كه برخي كشورها براي جذب توريست بيشتر اقدام به ساخت و كهنه سازي بناهاي تاريخي و جعل مدارك آنها مي كنند، ما در كشورمان با وجود چنين ظرفيتهاي تاريخي به دست خود آنها را نابود مي كنيم.
عباسي، تفكر برج سازي و تب بلندمرتبه سازي را برگرفته از سبك زندگي غربي دانسته و گفت: متاسفانه ساخت اين آسمانخراش در بلوار جمهوري شهر يزد نه تنها به بافت تاريخي يزد آسيب وارد خواهد كرد بلكه آسيبهاي اجتماعي و زيست محيطي فراوان ديگري مانند افزايش بار ترافيكي اين معبر و غيره را به دنبال خواهد داشت.
*** بحث ساختمان 30طبقه مطرح نيست
در كنار اين همه بحث هاي اختلافي درباره امكان ساختن يك برج 30طبقه در يزد مديركل ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري استان يزد اصل اين موضوع را رد كرده و گفت: مالك درخواستي را دو بار به كميسيون ماده پنج ارائه كرده و سايت پلاني را مطرح كرده است.
محمدمهدي شرافت افزود: متقاضي سرمايه گذاري در شهر يزد درخواستي ارائه كرده و افزايش تراكم آن در كميسيون تصويب شده و فكر مي كنم اين ساختمان بر اساس طرح تفصيلي و در حد 15طبقه بيشتر نشود.
وي ادامه داد: حمايت ما نيز بدليل پيش بيني ساخت هتل پنج ستاره براي جذب گردشگران بيشتر در اين مجموعه است ولي اگر احساس كنيم گردشگري به ميراث فرهنگي لطمه وارد مي كند برخورد خواهيم كرد.
مديركل ميراث فرهنگي استان به دوستداران ميراث فرهنگي اطمينان داد كه گردشگري را براي حمايت از اين ميراث ماندگار گذشتگان مي خواهيم در غير اين صورت مقابل آن مي ايستيم.
شرافت يادآور شد: ما نيز مخالف بلندمرتبه سازي هستيم اما در اين طرح هيچكس با ساختمان 30طبقه موافقت نكرده بلكه با تراكم آن موافقت شده ضمن آنكه مالك در اين خصوص با ميراث فرهنگي 100درصد هماهنگ است و اخيرا نيز مشاور انتخاب كرده و در اولين نشست موضوعات ميراثي به او تذكر داده خواهد شد.
اين مسوول خاطرنشان كرد: مشاور نيز با بررسي تمام جوانب و لزوم هماهنگي وضعيت شهري و تاكيد بر استفاده از المانهاي شهري دارالعباده و آثار تاريخي يزد بر طرح ساخت اين بنا نظارت خواهد داشت.
وي با بيان اينكه مالك درخواست تعداد طبقات نداده و شهرداري درخواست 30طبقه كرده است گفت: از اين رو برداشت شخصي من اين است فرض خودساخته اي ايجاد شده كه مباحثي را درخصوص اين بناي چند طبقه كه هنوز در ابتداي راه بوده ايجاد كرده است.
شرافت بار ديگر تاكيد كرد كه اين اداره كل در هر شرايطي گردشگري را فداي ميراث نمي كند و معتقد است سرمايه گذاري در حوزه گردشگري نبايد خدشه اي به ميراث فرهنگي استان و شهر يزد ايجاد كند با اين حال تضادي بين ميراث فرهنگي و ساخت و ساز منطبق بر رعايت ملاك ها و المانهاي شهري وجود ندارد.
به گفته وي ، ميراث فرهنگي از تمامي طرحهايي كه چنين شرايطي را كاملا رعايت كنند قطعا حمايت خواهد كرد.
استان يزد 2270 هكتار بافت تاريخي دارد كه شهر يزد به عنوان نخستين شهر خشت خام و دومين شهر تاريخي جهان داراي بافت تاريخي به مساحت عرصه 743 هكتار و مساحت حريم پنج هزار هكتار در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.
قرار است بافت تاريخي شهر يزد در سال 2016 به عنوان نماينده ايران براي ثبت جهاني به يونسكو معرفي شود. ك/4
1968/8068
يزد - ايرنا - ثبت جهاني بافت تاريخي يزد و ساخت و سازهاي استان يزد دو مقوله اي است كه طي چند سال اخير به شدت تحت تاثير يكديگر قرار گرفته است.
