عوارض استفاده نادرست ازآنتی بیوتیك ها؛ازایجاد لك روی دندان تا پولیپ مری

تجویز حجم زیاد آنتی بیوتیك از سوی پزشك و یا استفاده خودسرانه بیماران از این نوع داروها یكی از مشكلات نظام دارو و درمان كشور محسوب می شود و ازسوی دیگر سبب عوارضی مانند ایجاد لك بر روی دندان،بثورات جلدی در كودكان و نوجوانان، پولیپ مری، تغییر در كاهش ترشحات معده و ناراحتی های گوارشی می شود.

هرچند برخی آنتی بیوتیك ها علیه انواع گسترده ای از عفونت ها مؤثر هستند ولی مهم است كه بدانیم هر آنتی بیوتیكی مختص درمان بیماری خاص است و آنها فقط علیه عفونت هایی به كار می روند كه توسط باكتری ها٬ قارچ ها و انگل های بیماری زا بوجود آمده باشند و علیه بیماری های ویروسی تاثیری ندارند.

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران در گفت گو با خبرنگار علمی ایرنا با بیان اینكه بیش از 50 درصد از پزشكان به بیماران انواع آنتی بیوتیك ها را تجویز می كنند،گفت:مصرف بی رویه و تجویز نادرست آنتی بیوتیك یكی از مشكلات نظام دارویی در كشور به شمار می رود.

دكتر حمید خیری افزود:آنتی بیوتیك ها به علت نوع تاثیر جزو بدترین داروهایی هستند كه خودسرانه مصرف می شوند و در صورت عدم نیاز بیمار به استفاده از این داروها، مقاومت میكروبی در فرد و در نتیجه در سطح جامعه ایجاد می شود.

وی اظهار كرد:متاسفانه با توجه به هشدار ها و اتخاذ تدابیر مختلف بخش قابل توجهی از مردم به مصرف آنتی بیوتیك ها مبادرت كرده و خودسرانه و بدون تجویز پزشك اقدام به مصرف آن می كنند.



***استفاده نادرست آنتی بیوتیك یعنی مشاركت در گسترش مقاومت دارویی

خیری با بیان اینكه سالانه بیش از 10 هزار مورد عارضه ناشی از مصرف نادرست دارو در ایران اتفاق می افتد،گفت:20 درصد داروها در كشور به صورت خود سرانه مصرف می شود.

وی با اشاره به اینكه بیش از 50 درصد از پزشكان به بیماران مراجعه كننده آنتی بیوتیك تجویز می كنند، افزود:آمار دقیقی از عوارض مصرف بی رویه آنتی بیوتیك ها ارایه نشده است اما می توان گفت كه عارضه مصرف نادرست آنتی بیوتیك ها در كشور زیاد است.

خیری تصریح كرد:بسیاری از بیماران برای درمان نیاز به آنتی بیوتیك ندارند و مصرف بی رویه و نادرست آنتی بیوتیك ها می تواند منجر به افزایش مقاومت میكروبی شود.

وی تصریح كرد:اگر آنتی بیوتیك خودسرانه و نادرست مصرف شود میكروب، آنتی بیوتیك را به عنوان ماده غذایی مصرف و سبب گسترش فعالیت و مقاومت میكروب خواهد شد.

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران تصریح كرد:بسیاری از افراد با خوردن آنتی بیوتیك به محض قطع شدن علائم تصور می كنند كه بهبود یافته و از ادامه مصرف آن خودداری می كنند كه این موضوع نیز سبب مقاومت میكروبی می شود.

وی ادامه داد:امروزه مقاومت میكروبی در جهان به دلایل عدم مصرف صحیح آنتی بیوتیك ها و تجویز نادرست آن اتفاق افتاده است.



***ایران در مصرف دارو در رده بیستم جهان قرار دارد

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران با بیان اینكه در ایران مصرف دارو نسبت به سایر كشورهای جهان بالا است گفت:ایران در آسیا پس از چین دومین كشوری است كه بیشترین مصرف دارو را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: همچنین ایران در بین كشورهای جهان در ردیف بیستم مصرف دارو قرار دارد.

خیری یاد آور شد:سالانه هر ایرانی به طور میانگین جهانی 340 بار دارو مصرف می كند كه این تعداد می تواند به صورت قرص، شربت و تزریقی باشد.

عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران اضافه كرد: میانگین مصرف داروهای تزریقی در ایران حدود 46 درصد است در حالی كه این میزان مصرف در سطح جهانی 11 درصد است.



*** ایجاد لك روی دندان تا پولیپ مری

خیری درباره عوارض مصرف نادرست و بی رویه آنتی بیوتیك ها گفت: مصرف نادرست آنتی بیوتیك ها در شیرخواران،كودكان و نوجوانان بیشترین عوارض را به همراه دارد.

خیری اظهار كرد:اولین موضوعی كه باید به آن توجه جدی داشت این است كه آنتی بیوتیك به عنوان ضدحیات میكروب در بدن فرد قلمداد می شود و اگر آنتی بیوتیك در حد تعیین شده مصرف شود بیماری درمان خواهد شد.

مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران ادامه داد: اگر این دارو به درستی و دقت به بیماران تجویز شود علاوه بر اینكه عوارضی ندارد، می تواند بیشترین تاثیر را بر بیماری داشته باشد.

خیری اضافه كرد:برخی از آنتی بیوتیك ها می توانند سبب تغییر رنگ دندان و ایجاد لك بر روی آن، بثورات جلدی در كودكان و نوجوانان، پولیپ مری، تغییر در كاهش ترشحات معده و ناراحتی های گوارشی شوند.



*** تجویز آنتی بیوتیك بر اساس آنتی بیوگرام

خیری با اشاره به اینكه در كشور ما كمتر تجویز آنتی بیوتیك براساس آنتی بیوگرام صورت می گیرد، اظهار كرد: تجویز آنتی بیوتیك ها باید بر اساس نوع میكروبی كه در بدن فرد وجود دارد باید به بیمار تجویز شود و این در حالی است كه تجویز انواع آنتی بیوتیك ها بدون تست آنتی بیوگرام به بیماران داده می شود.

علمی **1354**1440