به گزارش روز يكشنبه ايرنا از روابط عمومي دفتر بافت و بناهاي تاريخي شهرداري تهران، محمدباقر خسروي با تاكيد بر ضرورت ثبت و حفاظت از ارزش هاي كالبدي- فضايي موجود در شهر تهران در مقياس تك بنا تا مقياس عملكرد شهري، هدف نهايي اين طرح را تجديد حيات مدني بافت و بازيابي خاطرات جمعي و تصوير ذهني شهروندان از تهران تاريخي دانست.
وي افزود: اين هدف از طريق بازنمايي عناصر ارزشمند تخريب شده و برقراري هم پيوندي ساختاري ما بين عناصر فضايي موجود در حوزه تهران تاريخي محقق مي شود.
خسروي با اشاره به ضرورت توجه و تمركز بر جزييات سازنده كيفيت فضاهاي شهري بافت تاريخي تهران در عين حفظ، معاصرسازي و باززنده سازي ساختار فضايي حاكم بر تهران تاريخي ادامه داد: طرح ها و برنامه هاي در دست اقدام در حوزه مديريت بافت و بناهاي تاريخي معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران، جزو تكاليف محوله طرح تفصيلي تهران و مبتني بر برنامه عملياتي پنج ساله دوم شهرداري است.
مدير بافت و بناهاي تاريخي شهرداري تهران بيان كرد: در تعريف و تدوين اين طرح ها، نگاه كل نگرانه و سيستماتيك حاكم بوده تا همه طرح هاي مد نظر بتواند در هم افزايي و ارتباط با يكديگر بستر تحقق هدف نهايي تجديد حيات شهري تهران تاريخي و برقراري تعادل با اين مفاهيم حفاظت و توسعه را فراهم كند.
خسروي از بازيابي دروازههاي حصار صفوي شهر تهران و تعدادي از دروازههاي درونشهري ديگر در قالب اين طرح خبر داد و ايجاد تحول در نگاه شهروندان به بافت تاريخي شهر تهران و آشنايي با دورههاي تحول كالبدي آن را از ديگر نتايج اين طرح دانست.
قريه تهران در دوران شاه طهماسب صفوي (سال 961 قمري) با احداث حصاري با 114 برج (به تعداد سورههاي قرآن كريم) و پنج دروازه به نامهاي دروازه شاه عبدالعظيم، دروازه دولاب، دروازه قزوين، دروازه شميران و دروازه نو به شهر تبديل ميشود كه بعدها در دوره افغانها دروازه ديگري به نام دروازه اسدالله (دروازه دولت) نيز در شمال شهر به آن افزوده ميشود.
در دوره ناصرالدين شاه قاجار نيز به دليل كمبود فضاي كافي در حصار قديمي، مستوفي الممالك از طرف شاه مامور ميشود تا حصار قديمي را تخريب كرده و حصار جديدي با الگوي شهرهاي اروپايي بنا كند؛ به اين ترتيب حصاري 12 ضلعي با هشت دروازه به نامهاي دروازه شميران (در انتهاي پل چوبي)، دروازه دوشانتپه (در ميدان شهدا)، دروازه دولاب (در سهراه شكوفه)، دروازه خراسان (در ميدان خراسان)، دروازه شاه عبدالعظيم (در ميدان شوش)، دروازه غار (در تقاطع خيابانهاي شوش و هرندي)، دروازه خانيآباد (در محل تلاقي خيابان خيابانهاي شوش و شهيد رجايي)، دروازه گمرك (در انتهاي خيابان مولوي)، دروازه قزوين (در نزديكي ميدان قزوين)، دروازه باغشاه (در انتهاي خيابان امام خميني) و دروازه يوسفآباد (در محل تقاطع خيابانهاي جمهوري و حافظ) براي شهر احداث ميشود.
اين حصار و دروازههاي آن در دوره رضاشاه تخريب شد و خيابانهاي جديدي نظير انقلاب اسلامي، شوش، كارگر و خراسان كنوني و ... در محل آن احداث شدند.
در اين ميان دروازه محمديه يا دروازه نو تنها دروازه باقيمانده از دو حصار تاريخي شهر تهران است كه در حال حاضر در ابتداي راسته بازار عباسآباد در وضعيتي بسيار نامناسب قرار دارد.
تهرام/7245/ 1625
تهران - ايرنا - مدير بافت و بناهاي تاريخي شهرداري تهران از تهيه طرح ساماندهي، مرمت و بازنمايي دروازه هاي محدوده حصار ناصري تهران تا پايان سال جاري خبر داد.
