اگر به میان این دوگروه سنی برویم درجاتی از افسردگی بین برخی از آنها به خوبی مشهود است كه به صورت ضعیف تا حاد و شدید بروز می كند.
انسان به دنبال اتفاق های دردناك، خلاء روحی و روانی، نداشتن شادی و سرگرمی به افسردگی مبتلا می شود.
فرد در هنگام ابتلا به افسردگی، دلایل و انگیزه های زندگی را از دست می دهد، هیچ اتفاقی خوشحال كننده نیست، حوصله و تحمل حضورهیچ كس را ندارد، همیشه غم درعمق چهره اش نمایان است و تنهایی و انزوا را ترجیح می دهد.
برای یك فرد افسرده، زندگی، معنای واقعی خود را از دست می دهد و همه چیز برایش بی رنگ و بی روح است و حتی شاید عزیزترین افراد در زندگی اهمیتشان را از دست می دهند.
فرد افسرده گاهی دچار كابوس شده و در بسیاری از مواقع در تنهایی خود گریه می كند و در شرایط بسیار حاد حتی به خودكشی نیز فكر كرده و آن را عملی می كند.
افسردگی زندگی انسان را مختل می كند و انسان را از فعالیت های اجتماعی و حضور در میان جمع های دوستان و خانواده دور می كند، بر روی وضعیت كار و تحصیلات نیز اثر گذاشته و انسان را از پیشرفت باز می دارد.
اگر با یك فرد افسرده به ویژه در زمان مراجعه به مراكز مشاوره و یا روانشناسان مواجه شویم اغلب این جمله را كه دیگر 'هیچ دلخوشی در زندگی ندارد و انگیزه اش را از دست داده است' بیان می كند.
وقتی با آنها صحبت كنیم حتی دوست ندارند لبخند بزنند و احساس می كنند در این دنیا تنهای تنها هستند. افراد بیمار دوست دارند دریك گوشه تاریك و تنها نشسته و به نقطه ای خیره شوند.
*افسردگی، بیماری هزار چهره
مسئول واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مركز بهداشت خوزستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در زمینه بیماری افسردگی می گوید: بسیاری از مردم تصور می كنند كه بشر فقط درگیر بیماری هایی مانند قلبی، عروقی، انواع سرطان ها و بیماری های عفونی است و توجه به افسردگی در اولویت قرار ندارد.
رضا دواسازایرانی با اشاره به اینكه آمارهای جهانی شاخص های مختلفی از این بیماری را ارائه می كند گفت: افسردگی شایع ترین بیماری مزمن در سراسر جهان و چهارمین عامل ناتوان كننده بشر است و در میزان شیوع بیماری ها، افسردگی در زنان اولین عامل ناتوان كننده محسوب می شود.
وی افزود: پیش بینی می شود این بیماری در سال 2020 دومین عامل ناتوان كننده بشر در سراسر جهان باشد.
دواساز ایرانی ادامه داد: پژوهش هایی كه در ایران صورت گرفته با توجه به پژوهش پیمایش ملی سلامت روان كه آخرین پژوهش مستند وزارت بهداشت است، 23.6 درصد از افراد جامعه دچار نوعی اختلال روانی هستند كه شایع ترین آنها افسردگی و اضطراب است و مانند همه نقاط جهان افسردگی در كشور درمیان زنان شایع تر است.
مسئول واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مركز بهداشت خوزستان تصریح كرد: افسردگی بیماری شایع و مهمی است و به عنوان یك بیماری هزار چهره ، خاموش و یا نهفته شناخته می شود و ممكن است نتوانیم آن را به راحتی و سادگی در خود و یا اطرافیان تشخیص دهیم.
وی اظهار داشت: یك چهارم افرادی كه به هر دلیل به مراكز بهداشتی، درمانی مراجعه می كنند دچار هیچ بیماری دیگری به جز افسردگی نیستند و دو سوم مراجعه كنندگان به پزشكان و متخصصان مختلف نیز علاوه بر یك بیماری جسمی دچار افسردگی نیز هستند.
دواسازایرانی گفت: افسرده بودن كسی نمی تواند به معنای تنبلی یا ضعف شخصیت وی باشد و همه ما در دوره هایی از زندگی، احساس غم و اندوه و افسردگی را تجربه كرده ایم.
مسئول واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مركز بهداشت خوزستان اضافه كرد: اكثر این دوره ها به دنبال تغییرات عمده در زندگی، از دست دادن عزیزان یا گرفتاری های روزمره زندگی است كه احساسات ناخوشایندی به ما دست می دهد.
وی ادامه داد: اما وقتی این احساس افسردگی از مدت معینی بیشتر ادامه یابد و زندگی روزمره را مختل كند ممكن است نشانه ای از بیماری افسردگی باشد.
دواساز ایرانی اظهار كرد: افسردگی ماند سایر بیماری های جسمی مانند دیابت و فشار خون یك بیماری طبی محسوب می شود و دلیل بر ضعف شخصیتی، بی ارادگی یا تنبلی بیمار نیست.
مسئول واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مركز بهداشت خوزستان گفت: قدم اول در درمان افسردگی شناخت آن و سرزنش نكردن و مقصر ندانستن فرد در ابتلا به بیماری و سپس كمك خواستن از متخصصان بهداشت و روان است.
وی افزود: براساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، شیوع افسردگی در كشور ما 12 درصد است و بر اساس برنامه استراتژیك باید این میزان پنج درصد كاهش یابد.
دواساز ایرانی با اشاره به سن شیوع افسردگی ادامه داد: این بیماری از دوران شیرخوارگی آغاز شده و می تواند تا آخرعمر ادامه داشته باشد.
مسئول واحد سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد مركز بهداشت خوزستان تصریح كرد: معمولا در شیرخوارانی كه محبت كافی را از مادردریافت نمی كنند افسردگی به صورت سستی، لاغری و وزن نگرفتن بروز می كند.
وی با اشاره به اینكه اوج شیوع افسردگی در دوران نوجوانی و سالمندی است خاطرنشان كرد: علت اصلی و واقعی این بیماری هنوز مشخص نشده است اما عوامل احتمالی مانند عدم تعادل شیمیایی در مغز، زمینه ارثی و ژنتیكی، عوامل محیطی، الگوهای نادرست شناختی، برخی بیماری های جسمی مانند پاركینسون و یا بیماران سكته مغزی می توانند موثر باشند.
دواساز ایرانی به نشانه های هشداردهنده اولیه در افسردگی یاد كرد و گفت: افت كاری، بی میلی نسبت به كار و فعالیت، افزایش یا كاهش خواب، تغییرات در تمایلات جنسی، شكایت از دردهای مبهم جسمی، تغییرات در خلق و خو به صورت گوشه گیری، ناامیدی و گاهی تحریك پذیری و عصبانیت از جمله این نشانه ها هستند.
*خودكشی، عمده ترین عارضه افسردگی
یك روانشناس و رییس شورای استانی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران نیز می گوید: افسردگی یك سرماخوردگی روانی و یكی از بیماری های شایع اختلالات عصبی می باشد.
عبدالكاظم نیسی به ریشه های افسردگی شامل ژنتیكی و محیطی اشاره كرد و افزود: ریشه های ژنتیكی خوب كارنكردن غدد درون ریز بدن است كه به این دلیل عده ای از افراد مستعد افسردگی هستند.
وی ادامه داد: اگر كودك بعد از تولد در محیطی با افراد افسرده و پرتنش رشد كند احتمال ابتلا به افسردگی زیاد است.
نیسی گفت: گاهی افراد رفتار افسرده گونه را تقلید می كنند به صورتی كه اگر پدر و مادر افسرده باشند تحت تاثیر بیماری آنها قرار می گیرند.
این روانشناس اظهار كرد: اگر این بیماری در مراحل اولیه شناسایی و معالجه نشود به افسردگی های عمیق تری تبدیل می شود كه ممكن است عواقب بدی از جمله خودكشی به عنوان عمده ترین عارضه افسردگی را به همراه داشته باشد.
وی اضافه كرد: همچنین علائم افسردگی شامل بی علاقگی به زندگی، گوشه نشینی، دوری از دیگران، تمایل نداشتن به مشاركت در كارهای جمعی، توجه نكردن به بهداشت فردی، اختلال در خواب و تغذیه و در خود فرو رفتن می باشد.
نیسی خاطرنشان كرد: مردم به علت باورهای غلطی مبنی بر انگ روانی بودن از مراجعه به پزشك خودداری می كنند در حالی كه در ابتدای بروزعلائم افسردگی باید از آن پیشگیری كرد.
دانشیار گروه روانشناسی دانشكده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به اینكه برای درمان افسردگی باید از دارو درمانی و روان درمانی استفاده كرد گفت: دارودرمانی زیر نظر روانپزشك انجام می شود و بعد از این كار فرد باید به روانشناس دارای پروانه كار از سازمان نظام روانشناسی مراجعه كند.
وی افزود: در روان درمانی ، چگونگی برخورد با مشكلاتی از جمله از دست دادن شغل، یك عزیز و یا شكست عشقی به فرد بیمار آموزش داده می شود.
نیسی ادامه داد: اگر فرد مستعد دارای خانواده مثبت نگر و به دور از بدبینی باشد و توانایی مقابله با مشكلات در خانواده به كودك آموزش داده شود با وجود مستعد بودن فرد برای افسردگی امكان افسرده نشدن وی وجود دارد.
این روانشناس در خصوص راههای پیشگیری از افسردگی گفت: تربیت صحیح كودكان و نوجوانان و آموزش به خانواده ها در برخورد با مشكلات، تنوع در زندگی، مدیریت زمان در زندگی، فضاهای تفریحی و شادی بخش، تبلیغ در صدا و سیما، آموزش قبل از ازدواج در مورد تربیت كودك و شاداب بودن محیط مدارس از جمله این راهها می باشد.
وی اظهار كرد: افسردگی هزینه های سنگینی را برای درمان ایجاد می كند.
*افزایش امكانات تفریحی یكی از عوامل مهم در پیشگیری از افسردگی
یك روانشناس دیگر در خصوص بیماری افسردگی می گوید: درصد زیادی از مردم خوزستان با علائمی نظیر غمگینی، خستگی و روزمرگی رو به رو هستند كه بخشی از آنها مربوط به عوارض روانی بعد از جنگ، شرایط اقلیمی، محرومیت های استان، بیكاری و طلاق می باشد.
نجمه حمید اضافه كرد: یكسری از علائم به صورت اختلال در اشتها، افكار خودكشی و از دست دادن انگیزه زندگی است و اگر بروز علائم بیشتر از دو هفته طول بكشد افسردگی شدید تلقی می شود كه بیشتر مراجعین به كلینیك ها، دچار افسردگی شدید هستند.
وی ادامه داد: فراهم شدن شرایط شادكامی و تفریحی برای مردم، رفع محرومیت و بیكاری می تواند در پیشگیری از افسردگی موثر باشد.
حمید گفت: زمانی كه یك فرد نمی تواند مسائل و رویدادهای زندگی را به صورت منطقی تجزیه و تحلیل كند به افسردگی مبتلا می شود یعنی سبك های تربیتی خانواده و عوامل اجتماعی می تواند در بروز افسردگی موثر باشد.
این روانشناس افزود: افسردگی را با علائمی نظیر هیجان پذیری، خشونت و تكانش در جامعه مشاهده می شود.
وی بالا بردن مقاومت مردم در برابر استرس، فراهم كردن شرایط اشتغال و افزایش امكانات رفاهی و تفریحی را از جمله راههای جلوگیری از بروز افسردگی عنوان كرد.
6065/3004
گزارش از: خاطره غفاری فرخ زاد
اهواز- ایرنا- افسردگی یكی از شایع ترین بیماری های روحی، روانی است كه در بسیاری از مردم و به ویژه جوانان و نوجوانان مشاهده می شود.
