۱ تیر ۱۳۹۴، ۱۰:۰۶
کد خبر: 81655244
T T
۰ نفر

پیدا و پنهان ویكی لیكس؛ از جاسوسی تا افشاگری

۱ تیر ۱۳۹۴، ۱۰:۰۶
کد خبر: 81655244
پیدا و پنهان ویكی لیكس؛ از جاسوسی تا افشاگری

تهران - ایرنا -ویكی لیكس بنا به ادعای گردانندگانش یك سازمان خبری غیرانتفاعی و بین المللی است كه در سال های اخیر اقدام به انتشار اطلاعات محرمانه، افشای اخبار، و فایل های صوتی و تصویری دولتی رده بندی شده كشورهای مختلف می كند. اما این ساختار شبه جاسوسی خود پیدا و پنهان های بسیار دارد كه هر از گاه بخشی از آن رسانه ای می شود.

** هویت آسانژ به روایت رسانه های غربی

به گزارش ایرنا از نیویوركر، جولیان آسانژ موسس، سردبیر و مدیر استرالیایی این سایت، در سال 1971 در ایالت كوئینزلند متولد شد. وی در جوانی به رایانه و علوم كامپیوتر علاقه شدیدی یافت و وارد دنیای هك شد. در 22 سالگی به خاطر هك 31 رایانه دستگیر و جریمه شد. او به طور خودآموز به یادگیری علوم رایانه، فیزیك، فلسفه،‌ریاضی و عصب شناسی پرداخت. در همان دوران صاحب یك فرزند نیز شد. مادر آسانژ می گوید علت سفید شدن موی وی در جوانی مصائب زیادی بود كه جولیان برای سرپرستی فرزندش متحمل شد.

آسانژ كه خود را جزو معتقدان به مكتب جریان آزاد اطلاعات می دانست، ‌در سال 1999 اقدام به ثبت دامنه اینترنتی WikiLeaks.orgكرد. لیكن تا افتتاح رسمی سایت در سال 2006 از آن استفاده ای نكرد. در سال 2006 برای جلوگیری از افشای اسنادی كه در اختیار داشت و سوء استفاده دیگران، وبسایت خود را به مكان امن تری (ایسلند) منتقل كرد. خود او برای توصیف ویكی لیكس از عبارت «یك سیستم غیرقابل سانسور برای افشای انبوه و غیرقابل ردیابی اسناد و تحلیل عمومی آنها» استفاده می كند. ویكی‌لیكس در آغاز به رسم هر وب‌گاه wiki دیگر با قابلیت ویرایش برای خوانندگان آن پدید آمد، اما بعد از آن بیشتر به صورت یك سایت انتشاراتی (با مالكیت انتشارات سان‌شاین) درآمد و نه اجازه ویرایش و نه نظر دادن را به كاربران خود نمی‌دهد.

**افشاگری‌ها

اولین افشاگری بزرگ آسانژ قلب قاره سیاه را تكان داد. در سال 2006 ویكی لیكس گزارشی با نام «كنیا: گریهٔ خون – قتل‌های قضایی اضافی و ناپدیدشدن‌ها» برگرفته از گزارش كمیسیون ملی حقوق بشر كنیا را درباره كشتارهای پلیس در كنیامنتشر كرد.

**همكاری با گاردین

از اوایل 2007 ویكی لیكس مجموعه همكاری هایی را با روزنامه گاردین آغاز كرد. ویكی لیكس اسنادی را برای گاردین می فرستاد و نویسندگان گاردین داستانی برای آن می نوشتند و گزارشی مطبوعاتی بر اساس این اسناد منتشر می كردند. نخستین گزارش نیز در همان مورد كشور كنیا و درباره رئیس جمهور پیشین این كشور افریقایی، دانیل آراپ موی و اقداماتش بود كه تا آن هنگام دولت كنیا بر انها سرپوش گذاشته بود. در آن زمان گاردین تنها نشریه بریتانیایی بود كه با ویكی لیكس همكاری آشكار داشت و از اسناد آن در مقالاتش بهره می برد.

**آغاز مخالفت ها

اما دردسرهای ویكی لیكس از وقتی آغاز شد كه در اصطلاح پایش را از گلیمش درازتر كرد و در واقع پا روی دم شركت های غربی گذاشت! طی سال های 2008 و 2009 ویكی لیكس و گاردین در ادامه همكاری های خود دو گزارش افشاگرانه یكی درباره استراتژی های فرار مالیاتی بانك انگلیسی Barclays Bank و دیگری درباره دفع زباله های سمی در ساحل عاج توسط شركت حمل و نقل هلندی Trafigura منتشر كردند كه منجر به محكومیت آنها از سوی دادگستری انگلیس شد.

**حملات سایبری

در ۳ دسامبر ۲۰۱۰ پس از آن‌كه EveryDNS سرور آمریكایی وب‌گاه ویكی‌لیكس خدمات خود را به آن قطع و wikileaks.org را از دسترس خارج كرد، ویكی‌لیكس به دامین سوئیسی wikileaks.ch نقل مكان كرد. EveryDNS دلیل این اقدام را چنین ذكر كرده بود كه یك هكر تهدید به اختلال در كل این شبكه كرده‌است. وب‌گاه ویكی‌لیكس بارها پیش از آن با حملات عدم سرویس‌دهی مواجه شده بود. ویكی‌لیكس مأموران امنیتی آمریكا و كشورهای دیگر را مسئول این حملات می‌دانست. صاحبان این موسسه اعلام كردند كه از طریق دامنه‌های wikileaks.de‏، wikileaks.fi و wikileaks.nl هم در دسترس هستند.

گفتنی است، فایل‌های ویكی لیكس درون سرورهایی در یك پناهگاه اتمی در شهر استكهلم سوئد نگهداری می‌شوند. برای ثابت نگه داشتن دما دراین پناهگاه از توربین‌های زیردریایی‌ استفاده می‌شود.

لیكن این فشارهای بین المللی فعالیت های ویكی لیكس را متوقف نكرد. در ادامه، گردانندگان این سایت با انتشار مداركی در خصوص مسائل مبتلابه بین المللی چون شكنجه در بازداشتگاه امریكایی گوانتانامو، انتشار ایمیلهای یاهوی سارا پالین نامزد حزب جمهوریخواه آمریكا و فعالیت های پنهانی فرقه مذهبی ساینتیست ها، هر از چندگاهی توجه رسانه ها و افكار عمومی را به خود جلب كردند.

**ورود پنتاگون به ماجرای ویكی لیكس

در سال 2010 آسانژ مطالبش را در رسانه های دیگر هم منتشر كرد. لذا در National Press Club اقدام به انتشار ویدئویی با موضوع حمله هلی كوپترهای آپاچی آمریكا به مردم بی دفاع عراقی و قتل عام آنها به علاوه دو خبرنگار رویترز كرد. آسانژ اسم این ویدئو را 'قتل های ناخواسته 'گذاشته بود.

در همین اثنا كه جولیان آسانژ شهرتی بیش از پیش یافته بود، ناگهان ناپدید شد. علت به فوریت مشخص شد. مقامات پنتاگون به شدت از انتشار این ویدئو عصبانی شده بودند و عده ای از سربازان و درجه داران امریكایی را به اتهام كوتاهی در انتشار اسناد و ویدئوهای مربوط دستگیر كرده بودند . آنها به دنبال آسانژ بودند تا با بازجویی از او دریابند این اسناد چگونه و از طریق چه كسانی به دستش رسیده است. اخیرا نیز سایت ویكی لیكس بیش از ۶۰ هزار سند دیپلماتیك درباره عربستان سعودی منتشر كرد و وعده داد در هفته های پیش رو اسناد بیشتری در این باره منتشر كند.

آسانژ كه تا حال نامزد و برنده چندین جایزه، از جمله جایزه رسانه عفو بین‌الملل برای انتشار كشتارهای غیرقانونی در كنیا و برگزیدۀ خوانندگان مجلهٔ تایمز به عنوان شخصیت سال بوده، از سال 2012 به سفارت اكوادور در لندن پناهنده شده و آنجا زندگی میكند. البته اخیرا وی در گفتگو با خبرنگاران گفته از زندگی در محیط بسته خسته شده و سفارت را ترك خواهد كرد. شایان ذكر است جولیان آسانژ متهم به بی حرمتی جنسی به دو زن است و دولت سوئد خواهان بازگشت او و حضورش در دادگاه این كشور است تا به پرسشهایی درباره این اتهامات پاسخ دهد. البته درحالی كه آسانژ این اتهامات را رد كرده اما پلیس انگلیس قصد دارد او را بازداشت كرده و تحویل ماموران پلیس سوئد دهد.

** روی دیگر ویكی لیكس

بسیاری از رسانه ها از آسانژ به عنوان مامور سابق پنتاگون یاد می كنند و او را اهرمی از این سیستم می دانند.برخی گمانه زنی ها نیز حاكی از این است كه ویكی لیكس بخشی از عملیات جنگ سایبری آمریكا علیه دیگر كشورها و افراد را در سراسر دنیا تشكیل می دهد.

وب سایت ویكی لیكس اسناد محرمانه و طبقه بندی شده را با حفظ نام ارائه دهنده آنها منتشر می كند. میان برخی كشورهای قاره آسیا خصوصاً چین و تایلند، این باور قوی وجود دارد كه ویكی لیكس با عملیات جنگ سایبری و جاسوسی رایانه ای ایالات متحده مرتبط است، همانند فعالیت های جنگ سایبری موساد. جان یانگ گرداننده سایت Cryptome كه اطلاعات محرمانه و طبقه بندی شده را به شكل انبوه منتشر می كند، در ژانویه سال 2007 ویكی لیكس را ترك كرد و مدعی شد كه فعالیت های ویكی لیكس تحت پوشش سازمان سیا انجام می شود. علاوه بر این،‌اشاره شده است كه بن لوری یكی از اعضای هیئت مشاوران ویكی لیكس كه زمانی برنامه نویس و متخصص امنیت اینترنتی گوگل بوده، اخیراً با آژانس امنیت ملی ایالات متحده، ناسا، توافقنامه ای را امضا كرده است . چین مدتی پیش وی را متهم به دست داشتن در مبارزه جاسوسی سایبری علیه این كشور كرد.

برخی رسانه ها نیز گزارش هایی مبنی براینكه ویكی لیكس تحت حمایت بنیاد سوروس قرار دارد و پشت پرده انتقال ویكی لیكس به ایسلند نیز جورج سوروس است، منتشر كرده اند.

علمی **2043**1599
۰ نفر